Οι αληθινοί φίλοι διαφωνούν και χαλούν χατίρια

Κάτι από κεραυνοβόλο έρωτα έχει η φιλία. Σε χτυπάει κατακούτελα σε οποιαδήποτε ηλικία, δεν μπορείς να προβλέψεις πότε θα ‘ρθει κι όταν έρθει καταλαβαίνεις πόσο πολύ ταιριάζεις με κάποιον ώστε να ανοιχτείς και να δεθείς.

Θα χρησιμοποιήσω μια φράση του Τζιμ Μόρισον ο οποίος είχε πολύ σωστά πει πως «Φίλος είναι κάποιος που σου δίνει απόλυτη ελευθερία να είσαι ο εαυτός σου». Μέσα στη ζωή μας θα γνωρίσουμε τόσους πολλούς ανθρώπους και πιθανότατα να μπορούσαμε να κάνουμε με τους περισσότερους παρέα, ωστόσο επιλέγουμε μονάχα κάποιους από όλους αυτούς για να βρίσκονται στο πλάι μας. Τους τιμάμε και μας τιμάνε με τον τίτλο «φίλοι».

Ένα άγραφο συμβόλαιο ζωής η φιλία, όπως άλλα τόσα. Όπως κάθε συμβόλαιο, έτσι και αυτό όμως, έχει τους δικούς του όρους. Όρους που καθορίζονται απ’ τους ίδιους τους φίλους, απ’ την παρέα, με πλήρη γνώση και συνείδηση του τι απαιτεί ο καθένας. Μην πάει ο νους σου σε κανόνες τύπου δεκαλόγου, που θα πρέπει να θυμάσαι με άγχος κάθε φορά. Οι όροι μεταξύ φίλων είναι όροι ελευθερίας κι όχι δέσμευσης. Υπόθεση αμοιβαίας εκτίμησης και καλών προθέσεων, όχι υποχρέωσης.

Πολλά γράφονται και λέγονται κατά καιρούς για τα μυστικά της αληθινής φιλίας. Εκείνης που θα ‘χει διάρκεια μέσα στον χρόνο, όπως ακριβώς ο έρωτας κι η αγάπη. Βλέπεις, οι άνθρωποι είμαστε αχόρταγα όντα. Δεν εφησυχάζουμε πουθενά, αποζητάμε πάντα να ανακαλύπτουμε μυστικά κόλπα και συνταγές επιτυχίας πίσω από οποιαδήποτε σχέση, είτε φιλική είτε ερωτική.

Αυτό που τείνουμε να ξεχνάμε είναι πως οι φίλοι είναι εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες. Πολλές φορές θα ‘χεις ακούσει σε παρέα το «Ταιριάζουμε τόσο πολύ ως φίλοι». Στην ουσία ταιριάζουν τα γούστα και τα «θέλω» των ατόμων κι όχι οι αυτές καθ’ εαυτές οι προσωπικότητες. Είναι αδιανόητο να θεωρείς πως είσαι όμοιος με κάποιον μόνο και μόνο επειδή τυγχάνει να σας αρέσουν τα ίδια πράγματα. Αδιανόητο είναι επίσης το να θεωρείς πως μέσα σε μια σχέση φιλική θα πρέπει πάντα να λες «ναι» σε οτιδήποτε, κάνοντας χατίρια, νιώθοντας έτσι καλύτερος φίλος.

Από μικρά παιδιά μαθαίνουμε μέσα απ’ την αλληλεπίδραση με τους φίλους μας να αρνούμαστε πράγματα που δε θέλουμε να κάνουμε, να εκφράζουμε γενικά τη δική μας άποψη. Φέρε στο μυαλό σου απογεύματα σε σπίτια φίλων που διαφωνούσατε για το ποια ταινία θα βάλετε να δείτε. Θυμήσου τον εαυτό σου στη σχολική αυλή, όπου δε συμμετείχες πάντα στα παιχνίδια που οργάνωναν οι φίλοι. Κάνε εικόνα τις φορές που αρνήθηκες να βγεις σε βραδινή έξοδο για λόγους που αφορούσαν φυσικά μόνο εσένα και κανέναν άλλον.

