«Η ανάγκη να έχεις πάντα δίκιο, είναι η σφραγίδα ενός χυδαίου πνεύματος» έγραψε ο Γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος Αλμπέρ Καμύ. Με μια πρώτη ματιά θα λέγαμε πως συμφωνούμε απόλυτα αφού δε γίνεται να έχουμε πάντα δίκιο. Το θέμα είναι όμως πως ο αμφιλεγόμενος φιλόσοφος Καμύ, σε αυτή τη φράση δε στέκεται τόσο στο αν έχουμε δίκιο ή όχι, αλλά στην άσβεστη ανάγκη μας να το κατοχυρώνουμε.
Η παραπάνω φράση έχει ισχύ σε πολλές φάσεις ης ζωής μας. Έχει ισχύ σε όλες θα λέγαμε τις σχέσεις που συνάπτουμε από φιλίες μέχρι έρωτες. Ας σταθούμε όμως στον έρωτα.
Αν η όποια ερωτική σχέση είναι αυτή που τη διέπει η ελευθερία των απόψεων μεταξύ των συντρόφων, κανένας από τους δυο δε θα μπει στη διαδικασία να χαρακτηρίσει τον άλλον «χυδαίο πνεύμα». Η σχέση που δε φοβάται τις αντίθετες απόψεις και τις υγιείς κόντρες για να διεκδικηθεί το «δίκαιο» του καθενός, δεν έχει να κάνει με το «χυδαίο» ως έννοια αποκρουστική ή απαγορευτική. Χυδαίο σε αυτή την περίπτωση σημαίνει παράλληλα, ακραίο με μια επαναστατική διάθεση για διεκδίκηση.
Ναι, είναι ακραίο το να θέλεις να έχεις πάντα δίκιο σε κάτι και μάλιστα μέσα στη σχέση σου με τον άνθρωπο που αγαπάς. Και που σέβεσαι. Να τα λέμε κι αυτά. Γιατί άλλο θέλω να έχω δίκιο εκφράζοντάς το σθεναρά μεν αλλά με σεβασμό κι άλλο η επανάστασή μου σηκώνει παντιέρα κι όποιον πάρει ο χάρος. Μπορεί λοιπόν η ανάγκη του να έχεις πάντα δίκιο να επιφέρει τριβή διότι κι η άλλη πλευρά έχει την ίδια ακριβώς ανάγκη.
Κι ίσως ως ένα βαθμό αυτή είναι και η ουσία του πράγματος. Να νιώθουμε ζωντανοί μέσα σε μια σχέση κι όχι όργανα συμβιβασμού και υποχωρήσεων. Το να αντιδρούμε ή το να λογομαχούμε μας δίνει σαφέστατα πιο πολύ οξυγόνο από το να λειτουργούμε ρομποτικά χάριν ηρεμίας και τάξης.
Έχεις ποτέ σκεφτεί πως η ανάγκη να έχουμε δίκιο μπορεί για κάποιους να αποτελεί αιτία έλξης και γοητείας κι όχι αιτία διαφωνιών; Ακόμη κι αν κουράζει σε κάποιες φάσεις όταν μιλάμε για μακροχρόνιες σχέσεις, ακόμη και τότε οι λόγοι για να θαυμάσεις τον άνθρωπο που έχεις δίπλα σου είναι πολλοί. Ίσως σου δώσει έναν λόγο να αναθερμάνεις τα πράγματα ενώ είχαν περάσει σε φάση κορεσμού. Εξάλλου, το ανησυχητικό της υπόθεσης μέσα σε μια σχέση δεν είναι το να αντιδρά ο άνθρωπος που έχεις δίπλα σου αλλά το να μην αντιδρά καθόλου. Το να συμφωνεί παθητικά ή ενεργητικά με οτιδήποτε λες ή προτείνεις, δεν είναι δείγμα υγιούς σχέσης.
