Είναι εκείνη η χρονική περίοδος που τα πρώτα σκιρτήματα κάνουν την εμφάνισή τους. Που σε νοιάζει πάρα πολύ το πώς φαίνεσαι ή αν ακούστηκε σαχλό στην παρέα και στο άτομο που σε ενδιαφέρει αυτό που είπες. Είναι η περίοδος της εφηβείας κι ο έρωτας κάνει την εμφάνισή του. Πώς ερωτεύονται οι έφηβοι; Πώς το διαχειρίζονται οι γονείς;
Συνηθίζουμε να λέμε πως θυμόμαστε τους πρώτους μας έρωτες κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Οι έφηβοι βιώνουν πρωτόγνωρες καταστάσεις μέσα από τις οποίες ανακαλύπτουν τον εαυτό τους και το σώμα τους. Οι ορμόνες χτυπάνε κόκκινο κι οι σ3ξouαλικές ορμές κι επιθυμίες είναι έντονες. Απόλυτα φυσιολογικό, όπως απολύτως φυσιολογική είναι η εξερεύνηση του σώματος αλλά κι η αυτοϊκ@νοποίηση. Και κάπου εκεί, ανάμεσα σε αυτοπροσδιορισμό του ποιος είμαι και τι νιώθω, έρχεται η πρώτη «κεραμίδα». Κι οι έφηβοι χάνονται στον δικό τους υπέροχο κόσμο.
Στην ερώτηση του πώς ερωτεύονται οι έφηβοι η απάντηση θα ήταν «αυθεντικά». Ένας πρώτος εφηβικός έρωτας εμπεριέχει το στοιχείο της αμηχανίας. Είναι εκείνες οι γλυκές στιγμές που δεν ξέρεις τι να κάνεις και με ποιον να το συζητήσεις. Μπορεί να βιώσουν έναν έρωτα χωρίς να το εκμυστηρευτούν σε κανένα. Μπορεί να επιλέξουν να μην το μοιραστούν αμέσως με φίλους και κολλητούς από επιφυλακτικότητα ή αν το μοιραστούν να πέσουν με τα μούτρα στις συμβουλές από φίλους και φίλες, θαρρείς και γνωρίζουν τα πάντα για τον έρωτα και τις σχέσεις. Ακόμη κι αυτό έχει τη δική του χάρη και αξία.
Οι εφηβικοί έρωτες χαρακτηρίζονται από πάθος κι ισχυρούς δεσμούς όταν υπάρχει αυτοπεποίθηση και θάρρος από πλευράς των εφήβων. Αν δε μιλάμε μόνο για έναν πλατωνικό έρωτα κι επεκταθούμε σε μια πρώτη σ3ξouαλική επαφή τότε ο εφηβικός έρωτας μπορεί να έχει μεγάλη χρονική διάρκεια οδηγώντας σε μια σχέση. Οι έφηβοι τότε, θα ανακαλύψουν τον εαυτό τους αλλά και το πώς λειτουργεί μια κανονική σχέση σαν εκείνες των ενηλίκων.
Αυτό σημαίνει πως τα συναισθήματα θα παίζουν τραμπάλα και πως για μια ακόμη φορά οι αντιδράσεις θα είναι ποικίλες. Οι εφηβικοί έρωτες χαρακτηρίζονται από συναισθηματικές μεταπτώσεις κι υπερβολές στην έκφραση των συναισθημάτων. Η απομόνωση είναι επίσης μια κατάσταση αρκετά συχνή, η οποία ακολουθεί συνήθως την ερωτική απογοήτευση που είναι πολύ πιθανό να βιώσουν οι έφηβοι στα πρώτα τους ερωτικά σκιρτήματα.
Οι έφηβοι θα ερωτευθούν με πείσμα κι αντίδραση προς οποιαδήποτε παρατήρηση ή παρεμβολή. Επαναστατικοί ακόμη και σε αυτό το κομμάτι της ζωή τους κι είναι αξιοθαύμαστο το πώς θα υπερασπιστούν τη σχέση τους ή τα συναισθήματά τους. Ακροβατούν ανάμεσα στα τελευταία ίχνη της παιδικότητας και τη συνειδητοποίηση του «μεγάλωσα», περνώντας πια το κατώφλι ενός νέου κόσμου, εκείνου των μεγάλων. Οι εφηβικοί έρωτες είναι παγίδα μερικές φορές αφού σε πάνε από το ζενίθ στο ναδίρ με την εφηβεία να αποτελεί κομβικό σημείο αποδόμησης κι απομυθοποίησης του έρωτα ιδιαίτερα έπειτα από μια απόρριψη.
Όλα τα παραπάνω καλούνται να τα διαχειριστούν τόσο οι ίδιοι οι έφηβοι όσο κι οι γονείς. Κι επειδή τις περισσότερες φορές οι έφηβοι δεν είναι σε θέση να πάρουν σημαντικές και καθοριστικές αποφάσεις – είτε λόγω άρνησης είτε λόγω απειρίας – οι γονείς θεωρούν πως είναι εκείνοι οι οποίοι θα το κάνουν. Σαφέστατα θα γίνει σε πολύ ακραίες περιπτώσεις όπου χρειάζεται η παρέμβαση για να αποφευχθούν υπερβολές. Όμως σε γενικές γραμμές οι έφηβοι πρέπει κι είναι καλό να βιώσουν τους πρώτους έρωτες χωρίς προστατευτικά μαξιλαράκια.
Η αλλαγή στη συμπεριφορά τους θα είναι εμφανής με την απομόνωση και τις μυστικές συζητήσεις να κάνουν παιχνίδι. Εκείνα τα υπέροχα συνθηματικά μεταξύ των μελών της παρέας τους ώστε να μη δείξουμε στη μαμά ή στο μπαμπά ότι ερωτευτήκαμε ή πάμε να συναντήσουμε τον πρώτο μας έρωτα σε ραντεβού. Ωστόσο, οι γονείς οφείλουν να διασφαλίζουν τις ισορροπίες στη δική τους σχέση με τους εφήβους και να χτίζουν την εμπιστοσύνη τους προς εκείνους μέσα από δικά τους παραδείγματα.
Οι έφηβοι ίσως να μη θέλουν να συζητήσουν τα σχεσιακά και τα ερωτικά τους ζητήματα με τους γονείς όχι επειδή δεν τους εμπιστεύονται αλλά επειδή οι ίδιοι οι γονείς με την αυστηρότητα μιας προστατευτικής συμπεριφοράς πιθανότατα να απομακρύνουν αντί να προσελκύουν την εμπιστοσύνη. Φράσεις όπως «δε θα με καταλάβεις και να σου πω» φανερώνουν την εντύπωση που έχουν οι έφηβοι για τους γονείς και το πώς θα διαχειριστούν αυτό που θα τους εκμυστηρευτούν, αν τελικά το κάνουν.
Αντλώντας παραδείγματα από τη δική τους εφηβική ηλικία και δίνοντάς τα ως πληροφορίες σε απρογραμμάτιστες στιγμές, αυθόρμητα και καλά, οι γονείς μπορούν να καταφέρουν αυτό που φοβούνται ή που θεωρούν ακατόρθωτο. Το να προσεγγίσουν τους εφήβους σε μια κατάσταση που μυρίζει «μπαρούτι». Σίγουρα οι έφηβοι θα πρέπει να είναι δεκτικοί στο να λάβουν αυτές τις πληροφορίες από τους γονείς αλλά κι αν δεν είναι, η επανάληψη είναι η μητέρα της μαθήσεως οπότε οι γονείς καλό είναι να επιμείνουν λιγάκι σε αυτό.
Οι έφηβοι ερωτεύονται για πρώτη φορά κι αυτή η πρώτη φορά θα μείνει αξέχαστη για διαφορετικούς λόγους. Ας φροντίσουμε ως γονείς να είμαστε εκεί όταν μας το ζητήσουν με διακριτικότητα, σεβασμό και κυρίως αγάπη. Χωρίς ντροπή και κόμπλεξ για να βγει το συναίσθημα και να συναντήσει τη λογική. Εξάλλου αυτή είναι η ομορφιά της εφηβείας. Ο έρωτας για τα πάντα στη ζωή.
Αφιερωμένο στους πρώτους εφηβικούς έρωτες που γράφουν πάντα ιστορία.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κουτσουρά