Οι φίλοι, ναι, είναι οι συγγενείς που οι ίδιοι επιλέγουμε κι είθισται να τους λέμε έτσι αφού τους συμπεριλαμβάνουμε  στον κύκλο της οικογένειάς μας. Θα μοιραστούμε μαζί τους πράγματα που δε θέλουμε πολλές φορές να εξομολογηθούμε ούτε στα ίδια μας τα αδέρφια ή στους γονείς μας. Θα μας ακούσουν και θα τους ακούσουμε, θα μας στηρίξουν και θα τους στηρίξουμε. Σχέσεις ζωής με παράλληλες πορείες οι όμορφες φιλίες.

Κι όπως κάθε διαπροσωπική σχέση πάνω σε αυτόν τον πλανήτη, έτσι κι αυτή, έχει τα πάνω αλλά και τα κάτω της. Καμία σχέση δεν είναι ρόδινη αν δε δουλέψεις γι’ αυτήν. Ορίστε το μυστικό που έψαχνες. Οι δυνατές φιλίες, οι αναλλοίωτες στον χρόνο είναι εκείνες που οι πρωταγωνιστές τους, οι φίλοι δηλαδή, σεβάστηκαν ο ένας τις επιθυμίες του άλλου. Σεβάστηκαν ο ένας τα «όχι» του άλλου.

Αφού, λοιπόν, πρόκειται για διαφορετικές προσωπικότητες, εννοείται πως θα υπάρξουν διενέξεις στην πορεία. Και τι με αυτό; Γιατί θα πρέπει ο ένας εκ των φίλων να αισθανθεί άσχημα όταν πράγματα που είχε στο μυαλό του δεν υλοποιηθούν όπως θα ήθελε; Ο σεβασμός πρέπει να λειτουργεί αμφότερα κι οι επιθυμίες να ελέγχονται στον βαθμό που δε θα επηρεάσουν τη συμπεριφορά κανενός απ’ την παρέα. Εξάλλου, η πρόκληση σε κάθε φιλική σχέση δεν είναι να επιβάλλεις αυτό που εσύ θες, αλλά να εμπνεύσεις στον άλλον την επιθυμία να το κάνει δίχως να του το πεις.

Όταν, λοιπόν, υπάρχει σεβασμός στα «θέλω» αλλά κυρίως στα «δε θέλω» μεταξύ φίλων, τότε οι φιλίες αυτές διαρκούν περισσότερο στον χρόνο. Στην ουσία μαθαίνεις μέσα από οποιαδήποτε διένεξη να σέβεσαι λιγάκι παραπάνω τον άνθρωπο που αρχικά σου προκάλεσε εκείνο το συναίσθημα, εκείνη την επαφή που λέγαμε πως μοιάζει με τον κεραυνοβόλο έρωτα. Μαθαίνεις να αφήνεις στην άκρη εγωισμούς και μπαίνεις στη διαδικασία να εξετάσεις γιατί συνέβη αλλά και τι μπορείς να κάνεις γι’ αυτό.

Όταν υπάρχει πραγματική, ουσιαστική αγάπη μεταξύ φίλων, τότε τα «όχι» του ενός μπορούν πολύ εύκολα να μετατραπούν σε «γιατί όχι» του άλλου, κι έτσι να το δούνε κι οι δυο σαν την επόμενη όμορφη περιπέτεια της φιλικής τους σχέσης. Όλα είναι στο μυαλό. Όλα είναι θέμα οπτικής γωνίας. Όλα, όμως, είναι κυρίως θέμα σεβασμού, όταν μιλάμε για προσωπικές σχέσεις κι επικοινωνία.

Έψαχνες, λοιπόν, το μυστικό της μακροχρόνιας φιλίας; Ελευθερία να ‘σαι εσύ, να θέτεις τα όριά σου. Επικοινωνία που βασίζεται σε κατανόηση και σεβασμό. Ικανότητα του να ακούς δίχως να κρίνεις. Επιθυμία του να ‘σαι εκεί για κάποιον, κι ας μην το λες συχνά. Είπαμε, έρωτας κεραυνοβόλος κι οι δυνατές φιλίες, γι’ αυτό και πονάνε το ίδιο με έναν έρωτα –μπορεί και περισσότερο– όταν για κάποιο λόγο τις χάσεις.

Φιλία σημαίνει μονάχα ένα πράγμα: Διαφορετικοί άνθρωποι που πορεύονται μαζί στη ζωή. Στήριγμα κι αποκούμπι. Δυνατή σχέση για δυνατούς παίκτες.

Αφιερωμένο στις φιλίες που γράψανε ιστορία.