Αντισυμβατικό κι ελεύθερο πνεύμα. Η πένα του διδάσκει σοφία, σεβασμό κι αγάπη για τη ζωή. Η έννοια αγάπη φαίνεται πως υπήρξε αρωγός για τον μεγάλο Νίκο Καζαντζάκη, αφού η αγάπη εμφύσησε ζωή στις λέξεις που μας έχει χαρίσει μέσα από τα έργα του. Η αγάπη έδινε πνοή κι υπήρξε αστείρευτη πηγή έμπνευσης για εκείνον. Η αγάπη κι ο έρωτας ήταν για τον Νίκο Καζαντζάκη η ουσία αλλά και μια ατέρμονη αναζήτηση.
«Αγαπώ θα πει χάνομαι»
Στο ποίημά του με τίτλο «Τι είναι αγάπη», η τελευταία φράση ίσως να μας αποκαλύπτει πολλά για τον τρόπο με τον οποίο ασπάζονταν ο ίδιος την έννοια, αλλά και τη σημασία που είχε ο έρωτας στη ζωή του. Το να «χάνεσαι» όταν αγαπάς, το να δίνεσαι ολοκληρωτικά και με πάθος σ’ ένα συναίσθημα που χαρίζει ζωή παραμερίζοντας κάθε ίχνος εγωισμού είναι ιδέες που εφάρμοσε.
Εξυμνώντας τη φύση της γυναικείας πλάσης, έχει γράψει: «Αγάπησα γυναίκες. Στάθηκα τυχερός. Εξαίσιες γυναίκες. Ποτέ οι άνδρες δε μου ‘καμαν τόσο καλό και δε βοήθησαν τόσο τον αγώνα μου, όσο οι γυναίκες ετούτες. Και πάνω απ’ όλα μια, η τελευταία.»
Αν και το θέμα σχέσεις κι έρωτας στη ζωή του Νίκου Καζαντζάκη είναι μέχρι και σήμερα πολύπλευρο με διαφορετικές απόψεις και θεωρίες, ο αξεπέραστος συγγραφέας γνώρισε αρκετές γυναίκες στην πορεία της ζωής του. Τις ερωτεύτηκε, τις αγάπησε, τον ερωτεύτηκαν και τον αγάπησαν. Το πιο σημαντικό είναι βέβαια πως η κάθε μια, άφησε το δικό της αποτύπωμα, επηρεάζοντας τον ψυχισμό του και δίνοντας καύσιμο στην πένα του.
Γνώρισε τον έρωτα πλάι στη δασκάλα των Αγγλικών του, Κάθλιν Φορντ. Φημολογείται μάλιστα πως η πρώτη φορά που ο τότε έφηβος Καζαντζάκης έκανε έρωτα, ήταν σε μια διαδρομή που έκανε μαζί με τη Φορντ για ένα διήμερο στον Ψηλορείτη, όταν αποφάσισαν να ξαποστάσουν σ’ ένα εκκλησάκι. Το πάθος κι η έλξη παραμέρισαν για λίγο τον σεβασμό που ο ίδιος έτρεφε για τους ιερούς χώρους. Όταν το συνειδητοποίησε το επόμενο πρωί ένιωσε τύψεις κι οι δυο ερωτευμένοι έφηβοι πήραν τον δρόμο της επιστροφής. Εκείνος, όμως, ήταν απόμακρος και λιγομίλητος. Δυστυχώς ο έρωτας αυτός δεν ευδοκίμησε αφού μετά από 11 μήνες απουσίας του στην Αθήνα, όταν επέστρεψε στο Ηράκλειο για να τη βρει, εκείνη είχε πια φύγει. Ο θρήνος του Καζαντζάκη για τον χαμένο αυτό έρωτα, έγινε αιτία για τη συγγραφή του πρώτου έργου του «Όφις και Κρίνος».
Ο Νίκος Καζαντζάκης ήταν μια παρουσία που δεν περνούσε απαρατήρητη. Φλέρταρε με τον δικό του μοναδικό τρόπο όπως ένα βράδυ σ’ ένα από τα μαγαζιά της περιοχής, που μαγεύτηκε από τον αισθησιακό χορό κάποιας Ρουμάνας και ζήτησε να βγάλει το γοβάκι της για να πιει σαμπάνια με αυτό. Ήξερε να κάνει μια γυναίκα να νιώθει μοναδική κι απόλυτα ερωτεύσιμη.
Στην πορεία υπήρξαν κι άλλες γυναίκες με τις οποίες διατηρούσε δεσμούς κι επικοινωνία. Έτρεφε για εκείνες συναισθήματα έρωτα και θαυμασμού τα οποία εξέφραζε ακατάπαυστα μέσα στα γράμματα και τις ερωτικές επιστολές που αντάλλασσε μαζί τους. Επαναστατικός όπως ήταν και σαρωτικός στον λόγο του, ενέπνεε στις γυναίκες με τις οποίες αλληλογραφούσε τον πόθο. Θα έλεγε κανείς πως ο Νίκος Καζαντζάκης έκανε έρωτα πρώτα και κυρίως με το μυαλό. Οι λέξεις του ήξεραν πώς ακριβώς επιθυμούσε να πολιορκήσει και υπηρετούσαν τον σκοπό του.
Η συγγραφέας Γαλάτεια Αλεξίου υπήρξε η πρώτη του σύζυγος. Έζησαν μαζί 16 χρόνια με την ίδια να ισχυρίζεται μετά τον χωρισμό τους πως ο γάμος τους ήταν λευκός κι η ίδια ανέγγιχτη. Φημολογείται πως υπήρχε ερωτική ασυμφωνία χαρακτήρων και πως τα πράγματα δεν ήταν αρμονικά μεταξύ τους, αφού μιλάμε για δυο πολύ δυναμικές προσωπικότητες με αντίθετες απόψεις πάνω σε πολλά θέματα.
Όλα δείχνουν όμως πως τα πράγματα είναι διαφορετικά με την επόμενη σύζυγο και μεγάλη αγάπη της ζωής του Ελένη Σαμίου, αργότερα Ελένη Καζαντζάκη. Γνωρίστηκαν σ’ ένα ρομαντικό σκηνικό, όταν μαζί με φίλους και γνωστούς κανόνισαν μια εκδρομή στη Ραφήνα για μπάνιο πλάι στη θάλασσα που τόσο αγαπούσε ο Καζαντζάκης. Ο ίδιος γοητεύτηκε αμέσως από την όμορφη Ελένη, η οποία ήταν η μόνη που δεν κολύμπησε. Ο ερωτευμένος Νίκος Καζαντζάκης στέκονταν καθ’ όλη τη διάρκεια μπροστά της για να της κάνει σκιά με το δικό του σώμα.
Λέγεται επίσης πως ο Καζαντζάκης ζήτησε από την Ελένη να επισκεφθεί στη Γερμανία μια από τις προηγούμενες ερωμένες της ζωής του, ώστε να μάθει από πρώτο χέρι και όχι από τον ίδιο πώς είναι ως σύντροφος. Η Ελένη αποδέχθηκε την πρόκληση κι επέστρεψε αποφασισμένη να τον ακολουθήσει πια αφού είχε πάρει τις απαντήσεις που την ενδιέφεραν. Το γεγονός αυτό αποτελεί ένδειξη της αντισυμβατικής προσωπικότητας του συγγραφέα αλλά και δείγμα της ελεύθερης στάσης ζωής με την οποία έβλεπε τα πράγματα και τις σχέσεις.
Οι ερωτικές επιλογές του Νίκου Καζαντζάκη έχουν δεχθεί κριτική πολλές φορές. Για κάποιους δείχνει απλά τη λατρεία που ο ίδιος έτρεφε προς το γυναικείο φύλο και την έλξη του προς αυτό. Από την άλλη, είναι πολλοί εκείνοι που πιστεύουν πως δεν μπορούσε να ικανοποιήσει τη ναρκισσιστική του ανάγκη να τον λατρεύουν. Αλλά και ποιος είναι αυτός που μπορεί με σιγουριά να πει πώς μπορεί να ικανοποιεί κάθε του ερωτική επιθυμία στη ζωή;
«Το πρόσωπό σου θα’ θελα να βλέπω αιώνια, να μη χαθεί από τα μάτια σου όλη η δύναμη, η ζωή, ο έρωτας του προσώπου σου.» Ο Νίκος Καζαντζάκης ήταν ερωτευμένος με τον ίδιο τον έρωτα. Κι αυτό είναι μονάχα ένα από τα μύρια ιδανικά της ζωής του τεράστιου Έλληνα συγγραφέα.
Πηγή φωτογραφίας
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου