Δεν υπάρχει αγγελική τελειότητα στη γονική μέριμνα. Υπάρχουν μόνο γονείς που μας αφήνουν τα σημάδια τους και την κληρονομιά τους. Το σπουδαιότερο όμως όλων και η μεγαλύτερη περιουσία που θα μπορούσαν οι γονείς να δώσουν στα παιδιά τους είναι η ευτυχία τους. Και αναφέρομαι στους γονείς και όχι στην οικογένεια, γιατί η υπευθυνότητα για την εξέλιξή τους είναι μια τεράστια ευθύνη που βαραίνει τους ίδιους, είτε δρουν από κοινού κάτω από τη σκέπη του θεσμοθετημένου πλαισίου της οικογενείας, είτε συνυπάρχουν στις ζωές τους ως μονάδες.
Υπάρχει ένας βασικός μηχανισμός για τη δημιουργία της ευτυχίας των παιδιών μας. Κι αυτός είναι το να υποστηρίξουμε και να τροφοδοτήσουμε τη δική μας ευτυχία και την ικανότητά μας να αγαπάμε. Πράγμα το όποιο μπορεί να θεωρείται αυτονόητο στα πλαίσια της ζωής μας, χωρίς όμως να σημαίνει ότι εφαρμόζεται. Οι βασικές αρχές που διέπουν την ουσία της αγάπης, όπως η καλοσύνη, η συμπόνοια, η κατανόηση και ο σεβασμός, θέλουν πολύ μεγάλα αποθέματα δύναμης για να δοθούν, όταν οι καταστάσεις φουντώνουν και ο μόνος τρόπος άμυνας και διαφυγής είναι μια βίαιη και αγενής αντιμετώπιση. Διαβάζοντας τα παρακάτω θα υπάρξουν αρκετοί που θα ενοχληθούν ή θα αδιαφορήσουν γιατί η συναισθηματική νότα που ζουν την εποχή αυτήν, δεν παίζει σε ρυθμούς αγάπης.
Αλλά ας σκεφτούμε αυτό.
«Το να αγαπάς χωρίς να ξέρεις πώς να αγαπάς πληγώνει το άτομο που αγαπάμε. Για να μάθουμε πώς να αγαπάμε κάποιον πρέπει να τον καταλάβουμε. Για να καταλάβουμε πρέπει να ακούσουμε.»
Μέσα από την παραπάνω φράση, όταν αυτή μπορέσει να πάρει σάρκα και οστά, δίνουμε στα παιδιά -ως γνήσια αντίγραφα της κατάστασης που βιώνουν- το παράδειγμα για την αναζήτηση της δικής τους ολοκλήρωσης. Η οικογένεια, όσο κλισέ κι αν ακούγεται, είναι ο πυρήνας της κοινωνίας και ένας από τους μεγαλύτερους σκοπούς του ανθρώπου. Η ανάγκη για συντροφικότητα, αγάπη και δημιουργία είναι τα συστατικά που ανθίζουν τον άνθρωπο. Βγάζει τον καλύτερό του εαυτό, δημιουργεί ζωντανές εικόνες, και χαίρεται την κάθε στιγμή που περνά.
Για τη σύσταση της οικογένειας τον κύριο λόγο έχει ο έρωτας που εισβάλει στη φαντασία μας και στις σκέψεις μας και μας ασκεί μια έντονη επιθυμία να θέλουμε να είμαστε συνέχεια μαζί. Ίσως αυτός να είναι ο πρωταρχικός λόγος που παντρευόμαστε, προσδοκώντας τη μεταμόρφωσή του σε αγάπη. Έτσι θα θέλαμε να είναι. Αλλά για έναν πολύ απλό λόγο -χωρίς να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις- δεν είναι. Κι αυτό γιατί δεν ξέρουμε να αγαπάμε.
Η συνήθης εξέλιξη της ένωσης δύο ανθρώπων μέσα σε ένα γάμο είναι μια σχέση ανταλλαγής. Έχουμε παιδιά, κοινούς φίλους, κοινά έξοδα και ένα μόνο σπίτι. Η μαγεία του έρωτα έχει χαθεί και είμαστε πολύ απασχολημένοι με την καθημερινότητα για να σταθούμε, να ακούσουμε και να κοιτάξουμε τον σύντροφό μας. Απομακρυνόμαστε μέρα με τη μέρα, θεωρώντας ότι οι λέξεις που ανταλλάσσουμε για τις έννοιες του σπιτιού είναι και η ουσιαστική επικοινωνία. Έχετε δει φαντάζομαι ζευγάρια να κάθονται το ένα απέναντι από το άλλο σε καφέ, η οπουδήποτε αλλού με σκληρά πρόσωπα από τη σιωπή και την πλήξη. Μια ανία τους περιβάλλει σκοτώνοντας το πνεύμα και κοιμίζοντας τα κορμιά που αρχίζουν και βαριούνται. Κι όλο αυτό πονάει, σφίγγει το σώμα, αισθάνεσαι κουφάρι έτοιμο για τροφή και θρέψη. Αν το αφήσεις θα σε τελειώσει και αυτό που θα μείνει είναι να είχαμε να λέγαμε. Λάθος. Πρέπει να σταθείς και να αναμετρηθείς με τις αποφάσεις που έχεις πάρει, με τον τρόπο με τον οποίο ζεις. Να σβήσεις τα κακώς κείμενα και να σχεδιάσεις νέα πλάνα με ό, τι αυτό συνεπάγεται.
Η παγίδα εδώ είναι εξής: να βιαστούμε μη χάσουμε το τρένο. Η μοναξιά θολώνει τον νου και δημιουργεί ψευδαισθήσεις. «Όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας προέρχονται από την ανικανότητα του ανθρώπου να καθίσει ήσυχα σε ένα δωμάτιο» έγραψε ο Γάλλος μαθηματικός και φιλόσοφος Pascal. Ένα κλειδί μας έδωσε ο Γάλλος επιστήμονας, προσπαθώντας να αναδείξει πόσο παραγωγική και γόνιμη γίνεται η μοναξιά, αναδεύοντας εσωτερικές σκέψεις που ξεκλειδώνουν τις επιθυμίες μας. Βιαζόμαστε να βρούμε ένα αντικείμενο αγάπης, αισθανόμαστε άδειοι, νιώθουμε κενοί και η δίψα μας να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε μας σπρώχνει σε λάθος δρόμους. Όταν δεν έχεις καταλάβει τον εαυτό σου και εναποθέτεις την ευτυχία σου σε ανθρώπους με διαφορετικές οπτικές, οι προσδοκίες σου διαψεύδονται και οι κύκλοι κλείνουν. Και μέσα σε αυτούς τους κύκλους μικρά παιδιά ζουν και αναπτύσσονται.
Σαν φτάσουμε λοιπόν στο σημείο να ορίσουμε τι είναι αυτό που πραγματικά θέλουμε και να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας απέναντι στον έρωτα, λήγοντας μια τελειωμένη κατάσταση και αναμένοντας μια νέα αλλά ουσιαστική, τα παιδιά που είναι μαζί μας οφείλουμε να τα περιβάλλουμε με καλοσύνη, σεβασμό, χαρά και ηρεμία. Να τα ζυμώσουμε και να τα πλάσουμε με τα βασικά συστατικά της ζωής, να τα ωθήσουμε στις δικές τους πορείες με γνώμονα την ευτυχία του εαυτού τους, μακριά από κοινωνικά στερεότυπα και εμμονές οικογενειακών κύκλων, δίνοντάς τους την ασφάλεια των καθημερινών αναγκών και το χρόνο να ανακαλύψουν τα δικά τους μονοπάτια.
Αυτό που πονάει τον άνθρωπο είτε μικρό είτε μεγάλο είναι η εγκατάλειψη. Μην αφήνετε τους ανθρώπους που η μοίρα σας ένωσε. Όσες αντιθέσεις και αν είχατε με το πρώην ταίρι σας, η τέχνη της αγάπης είναι αυτή που θα μαλακώσει αυτό το κάτι που πονάει το μέσα σας. Και όπως κάθε τέχνη θέλει εξάσκηση, έτσι και την αγάπη πρέπει να την καλλιεργείς συνεχώς για να γίνεις ο ήλιος που θα ζεστάνει καρδιές. Οι άνθρωποι είναι αυτοί που αφήνουν κενά, όχι οι σχέσεις. Με τη λήξη ενός γάμου, λήγει η συναισθηματική σχέση δύο ανθρώπων. Το παρελθόν όμως είναι αυτό που θα τους ενώνει για πάντα. Ορίζοντάς τους θεμελιωτές στέρεους, ανθεκτικούς και υποδειγματικούς στην ανατροφή των παιδιών τους, μέσα από την αξία του σεβασμού στην ανθρώπινη ζωή. Το έναυσμα για την αρχή και την οικοδόμηση ενός καινούργιου έρωτα -όταν συνυπάρξει στις ζωές όλων των μελών με αρμονία και ισορροπία- δίνει τα σωστά ερεθίσματα για την πορεία της ζωής.
Ούτε να πάψουμε να ελπίζουμε, ούτε να σταματήσουμε την αναζήτηση όταν βρεθούμε μόνοι μας με παιδιά. Αυτοί οι νέοι άνθρωποι θα είναι οι αυριανοί ενήλικες που ίσως βρεθούν μπροστά στα ίδια αδιέξοδα ή στις ίδιες δυσκολίες. Οπλίζοντάς τα με τη θέληση να βρουν και να αναγνωρίσουν το είναι τους και ωθώντας τα να πράττουν με τόλμη απέναντι στα θέλω τους, είναι σαν τους λέμε με απόλυτη σιγουριά «Ναι στον Έρωτα, Ναι στη Ζωή».
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου