«Ένας μικρός Σεπτέμβρης, βάζει τα κλάματα
Που στο σχολειό τον πάνε να μάθει γράμματα.
Θέλει να παίξει ακόμα με τ’ άστρα τ’ ουρανού
Πριν έρθουν πρωτοβρόχια και συννεφιές στο νου.»
Ο Παντελής Θαλασσινός τα έχει πει όλα μέσα από τους στίχους του τραγουδιού του για το μήνα Σεπτέμβρη. Η κατάσταση πάνω – κάτω μοιάζει να είναι μια, τα παιδιά δε θέλουν να ξεκινήσουν τα σχολεία κι οι γονείς τρέμουν στην ιδέα των πολλών υποχρεώσεων που γεννά το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς.
Μια μανία να χωρέσουμε όσο γίνεται περισσότερες δραστηριότητες ή απανωτά μαθήματα στα προγράμματα των παιδιών, θα λέγαμε ότι είναι το χαρακτηριστικό αυτής της χρονικής περιόδου. Ακόμη κι αν ως γονείς δεν έχουμε αρχικά αυτή την πρόθεση, φαίνεται πως εν τέλει υποκύπτουμε στις απαιτήσεις των παιδιών και τη δική τους ανάγκη στο να συμμετέχουν σε πολλά πράγματα. Και κάπως έτσι το εβδομαδιαίο πρόγραμμα μοιάζει με μηνιαίο από τις τόσες υποχρεώσεις.
Από συναισθηματικής επίσης άποψης, η χρονική περίοδος λίγο πριν αλλά και στις αρχές της νέας σχολικής χρονιάς μοιάζει να είναι λιγάκι έκρυθμη. Κυριαρχούν το άγχος κι η ανησυχία από πλευράς γονέων ώστε να συντονίσουν τα πάντα. Από πλευράς παιδιών κυριαρχεί ο εκνευρισμός κι η απογοήτευση ειδικότερα αν δεν ικανοποιηθούν τα δικά τους αιτήματα. Μια από τις μπόρες του Σεπτέμβρη λοιπόν είναι όλη αυτή η κατάσταση αφού μοιάζει μεν απειλητική αλλά με τα κατάλληλα μέτρα, θα διαπιστώσουμε το γνωστό «μπόρα είναι θα περάσει.»
Ας δούμε μαζί 10 πρακτικές συμβουλές που μπορούν να ελαφρύνουν κάπως το κλίμα και να βοηθήσουν στο να δούμε την ομολογουμένως δύσκολη αυτή χρονική περίοδο, με άλλο μάτι.
1. Αποδέξου το πεπρωμένο
Ξεκινάμε με την απολύτως λογική προσέγγιση στο θέμα. Να αποδεχθούμε όλοι – γονείς και παιδιά – ότι αυτό ήταν, ξεκινάμε πάλι τα δύσκολα κι απαιτητικά προγράμματα και πάμε να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε. Δεν πρόκειται για μια μοιρολατρική προσέγγιση στο θέμα. Είναι η αλήθεια κι όσο πιο νωρίς τη συνειδητοποιήσουμε τόσο πιο εύκολα θα έρθουν όλα σε ροή.
2. Όχι στην υπερβολή της υπερβολής
Πολύ ωραίες οι δραστηριότητες παντός τύπου αλλά μήπως να σκεφτούμε ρεαλιστικά αν μπορούμε να τα έχουμε όλα; Πόσα πράγματα να χωρέσει μια ημέρα που έχει ήδη ξεκινήσει με 6 ώρες σχολείου για τα παιδιά κι ένα 8ωρο εργασίας για τους γονείς; Μέσα σε αυτά να προσθέσουμε την προετοιμασία για την επόμενη ημέρα στο σχολείο, τις όποιες υποχρεώσεις στις δουλειές του σπιτιού και να πρέπει να φύγεις με την μπουκιά στο στόμα κυριολεκτικά για να αρχίσετε όλοι μαζί τα δρομολόγια. Οπότε δε χρειάζονται οι υπερβολές, μόνο σοφές επιλογές.
3. Ρυθμίστε τη διαδρομή
Ένα από τα μεγαλύτερα άγχη στο καθημερινό πρόγραμμα είναι αυτό που έχει να κάνει με τη μεταφορά των παιδιών προς το σχολείο. Στην περίπτωση που υπάρχει η δυνατότητα για μεταφορά με σχολικό λεωφορείο τα πράγματα αλλάζουν αφού οι γονείς έχουν απαλλαχθεί από αυτή την υποχρέωση. Αρκετές ημέρες πριν λοιπόν, ξεκινήστε να κάνετε διαφορετικές διαδρομές προς το σχολείο. Έτσι μπορείτε να χρονομετρήσετε στο περίπου το πόσο θα σας παίρνει κάθε πρωί – πάντα με μια απόκλιση λόγω κίνησης. Θα μπορείτε επίσης να επιλέξετε την πιο συμφέρουσα οπότε όλο αυτό θα λειτουργήσει σαν μια αποσυμφόρηση για όλους.
4. Δεν είναι όλα θέμα μάρκας
Άλλο ένα βάσανο των γονιών πριν ξεκινήσουν τα σχολεία είναι η αγορά των απαραίτητων ειδών. Από σχολικά μέχρι ρουχισμός κι από υποδήματα μέχρι αξεσουάρ. Δεν υπάρχει παιδί ειδικότερα στις εφηβικές ηλικίες που να μη θέλει να ακολουθήσει το ρεύμα της εποχής και να φορέσει ή να έχει όλα όσα διαφημίζονται. Guess what, δε γίνεται πάντα. Οι επιλογές πρέπει να γίνονται με σύνεση και γνώμονα το πορτοφόλι το οποίο σαφέστατα δεν μπορεί να αδειάσει στις αγορές για το σχολείο. Εξηγήστε στα παιδιά πως δεν είναι όλα θέμα μάρκας αλλά προσωπικότητας και χαρακτήρα. Μπορεί αν ακούγεται όλο αυτό θεωρία και φιλοσοφία αλλά αν δοθεί σε αυτό έμφαση από τις μικρές ηλικίες, μεγαλώνοντας ίσως έχουμε εφήβους που δε θα ζητούν υπερβολές.
5. Η σημασία της αυτονομίας
Είναι πολύ σημαντικό να μιλάμε στα παιδιά για τη σημασία της αυτονομίας και της υπευθυνότητας σε οτιδήποτε κάνουν. Δε χρειάζεται να φρικάρουμε ως γονείς και να είμαστε ένα βήμα πίσω τους σε όλα μην τυχόν και δε γίνουν όλα όπως εμείς τα φανταζόμαστε. Αν για παράδειγμα δεν προετοιμαστεί σωστά για το σχολείο να καταλάβει πως είναι δική του/ της υποχρέωση και να συνειδητοποιήσει ότι υπάρχουν συνέπειες. Ας κάνουμε τα στραβά μάτια αν δούμε λάθη σε εργασίες κι όχι να τρέχουμε να τα διορθώσουμε θαρρείς και θα έρθει η καταστροφή του κόσμου. Ας αρνηθούμε τη βοήθεια στο κάθε τι κι ας δώσουμε χώρο στις πρωτοβουλίες που μπορεί να πάρει το κάθε παιδί από μόνο του.
6. Τίποτα δεν είναι δεδομένο
Πολλές φορές τα παιδιά έχουν άγχος για τους φίλους που θα ξαναδούν στο σχολείο, αν η αποχή από τις παρέες λόγω καλοκαιριού έχει παίξει ρόλο κι όλο αυτό προσθέτει έξτρα άγχος και για τους γονείς. Είναι αναγκαίο να επικοινωνούμε αυτό το άγχος ώστε να προετοιμάζονται τα παιδιά για καταστάσεις που μπορεί να μην είναι εύκολα διαχειρίσημες όπως το να αλλάξουν παρέα.
7. Φροντίζουμε για να έχουμε
Μπορεί τα παιδιά να δοκιμάζονται σε πολλά πράγματα με την έναρξη της σχολικής χρονιάς αλλά οι γονείς – αν κι ενήλικες – δοκιμάζονται επίσης σε πολλά. Για να υπάρχουν λοιπόν οι ανάλογες αντοχές και να μπορούμε να ανταπεξέλθουμε των δυσκολιών, είναι σώφρον να φροντίζουμε τον εαυτό μας λιγάκι παραπάνω ώστε να έχουμε πνευματική διαύγεια. Από κάτι πολύ απλό όπως το περπάτημα ή να διαβάσουμε ένα βιβλίο ακούγοντας μουσική μέχρι κάποια άλλη δραστηριότητα. Αφήστε που διδάσκουμε με αυτό το τρόπο τα παιδιά τον σεβασμό προς τις δραστηριότητες των γονιών.
8. Οργανώνουμε μαζί το χώρο διαβάσματος
Ο χώρος που θα γίνεται το διάβασμα είναι ένας από τους πολυσύχναστους του σπιτιού. Θα πρέπει να έχει την ταυτότητα εκείνου που θα χρησιμοποιήσει τον χώρο κι όχι των υπολοίπων με βάση τα δικά τους γούστα. Μια πολύ καλή ιδέα είναι υπάρχει ένας κοινός χώρος μελέτης γενικότερα μέσα στον οποίο παιδιά αλλά και γονείς να μπορούν να μοιράζονται ώρες κοινής ησυχίας. Τα παιδιά με τη μελέτη τους κι ο γονείς με κάποιο βιβλίο.
9. Δεν ακυρώνουμε τους εκπαιδευτικούς
Τα παιδιά συνήθως βιάζονται να σχηματίσουν άποψη για τους εκπαιδευτικούς από τη πρώτη κιόλας ημέρα χωρίς τις πιο πολλές φορές να έχουν αρκετά στοιχεία στα χέρια τους. Με το να παίρνουμε το μέρος τους χωρίς ως γονείς να έχουμε επίσης στοιχεία για τις προθέσεις και το έργο των εκπαιδευτικών, δε βγάζουμε κάτι κι ούτε γινόμαστε πιο συμπαθείς στα παιδιά. Αφήνουμε τη σχολική χρονιά να κυλήσει και πράττουμε αναλόγως.
10. Διατηρούμε την ψυχραιμία μας σε όλα και για όλα
Δύσκολη χρονική περίοδος αυτή πριν το ξεκίνημα των σχολείων αλλά η διατήρηση της ψυχραιμίας είναι πολύ σημαντική σε όλα και για όλους. Δε θα βγει κάτι με το να φρικάρουμε. Ακόμη κι αν όλα φαντάζουν πολύ δύσκολα, διατηρούμε την ψυχραιμία μας για να σκεφτόμαστε καθαρά. Εξάλλου είναι μια περίοδος που απαιτεί να είμαστε δημιουργικοί όχι αυτοκαταστροφικοί.
Η έναρξη των σχολείων είναι απλώς η έναρξη των σχολείων. Δεν είναι το τέλος του κόσμου. Τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά, μπορούμε να είμαστε οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού χωρίς να αγχωνόμαστε με κάθε μικρό ή μεγάλο εμπόδιο. Όλα είναι θέμα σωστής προετοιμασίας και ψύχραιμων χειρισμών. Καλή σχολική χρονιά στα παιδιά και καλή δημιουργική χρονιά σε γονείς.
Αφιερωμένο στα πιο όμορφα και δημιουργικά χρόνια που κάποτε τα παιδιά θα αναπολούν.
Συντάκτης: Μαίρη Σάμου