Κατά μια έννοια η παραπάνω φράση μπορεί να σημαίνει για κάποιες σχέσεις «η ανάγκη του να έχεις δίκιο και πάντοτε να το διεκδικείς, είναι η δική σου προσωπική επανάσταση». Αρκεί να μην είσαι εθισμένος σε αυτό. Στο να μη δέχεσαι πεισματικά και την άποψη της άλλης πλευράς ή στο να αδυνατείς να δεις την άλλη πλευρά. Σκέψου όμως παράλληλα πόσες σχέσεις θρέφονται καθημερινά από τις απλές κόντρες. Το να ανταλλάσσεις επιχειρήματα βάσιμα με τον σύντροφό σου δεν είναι παράλογο. Το να είναι όλα «μέλι γάλα» είναι όμως.
Στον έρωτα και στις σχέσεις δεν υπάρχουν δίκια κι άδικα παρά μόνο το συναίσθημα και η ακατάπαυστη ανάγκη να το διεκδικείς. Στον έρωτα και στις σχέσεις αγάπης δεν υπάρχει η λογική παρά μόνο το παράλογο. Διότι αν το καλοσκεφτούμε, να συμβιώνουμε και να ταυτιζόμαστε απόλυτα με έναν άνθρωπο που εμείς επιλέξαμε ή που μας επέλεξε μέσα από πολλούς άλλους είναι παράξενα παράλογο. Να μοιάζουμε μεταξύ μας σε όλες μας τις απόψεις με την πάροδο του χρόνου είναι περιέργως παράλογο. Αν έχουμε χάσει τη «χυδαία» κι επαναστατική μας διάθεση να διεκδικήσουμε αυτό που εμείς θεωρούμε δίκαιο μέσα στη σχέση μας, τότε ναι, όλα γίνονται παράλογα με χυδαίο τρόπο και χωρίς εισαγωγικά.
Ο άνθρωπος που επαναστατικά, λογικά και με σεβασμό διεκδικεί τις απόψεις του και τα θέλω του μέσα στον έρωτα είναι και ο ίδιος απολύτως ερωτεύσιμος. Ο άνθρωπος που δεν ξεπερνά κόκκινες γραμμές και όρια αλλά σε που σε βάζει στο τριπάκι να αναρωτιέσαι για οπτικές που δεν είχες φανταστεί ασκεί μια γοητεία. Αν είσαι εσύ αυτός που το κάνει μέσα στη σχέση σου, πάντα όπως είπαμε παραπάνω με σεβασμό κι ανοιχτά αυτιά προς την άλλη πλευρά, να έχεις τη βεβαιότητα πως εμπνέεις γοητεία και θαυμασμό. Αν αυτό είναι κάτι που κάνουν και οι δύο πλευρές μέσα σε μια σχέση τότε καταλήγουμε στη φράση του Καμύ με την ερμηνεία που δώσαμε παραπάνω. Και μη βιαστείς να μιλήσεις για ιδεατά και άπιαστα σενάρια γιατί το ιδεατό ξεκινά πάντα από μια ιδέα. Είτε την υλοποιείς και το αποκτάς είτε τη βάζεις στο ράφι με τις πορσελάνες και την ξεσκονίζεις πού και πού για να θυμάσαι πως κάποτε έλαμπε.
Το πνεύμα που ξέρει να διεκδικεί τον έρωτα και την αγάπη δεν είναι χυδαίο. Το πνεύμα που ξέρει πότε έχει δίκιο και που νιώθει την ανάγκη να το πει και να το δείξει δεν είναι χυδαίο. Η χυδαιότητα κρύβεται στον τρόπο με τον οποίο θα το κάνεις. Ας μην της δώσουμε θέση στις σχέσεις. Ας την αποκλείσουμε από κάτι τόσο όμορφο- φτάνει που τη συναντάμε σε πολλά πράγματα γύρω μας. Ας φροντίσουμε να είναι επαναστατικά τα «σ’ αγαπώ» που λέμε. Κι αυτό είναι το μόνο δίκαιο που πρέπει να διεκδικούμε ακατάπαυστα και καθημερινά.
Αφιερωμένο στα επαναστατικά πνεύματα που αγαπάμε και μας αγαπάνε.
Συντάκτης: Μαίρη Σάμου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
