Λίγο-πολύ όλοι πιστεύουμε στη γρουσουζιά

Βγαίνεις απ’ το σπίτι σε κατάσταση υστερίας επειδή άργησες για τη δουλειά, τσεκάρεις το κινητό για την ώρα και πέφτει το μάτι σου στην ημερομηνία. Παρασκευή και 13! Νιώθεις τις σταγόνες του κρύου ιδρώτα να γλύφουν το μέτωπό σου, μα δε μασάς. Φτάνοντας στη στάση για τη συγκοινωνία προσπερνάς μια μαύρη γάτα, αλλά δε δίνεις ιδιαίτερη σημασία. «Όλα καλά, το πρόλαβα!» σκέφτεσαι καθώς βλέπεις το λεωφορείο να πλησιάζει. Επιβιβάζεσαι μαζί με όσους περίμεναν, μόνο που οι υπόλοιποι είναι κομματάκι πιο στεγνοί από εσένα. Βλέπεις, βρήκε να φρενάρει μπροστά σου περνώντας πάνω απ’ τον υπέροχο νερόλακκο!

Παραξενιές, δεισιδαιμονίες, προκαταλήψεις ή ακόμη κι απλά κουσούρια, που λίγο ή πολύ όλοι μας έχουμε, παιδεύουν το μυαλό μας καθημερινά. Τι είπες; Σου φαίνονται τραβηγμένα και δεν πέφτεις σε αυτήν την παγίδα καθόλου; Ενός λεπτού σιγή για τον μοναδικό ίσως άνθρωπο στον πλανήτη που δεν πίστεψε ποτέ σε γούρια και φυλαχτά.

Πειράματα πειραμάτων έχουν γίνει κι άλλες τόσες έρευνες με σκοπό να αποδείξουν το αυταπόδεικτο: όλοι μας έχουμε τον φόβο της γρουσουζιάς κι όλοι εφαρμόζουμε κάποια πράγματα προκειμένου να την αποφύγουμε. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει (ή έστω κάποτε είχε) κάποια προκατάληψη σχετική με ημερομηνίες, συγκεκριμένα αντικείμενα, ακόμη και κινήσεις που μπορεί να τύχει να κάνει μέσα σε συγκεκριμένους χώρους.

Τι θεωρούμε, όμως, γρουσουζιά; Εδώ η λίστα είναι ατελείωτη και πολύ ενδιαφέρουσα. Οι συμπαθέστατες μαύρες γάτες, το να περάσουμε κάτω από μια σκάλα, το να ανοίξουμε ομπρέλα σε κλειστό χώρο, το να σπάσει ένας καθρέφτης, κι ένα σωρό ακόμη που για να τα αναφέρουμε θα χρειαζόμασταν πιθανότατα άλλα δυο τουλάχιστον άρθρα! Ναι, είναι τόσα πολλά και το περίεργο είναι πως τα θυμόμαστε όλα. Ένα προς ένα, όπως ακριβώς τα μαθαίναμε από τις γιαγιάδες μας όταν, πίνοντας καφεδάκι με φίλες, τις παρατηρούσαμε να τα αναφέρουν.

Και τι κάνουμε για όλα αυτά που μας κυνηγούν απειλώντας μας με γρουσουζιά; Εδώ έρχεται το μεγαλείο της κουλτούρας να αποστομώσει κάθε επιστήμη αλλά και κάθε λογική εξήγηση που θα μπορούσε να δοθεί σε ατυχή συμβάντα. Κρεμάμε σκόρδα, φτύνουμε τον κόρφο μας, τριγυρίζουμε με φυλαχτά παντός είδους, δεν κουνάμε αντικείμενα απ’ τη γνωστή τους θέση, and the Oscar goes to… «Χτύπα ξύλο!». Είναι πιθανότατα η πιο δημοφιλής αυτοματοποιημένη κίνηση όλων μας όταν θέλουμε να αποφύγουμε μια κακή ενέργεια. Χτυπάς το ξύλο για να μην χτυπήσεις το κεφάλι σου αργότερα λόγω κακοτυχίας.

Είναι τόσες πολλές οι φορές που έχεις κάνει πράξη όλα τα παραπάνω που πλέον έχει περάσει στο DNA σου. Έχει γίνει η ταυτότητά σου ως δεινός εξορκιστής κάθε κακού που απειλεί την καλοτυχία σου. Λες να έτυχε, τελικά, και να πέρασες στις εξετάσεις όταν έγραψες με το τυχερό σου στιλό; Μήπως τυχαία σε προσέλαβαν στη δουλειά όταν φόρεσες το αγαπημένο σου τυχερό πουκάμισο; Αλλά ακόμη και στο πρώτο σου ραντεβού, τυχαίο το πολυαναμενόμενο φιλί που ήρθε αφού σταύρωσες τα δάχτυλά σου για καλή τύχη;

Ίσως για όλα τα ευτυχή συμβάντα της ζωής σου να χρειάστηκε λίγη τύχη αλλά πάντα σε συνεργασία με τη δική σου προστατευτική τάση προς αποφυγή κακοτυχιών. Καλή η θετική σκέψη και πως όλα είναι γραμμένα να γίνουν όπως και να ‘χει αλλά κι ένα μικρό φυλαχτό δεν έβλαψε ποτέ κανέναν! Βλέπεις, είναι στην κουλτούρα του κάθε λαού αλλά και κομμάτι της θρησκευτικής του ταυτότητας, το να πιστεύει ή όχι σε προκαταλήψεις παντός είδους. Κι όταν λέμε κουλτούρα εννοούμε σαφέστατα και τη θεία Λίτσα, που φρόντισε να μας μεταδώσει τις δικές της χρήσιμες τακτικές επιβίωσης απ’ το «κακό μάτι».

Έχεις ποτέ, όμως, σκεφτεί πως οποιαδήποτε γρουσουζιά τραβάς έχει να κάνει με το ότι ταυτόχρονα την κυνηγάς αντί να την αποφεύγεις; Πως με το να σκέφτεσαι όλη μέρα πώς θα την αποφύγεις, στην ουσία την πλησιάζεις ακόμη περισσότερο; Να μια παράμετρος που ίσως δεν είχες μέχρι τώρα υπολογίσει στο μακρύ βιογραφικό σου ως προληπτικό άτομο.

Η κακοτυχία, δυστυχία και γρουσουζιά υπήρχε και πάντοτε θα υπάρχει. Είναι η αρνητική αύρα που εκπέμπουν αντικείμενα κι άνθρωποι γύρω μας και που, δίχως δεύτερη σκέψη, προσπαθούμε να απομακρύνουμε απ’ την καθημερινότητά μας. Κι αν κάποιοι από εμάς δεν ασπάζονται πλήρως τα παραπάνω, εσύ καλού-κακού ρίξε ένα ξεμάτιασμα και σε τούτο εδώ το άρθρο. Ποτέ δεν ξέρεις!

Αφιερωμένο σε κάθε φτύσιμο που νιώσαμε στο πρόσωπο για να μη μας ματιάξουν…