Είναι η ενηλικίωση συνώνυμη της ελευθερίας;

Στο άκουσμα της λέξης «ενηλικίωση»  ένας ώριμος άνθρωπος θα σκεφτεί πράγματα όπως οι ευθύνες, οι υποχρεώσεις, η εργασία, η υπευθυνότητα, η οικονομική ανεξαρτησία και άλλα πολλά παραπλήσια. Από την άλλη στο μυαλό κάθε εφήβου ο όρος είναι κάθετα συνδεδεμένος με τα δέκατα όγδοα  γενέθλιά του. Τι πραγματικά όμως σημαίνει ενηλικίωση και σε ποια ηλικία συμβαίνει αυτή; Αρχικά λένε ότι η ενηλικίωση διακρίνεται σε νομική, βιολογική και ψυχική. Σύμφωνα λοιπόν με την ηλικία που ορίζει το σύνταγμα κάθε κράτους ένας έφηβος γίνεται ώριμος ενήλικας πολίτης κατά αυτή την ηλικία. Σύμφωνα με τη βιολογία ένας άνθρωπος ενηλικιώνεται κατά το στάδιο της πλήρους ανάπτυξης του σώματός του. Ψυχικά όμως πότε ενηλικιώνεται ένας άνθρωπος;

Για την ψυχολογία λοιπόν ενήλικας κάποιος θεωρείται όταν είναι σε θέση να αναλάβει πλήρως την ευθύνη του εαυτού του. Στην πραγματικότητα οι τρεις κατηγορίες έρχονται σε μια μικρή σύγκρουση μεταξύ τους και ιδίως η νομική. Ηλικία σταθμός για κάθε έφηβο είναι τα 18 του χρόνια. Εκείνο το πάρτι που ο κάθε έφηβος το περίμενε με γιγαντιαία ανυπομονησία, πιστεύοντας ότι φτάνοντας εκεί όλα θα άλλαζαν στη ζωή του, θα αποκτούσε ελευθερία και δικαιώματα όπως ποτέ άλλοτε. Θα έλεγε όμως κανείς πως τα δεκαοχτώ είναι μια ακόμη ηλικία και όχι κάποιο μαγικό νούμερο που σε μεταβιβάζει στο απόλυτο λέβελ του παιχνιδιού της ζωής δίνοντάς σου μαγικές ικανότητες. Σίγουρα βέβαια τα 18 αποτελούν σημείο αναφοράς και πολλών αλλαγών για έναν άνθρωπο (το σχολείο που τελειώνει, η ευθύνη και το δικαίωμα της ψήφου, η απομάκρυνση από την οικογενειακή στέγη λόγω σπουδών κλπ.). Ωστόσο η ενηλικίωση εξαρτάται όντως από την ηλικία και είναι όντως αυτή που προσφέρει την ελευθερία σε έναν άνθρωπο; Σίγουρα όχι! Το μεγαλύτερο ποσοστό των ηλικιών 18-24 είναι φοιτητές οικονομικά εξαρτημένοι από τους γονείς τους. Συνεπώς σίγουρα το κράτος τους αναγνωρίζει ως ώριμους πολίτες με δικαιώματα, σίγουρα έχουν μια παραπάνω ελευθερία αλλά αυτό δεν μπορεί να τους παραχωρήσει πλήρως τον τίτλο του ώριμου ενήλικα.

Να μην αναφερθούμε σε περιπτώσεις ανθρώπων που μπορεί να φτάσουν στην ηλικία των 30-40 και εξακολουθούν να μοιράζονται την ίδια στέγη με τους γονείς τους, πλήρως εξαρτημένοι οικονομικά από αυτούς. Νομίζω καθένας θα συμφωνούσε πως το να ζητάς στα 30 χαρτζιλίκι από τη μαμά για να βγεις είναι κάτι που πλήττει και τη δική σου αυτοπεποίθηση και το αίσθημα ανεξαρτησίας. Από την αντίθετη έχουν υπάρξει και περιπτώσεις που θα δεις δεκαεξάχρονα να διαχειρίζονται τη ζωή τους μόνοι τους με απόλυτη επιτυχία. Παρ’ όλα αυτά η πολιτεία τους αντιμετωπίζει ως «ανώριμους» εφήβους.

Κατά την εφηβεία η σχέση των παιδιών με τους γονείς έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως «εξαρτημένη ανεξαρτησία». Κατά το στάδιο της εφηβείας ένα παιδί αποκτά σίγουρα κάποια παραπάνω δικαιώματα, ειδικά τη σήμερον ημέρα. Δηλαδή είναι εκείνη ηλικία που αρχίζει να βγαίνει και να αποκτά μια παραπάνω ελευθερία στη λήψη πρωτοβουλιών και στις κινήσεις του, ίσως να παίρνει και αποφάσεις πάνω σε ορισμένα θέματα. Ένας έφηβος όμως επιθυμεί την απόλυτη ελευθερία, τη μέρα εκείνη που δε θα χρειάζεται να πάρει άδεια για τίποτα, που θα κάνει ό, τι θέλει όποτε το θέλει, τη μέρα που δε θα δίνει αναφορά. Βέβαια κανένας έφηβος ποτέ δε σκέφτηκε ότι για έναν γονιό δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα επειδή το παιδί του έκλεισε τα δεκαοχτώ. Ένας συντηρητικός γονιός δε, με αυστηρές αρχές που είχε πάντα περιορισμένο το παιδί του δε θα αλλάξει συμπεριφορά επειδή ενηλικιώθηκε νομικά. Ενώ ένας γονιός που πάντα είχε εκσυγχρονισμένες απόψεις, αν προσέφερε στο βαθμό που άρμοζε ελευθερία στο παιδί του όταν ήταν μικρότερο, με τον ίδιο τρόπο θα συνεχίσει να το αντιμετωπίζει.

Η ενηλικίωση δεν εξαρτάται από την ηλικία ακόμη και αν κάθε κράτος ορίζει μία ηλικία για αυτό το σκοπό. Θα δεις μεγαλύτερους χωρίς ένα μπούσουλα στη ζωή τους, αγνοώντας κάθε τους ευθύνη και μικρότερους να έχουν αρπάξει τη ζωή και να ζουν χωρίς την ανάγκη κανενός και το αντίθετο βέβαια. Επίσης η ενηλικίωση δεν είναι συνώνυμο της ελευθερίας, ούτε και απαλλακτικό από τη γονεϊκή επίβλεψη. Η ελευθερία έρχεται πραγματικά όταν γνωρίσει κανείς τον εαυτό του και τα έχει καλά με αυτόν. Και όσο για τους γονείς αν αντιμετωπίζονται σαν βάρος, μάλλον φταίει ο χαρακτήρας αυτών και του παιδιού καθώς και η μεταξύ τους σχέση που έχτιζαν τόσα χρόνια.