Γιατί κανείς απατάει κι ας αγαπάει

Οι σχέσεις των ανθρώπων είναι δύσκολες ή μήπως τελικά εμείς οι ίδιοι τις κάνουμε δύσκολες; Αναμφίβολα τις διέπουν κανόνες και συμπεριφορές που γράφονται με αόρατο μελάνι. Κι όπως συμβαίνει πάντα οι συνέπειες κάθε παράβασης είναι πραγματικές και ρεαλιστικές γιατί σε αυτή την περίπτωση το μελάνι έχει γίνει πια ορατό. Αν ρωτήσουμε τα περισσότερα ευτυχισμένα ζευγάρια τι είναι αυτό που πιθανότατα δε θα συγχωρούσαν ποτέ ή ίσως συγχωρούσαν με δυσκολία στον άνθρωπο που αγαπούν, είναι η ανακάλυψη μιας ερωτικής απάτης με το μυαλό να ζητά επίμονα μια απάντηση στο «γιατί μπορεί κάποιος να σε απατήσει ενώ σε αγαπάει πραγματικά;».

Η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά σε τέτοιες περιπτώσεις μιας κι αναφερόμαστε σε υγιείς σχέσεις. Κι όταν λέμε υγιείς σχέσεις, εννοούμε απλούστατα σχέσεις στις οποίες οι σύντροφοι αγαπιούνται αληθινά. Σχέσεις που δεν έχουν διαλυθεί αλλά που χαρακτηρίζονται από την πραγματική έννοια της συντροφικότητας. Μιλάμε για την εξαπάτηση μέσα σε ευτυχισμένες σχέσεις ή μήπως να πούμε «ευτυχισμένες» σχέσεις;

Κι επειδή για τα πάντα σε αυτόν τον πλανήτη υπάρχει η αιτία αλλά και το αποτέλεσμα, θα ξεκινήσουμε από τις πιθανές αιτίες. Για ποιον λόγο να σε απατήσει κάποιος ενώ σε αγαπάει; Οξύμωρο σχήμα λόγου αλλά στα οξύμωρα και τα παράξενα ανακαλύπτεις πολλά. Μια αιτία θα μπορούσε να είναι η υπερβολική αγάπη που φτάνει κάποιες φορές στο να «πνίγει». Η ασφυκτική αγάπη, εκείνη που δεν αφήνει περιθώρια προσωπικής πρωτοβουλίας κι αποφάσεων, μπορεί να είναι κάλλιστα μια πιθανή αιτία για να απατήσει κάποιος μέσω του πειραματισμού. Αυτός που απατά σε αυτήν την περίπτωση δε θα το κάνει για να «τιμωρήσει» εκείνον που του προσφέρει αυτό το είδος αγάπης. Θα μπει στη διαδικασία να το κάνει, φυσικά εν γνώσει των συνεπειών, για να πειραματιστεί. Να δει πώς είναι να νιώθει ελευθερία κινήσεων, πράγμα που ίσως δε βιώνει μέσα στη σχέση που ήδη έχει. Να απαλλαχθεί για λίγο από τη συναισθηματική προσκόλληση που βιώνει μέσα σε μια κατά τα άλλα ευτυχισμένη σχέση η οποία εκ των πραγμάτων εξαντλεί κάθε πηγαία κι αυθόρμητη ανταλλαγή συναισθημάτων.

Μια επίσης πιθανή αιτία θα μπορούσε να είναι οι λανθασμένες προσδοκίες που μπορεί να θρέφουν οι σύντροφοι εκατέρωθεν. Ανυπέρβλητα εμπόδια σε σχέσεις που ξεκίνησαν αλλιώς και κατέληξαν αλλιώς. Να μπουν δηλαδή στη διαδικασία του να απατήσουν ο ένας τον άλλον θεωρώντας πως αυτό θα τονώσει ακόμη πιο πολύ την ήδη υπάρχουσα σχέση. Κι όταν λέμε προσδοκίες εννοούμε το τι είναι τελικά αυτό που αποζητούν από τη δική τους επαφή. Μπορεί οι προσδοκίες να είναι υπέρμετρες και τα θέλω τους να είναι άφταστα, τόσο που μια απιστία θα δώσει μια παράξενη κατά τα άλλα ανάσα στη σχέση τους.

Επίσης υπάρχει και το κομμάτι της έλλειψης επαφής μέσα σε μια σχέση. Η αγάπη και η συντροφικότητα δε θα πρέπει να συγχέονται με την πράξη. Μπορεί δηλαδή δυο άνθρωποι να μοιράζονται ευτυχισμένα μια κοινή πορεία στη ζωή, έχοντας την ανάγκη για συντροφικότητα πάνω από όλα κι ως βάση για τη σχέση τους. Ίσως η επιθυμία τους ενός για τον άλλον να έχει καλυφθεί από αυτή την ανάγκη για συντροφική επαφή μετατρέποντας την πιθανή απιστία σε μια ξεκάθαρη επιθυμία για επαφή. Ποιος να κατηγορήσει ποιον σε αυτή την περίπτωση;

Αν προσεγγίσουμε το όλο θέμα της απιστίας μέσα σε μια σχέση που και οι δυο σύντροφοι αγαπιούνται πραγματικά, από την πλευρά της ικανοποίησης σε ερωτικό επίπεδο, θα ανακαλύψουμε κι άλλες αιτίες όπως η ναρκισσιστική συμπεριφορά. Φυσικά εδώ μιλάμε για ανθρώπους που θα απατήσουν θέλοντας να επιβεβαιώσουν το «εγώ» τους ξεκάθαρα και την υπεροχή τους στο κομμάτι της γοητείας και της έλξης. Στη περίπτωση του «ναρκίσσου» συντρόφου, οι τύψεις γι’ αυτό που έκανε δεν παίζουν κανένα ρόλο αφού η απιστία δεν έχει να κάνει με το αν αγαπά αλλά με το πόσες εμπειρίες αποζητά να έχει απλά και μόνο για να επιβεβαιώσει τη ναρκισσιστική ταυτότητα. Είναι σε αυτή την περίπτωση ένα παιχνίδι που ανάγει τη δίψα για επαφή.

Σε μια κοινωνία που ταλανίζεται καθημερινά και αδιάκοπα από θέματα ηθικής, κανόνων συμπεριφοράς και ορθής σκέψης, η εξαπάτηση των συναισθημάτων μέσα σε μια σχέση αποτελεί, και ποτέ δε θα πάψει να είναι, ένα τεράστιο πλήγμα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Όποια κι αν είναι η αιτία για να σε απατήσει κάποιος που σε αγαπάει, δεν παύει να είναι απάτη κι ακολουθεί κλονισμός της εμπιστοσύνης. Χάνεται η βάση και οι συντεταγμένες σταθερότητας που θέλουν να νιώθουν οι σύντροφοι μέσα στη σχέση που μοιράζονται.

Κι ίσως η εξαπάτηση από τον άνθρωπο που σε αγαπάει πραγματικά να πονάει περισσότερο από ό,τι σε αντίθετη περίπτωση. Οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές και ζημιογόνες για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Το να μπορέσεις να εμπιστευθείς και πάλι μπορεί να μοιάζει άφταστο και ουτοπικό. Το να αφεθείς δε, ίσως και να φαντάζει απαγορευτικό μετά από μια τραυματική εμπειρία. Οι σχέσεις των ανθρώπων τελικά είναι δύσκολες γιατί οι ίδιοι τις κάνουμε δύσκολες. Η αλήθεια είναι η λέξη που έχει στο χέρι της όλους τους ρόλους. Αιτία, αφορμή και συνέπεια.

Αφιερωμένο στα «σ’ αγαπώ» που αφέθηκαν για ένα «σε θέλω».