Όσο «ζεν» άτομο κι αν είναι κάποιος στη ζωή του θα έρθουν οι στιγμές που θα θυμώσει. Μπορεί να έχει μάθει κάποιος να διαχειρίζεται τα πάντα πρωτίστως μέσω της αποδοχής κι έπειτα μέσω της αντίδρασης, όμως το συναίσθημα του θυμού καραδοκεί κι είναι ικανό να σε κάνει να μη θυμάσαι ούτε το όνομα σου κάποιες φορές. Γιατί θυμώνουμε;
Αρχικά να αναφέρουμε πως ο θυμός είναι ένα από τα βασικά μας συναισθήματα. Αντιμετωπίζεται από πολλούς σαν το μαύρο πρόβατο ανάμεσα στα υπόλοιπα συναισθήματα. Σαν το περιθωριακό άτομο που δεν μπορεί ή δεν του επιτρέπουν να εγκλιματιστεί εύκολα με αποτέλεσμα να είναι εκεί σε μια γωνία και να νιώθει θυμό. Θα μπορούσε ο ίδιος ο θυμός να είναι το συναίσθημα που μονίμως νιώθει θυμωμένο γιατί τα υπόλοιπα συναισθήματα το αδικούν;
Κάπως έτσι κι εμείς όταν θυμώνουμε νιώθουμε αδικημένοι και πληγωμένοι. Δεν είναι υπερβολή να σκεφτούμε πως ο θυμός είναι η προειδοποίηση για μια καταιγίδα. Για μια αδικία ή μια υποτίμηση. Το ότι δε μας πιστεύουν σε κάτι. Όταν έχουν πει πράγματα για εμάς που εμείς δεν έχουμε πει. Όταν παίρνουν μέσα από τα χέρια μας κάτι για το οποίο κοπιάσαμε πολύ. Μια ποικιλία καταστάσεων είναι ικανή να κάνει trigger σε αυτό το συναίσθημα αλλά πως μπορούμε να διαχειριστούμε τον θυμό;
Όταν λοιπόν τα νεύρα χτυπάνε κόκκινο και νομίζουμε πως δεν είμαστε σε θέση να διαχειριστούμε το οτιδήποτε τη δεδομένη στιγμή, καλό είναι να ακολουθούμε τακτικές που θα φέρουν αποτέλεσμα βασικά σε αυτό που εμείς νιώθουμε κι έπειτα στη συμπεριφορά μας. Πάμε να δούμε 10 μικρά αλλά πολύ σημαντικά tips για να ελέγξουμε το θυμό μας σε ανάλογες καταστάσεις.
- Βάλε το «εγώ» σε κάθε πρόταση
Όταν θυμώνουμε η πιο συνήθης τακτική που έχουμε είναι να ξεκινάμε κάθε λεκτική μας απόπειρα για να δικαιολογηθούμε με το δεύτερο ενικό πρόσωπο. « Εσύ φταις γιατί εσύ είπες όλα αυτά τα ψέματα» ή «Η δική σου συμπεριφορά προκάλεσε τη δική μου.» Ένα πολύ καλό τρικ για να εκφράσουμε το θυμό μας και να του δώσουμε «ταυτότητα» αν θέλετε είναι να ξεκινάμε με το «εγώ» και το τι είναι αυτό που νιώθουμε. Οι παραπάνω λοιπόν προτάσεις θα ήταν κάπως έτσι:« Εγώ νιώθω αδικία επειδή είπες όλα αυτά τα ψέματα» ή« Εγώ νιώθω απίστευτο θυμό γιατί η συμπεριφορά σου με προκάλεσε.» Η διαδικασία είναι πολύ εύκολη άπαξ κι εκπαιδευτούμε σε αυτό κι είναι ένας τρόπος πολύ λειτουργικός αφού παράλληλα αναγνωρίζουμε επ’ ακριβώς το είδος του συναισθήματος χωρίς να το παραμερίζουμε, εκσφενδονίζοντας κατηγορίες για να επιβληθούμε.
- Το χιούμορ σώζει καταστάσεις
Όσο κι αν σου ακούγεται παράταιρο κι ίσως δύσκολο να γίνει σε μια στιγμή που βράζει το αίμα σου και δεν ξέρεις τι να πρωτοπείς για να δείξεις το θυμό σου, το χιούμορ είναι ο πυροσβεστήρας. Άτομα με βαθιά σκέψη κι ωριμότητα είναι τις περισσότερες φορές ικανά να κάνουν χιούμορ ενώ θυμώνουν. Όταν λέμε χιούμορ όμως δεν εννοούμε το να γίνουμε ειρωνικοί ή να μιλάμε με σαρκασμό αφού κάτι τέτοιο θα προκαλέσει αντιδράσεις. Το να γελάσεις όμως με αυτό που σου συμβαίνει εκείνη τη στιγμή είναι πραγματική αποσυμπίεση. Και ένδειξη ευφυίας.
- Κάνε παύση
Στη φάση που τα νεύρα χτυπάνε όχι απλώς κόκκινο αλλά σε έχουν βάλει σε ένα πύραυλο και μετράς αντίστροφα για εκτόξευση, απλώς κάνε παύση. Πάτα εκείνο το κουμπί που δε θα σε στείλει στο διάστημα του θυμού και θα ακυρώσει την αποστολή του να βλάψεις το μέσα σου. Η παύση μπορεί να είναι μια στιγμή απομόνωσης αλλά μπορεί κάλλιστα να είναι λειτουργική όπως το να υπάρξει μια σύντομη σωματική άσκηση. Βάλε ακουστικά και πήγαινε για περπάτημα. Θα κάνεις cool off, θα σκεφτείς, θα αναλύσεις και θα καταλήξεις σε αυτό που έψαχνες. Το σημαντικότερο όλων είναι ότι θα αναγνωρίσεις με πιο ξεκάθαρο τρόπο τι προκάλεσε τον θυμό σου.
- “To be or not to be”
Τη στιγμή που έχεις θυμώσει πάρα πολύ κάνε μια σκέψη μέσα στο χάος των υπόλοιπων σκέψεων που έχουν κατακλύσει το μυαλό σου: Βοηθάει σε κάτι το να θυμώσω; Κι αν ναι σε τι βοηθάει; Αν κάνουμε αυτή την ερώτηση στον εαυτό μας, ίσως ξαφνικά σβήσουν όλα τα περιττά και μείνουν τα ουσιώδη.
- Την προσοχή μας στα σημάδια
Μια πολύ έξυπνη τακτική για να αποκαθηλώσουμε οτιδήποτε συμβαίνει τις στιγμές που νιώθουμε σαν να βράζουμε από θυμό είναι να μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα σημάδια που δείχνουν ότι πλησιάζουμε στο να θυμώσουμε πολύ. Τα σημάδια στο σώμα μας που φανερώνουν ότι φτάνουμε στο να ξεπεράσουμε τα όρια μας. Ταχυκαρδία, εξάψεις, πονοκέφαλος, σφίξιμο δοντιών, πιο γρήγορη αναπνοή ή κινήσεις που δε βγάζουν νόημα όπως το να πηγαίνουμε πέρα δώθε προσπαθώντας να καταλάβουμε γιατί φουντώνουμε. Αν έχουμε καθορίσει στο μυαλό μας ποια είναι αυτά τα σημάδια, όταν αρχίσουν να κάνουν την εμφάνισή τους, μπορούμε κάλλιστα να την κάνουμε με ελαφρά μέχρι να καλμάρουμε.
- Αναπνοή – η αρχή των πάντων
Δεν είναι τυχαίο που σε yoga sessions δίνεται ιδιαίτερη σημασία στη σωστή αναπνοή καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Έτσι και στις στιγμές έντονου θυμού, το take one step back and breathe βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή του. Βαθιές αναπνοές, αργές που ξεκινούν από την κοιλιακή μας χώρα κι όχι απλώς βγαίνουν αλλά ξεχειλίζουν μέσα από το σώμα μας με σκοπό να μας χαλαρώσουν και να μας χαρίσουν διαύγεια σκέψης.
- Το οπτικό βοήθημα
Μια εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις. Και παραπάνω θα λέγαμε στην περίπτωση μιας κατάστασης θυμού οπότε επέλεξε μια εικόνα που σε κάνει να ηρεμείς. Κάνε τη frame στο μυαλό σου, κλείδωσε την κι άφησε την εκεί να υπάρχει κι ας είναι αχρείαστη. Αν όμως χρειαστεί την εμφανίζεις στη σκέψη σου κι ας βράζουν τα σωθικά σου από θυμό. Μπορεί να είναι μια ανάμνηση ή ένα τοπίο που είναι αγαπημένο για εσένα. Ίσως να είναι η εικόνα ενός πολύ αγαπημένου προσώπου κι αυτή η εικόνα να σε κάνει να σκεφτείς τι είναι πιο σημαντικό: το να συμπεριφερθείς κάπως ή να εκτεθείς και να πληγώσεις αυτό το άτομο;
- Μετράω κυριολεκτικά και μεταφορικά
Οι ειδικοί μέσα σε πολλές τακτικές προτείνουν κι αυτόν εδώ τον τρόπο. Μέτρα λένε μέχρι το 20 πριν μιλήσεις. Τώρα θα μου πείτε μέχρι το 20 είναι μεγάλη η παύση όμως σε μια κατάσταση απόλυτου θυμού δεν είναι. Περνάει αρκετά γρήγορα το μέτρημα και μάλιστα σου δίνει τη δυνατότητα και καλύτερη αναπνοή να έχεις αλλά και να σκεφτείς τι θα πεις πριν το πεις.
- Η τεχνική του καθρέφτη
Όταν θυμώνουμε και μάλιστα πολύ αλλάζει η όψη μας. Αλλάζουν οι εκφράσεις του προσώπου μας. Οι μύες σφίγγουν, οι φλέβες είναι πιο έντονες και τα μάτια μας λένε πολλά αφού ανοίγουν πιο πολύ από το κανονικό. Κοινώς πετάνε φωτιές όπως συνηθίζουμε να λέμε. Σε κανέναν δεν αρέσει μια τέτοια όψη. Αν πάρουμε λοιπόν λίγα δευτερόλεπτα και κοιτάξουμε το πρόσωπό μας σε έναν καθρέφτη ή όπου μπορούμε να δούμε το είδωλό μας, δε θα μας αρέσει καθόλου το πως μετατρεπόμαστε σε μια κατάσταση θυμού.
- Το μικρό θαυματουργό αντικείμενο
Θυμάστε που ένα χρονικό διάστημα είχε γίνει ένας χαμός με αυτά τα fidget spinners που στριφογυρίζαμε στα δάχτυλα μας; Δεν είναι τυχαία η κυκλοφορία κατά καιρούς τέτοιων μικρών βολικών αντικειμένων που έχουν σαν στόχο το να βάζουν το μυαλό μας σε ένα πιο safe mode. Μπορεί επίσης να είναι ένα απλό προσωπικό αντικείμενο που μπορούμε να έχουμε στην τσέπη μας. Δε θα σας αποκαλύψω το δικό μου αλλά έχει να κάνει με τη θάλασσα οπότε το αφήνω εδώ για να το σκεφτείτε.
Ο θυμός λοιπόν για να μη θυμώνει κι ο ίδιος ακόμη περισσότερο θέλει τα κολπάκια του. Σίγουρα δε θα πρέπει να καταπιέζεται αλλά να εκφράζεται μέσα από επικοινωνία και σωστό διάλογο. Όταν βέβαια παρατηρήσει κανείς πως είναι πολύ συχνό φαινόμενο στη ζωή του είναι συνετό και σωστό να αναζητήσει πιο εξειδικευμένη βοήθεια μέσω ενός ειδικού. Οι ημέρες είναι αρκετά δύσκολες με τις υψηλές θερμοκρασίες να κάνουν τα πράγματα χειρότερα στο κομμάτι «καλμάρω» οπότε γενικότερα χαμηλό προφίλ και ζαμανφού όσο μπορούμε για να τη βγάλουμε καθαρή.
Αφιερωμένο στα red flags που σηκώνει ο θυμός και δε βλέπουμε ή δε θέλουμε να δούμε.
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη