Μου είπαν πως οι άνθρωποι μετράνε τις λέξεις τους πριν τις πούνε. Μου είπαν πως η κάθε λέξη θα έχει τη δική της σημασία κάθε φορά που αφήνει τα χείλη. Μας μάθανε ν’ ακούμε και να υπολογίζουμε τα λόγια των άλλων κι αυτά που λέγονται με ειλικρίνεια μα κι εκείνα που δεν ειπώθηκαν, αλλά υπονοήθηκαν. Σου μάθανε να λες ανοιχτά αυτό που θέλεις διεκδικώντας τη ζωή, τον έρωτα, το συναίσθημα με λόγια δυνατά να συνοδεύουν πράξεις θαρραλέες. Τα πάντα στη ζωή μας έχουν να κάνουν με λόγια και λέξεις. Άλλοτε τις εκφράζουμε κι άλλοτε τις θάβουμε, τις καταπίνουμε σε μια μάταιη προσπάθεια να μην πληγώσουμε. Ή μήπως να μην πληγωθούμε;
Φοβάμαι τα μεγάλα λόγια των ανθρώπων. Εκείνα που από πρόθεση εκφράζουν υποσχέσεις δίχως ημερομηνία λήξεως. Εκείνα που μπορούν να στολίσουν κάθε περίσταση θαμπώνοντας μια στιγμή, θολώνοντας την ικανότητά σου να κρίνεις. Οι σχέσεις των ανθρώπων είναι τόσο εύθραυστες από μόνες τους που δε χρειάζονται μεγάλα λόγια για να σταθούν, να ορθώσουν ανάστημα και να μην πέσουν. Το αντίθετο! Χρειάζονται μικρά λόγια με μεγάλη δύναμη. Οι μικρές πράξεις είναι τόσο μα τόσο γερές που δε ζηλεύουν σε τίποτε τις μεγάλες υποσχέσεις.
Φοβόμαστε τα μεγάλα λόγια που τείνουν ν’ αντικαταστήσουν ένα αληθινό, ατόφιο συναίσθημα. Το «για πάντα μαζί» είναι η φράση που κάνει τους περισσότερους από εμάς ν’ αναρωτιόμαστε για την ισχύ και την ερμηνεία της. Τι σημαίνει «για πάντα μαζί»; Με φοβίζει η ανάγκη του να συνοδέψεις ένα «σ’ αγαπώ» με ένα «για πάντα». Ναι, σύμφωνοι, όταν αγαπάς θέλεις να διεκδικήσεις, να δηλώσεις την παρουσία σου και μαζί μ’ αυτή, την ανάγκη σου για ασφάλεια, μα ένα «για πάντα» δε δηλώνει απαραίτητα ασφάλεια αλλά κι ανασφάλεια. Πώς μπορείς να υποσχεθείς στον έρωτα της ζωής σου πως θα είσαι εκεί για πάντα; Πώς μπορείς να υποσχεθείς στους κολλητούς σου φίλους πως θα είσαι φίλος τους για πάντα; Μεγάλα λόγια που ξεστομίζονται με μόνη πυξίδα την ανείπωτη ευκολία.
Φοβάσαι τα μεγάλα λόγια γιατί είναι αέρας, είναι ατμός. Χάνονται και σ’ αφήνουν ν’ αναρωτιέσαι για το πότε πρόλαβαν να χαθούν ενώ μόλις πριν καιρό τα άκουγες νιώθοντας βασιλιάς στην κορυφή του κόσμου. Η συνάρτηση του έρωτα, της αγάπης και της φιλίας δεν κλείνεται μέσα σ’ ένα «πάντα» κι ένα «ποτέ». Δε θέλουμε ν’ ακούμε βαρύγδουπες λέξεις αλλά να βλέπουμε δυνατές πράξεις. Δε θέλουμε να μας υπόσχονται αλλά να μας δείχνουν αδιάκοπα πως αξίζουμε να κατακτηθούμε. Να νιώθουμε επιθυμητοί, ανίκητοι κι απολύτως απαραίτητοι. Να τα νιώθουμε όμως κι όχι απλά να τ’ ακούμε ή να θέλουμε να τα συμπεράνουμε ταΐζοντας την ανάγκη μας για συντροφικότητα και σεβασμό. Ένα χάδι, μια αγκαλιά κι ένα βλέμμα είναι ίσως οι πιο δυνατές λέξεις για να επικοινωνήσεις τα συναισθήματά σου. Χωρίς δεύτερη σκέψη αυτά είναι τα μοναδικά μεγάλα λόγια που χρειάζεσαι.
Φοβάμαι τα μεγάλα λόγια που λέγονται χάριν εντυπωσιασμού. Μπορεί όταν λέγονται πάνω στον ενθουσιασμό και την παρόρμηση της στιγμής να έχουν κάτι από συναίσθημα πάνω τους αλλά ποιος ο λόγος για κινήσεις με σκοπό το να συνεπάρουμε τον άλλον; Η ίδια η στιγμή δεν είναι αυτή που υποτίθεται πως πρέπει να μας συνεπάρει; Φαντάσου να υπήρχε μια μαγική μηχανή που να μπορούσε να μετατρέψει όλα τα μεγάλα λόγια σε πράξεις χειροπιαστές και απτές. Ξέρεις ποιο θα ήταν το πόρισμα κάθε φορά που θα έριχνες κέρμα για να δεις; Για κάθε «για πάντα» θα σου έδειχνε ένα ζεστό φιλί. Για κάθε «ποτέ» θα σου έδειχνε την πιο σφιχτή αγκαλιά του κόσμου. Και τέλος για κάθε «ορκίζομαι» θα έδειχνε το πιο βαθύ και διαπεραστικό βλέμμα που έχεις ποτέ νιώσει.
Φοβόμαστε τα μεγάλα λόγια που αντί να μας φτάνουν στ’ αστέρια μας προσγειώνουν απότομα. Εκείνα που δεν έχουν κανένα αντίκρισμα και που σαν άλλη ηχώ επαναλαμβάνονται καθώς χάνονται στο βάθος. Τα μεγάλα λόγια θέλουν τρανταχτές αποδείξεις. Ένα «δε θα ξανασυμβεί» πρέπει να συνοδεύεται από μια ειλικρινή συγνώμη. Ένα «μου λείπεις» πρέπει να συνοδεύεται από τηλέφωνα και μηνύματα που αποζητούν ν’ ακούσουν τη χροιά της φωνής που τόσο μας έλειψε μέσα στην ημέρα. Δίχως δικαιολογίες και δίχως χρονοτριβές μα μόνο με πράξεις.
Φοβάμαι όλα εκείνα τα μεγάλα λόγια που θέλουν να κλέψουν λίγη από τη σημασία της σιωπής. Έχει κι αυτή η αναθεματισμένη σιωπή το ρόλο της και μπορεί να υποσχεθεί πολλά περισσότερα από μια φανφάρα. Σκέψου πόση δύναμη έχει η σιωπή ανάμεσα σε δυο βλέμματα που κοιτάζονται με πάθος. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη υπογραφή μιας τέτοιας στιγμής από αυτήν τη σιωπή. Σκέψου πόση δύναμη κρύβει η σιωπή στην παύση πριν από ένα φιλί. Σαρώνει μυαλό και σώμα αυτή η σιωπή μέχρι να σε απελευθερώσουν δυο χείλη. Να μη φοβάσαι τις σιωπές αλλά τα μεγάλα λόγια μονάχα.
Μας είπαν πως οι λέξεις είναι τα σημάδια που χρειαζόμαστε για ν’ αναγνωρίσουμε το συναίσθημα. Κι είναι έτσι ακριβώς μόνο που όλα εξαρτώνται από το ίδιο το συναίσθημα.
Αφιερωμένο σε κάθε λέξη που τρομάζει.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου