Δεν είναι λίγες οι φορές που έχεις βρεθεί να συζητάς περί ιδανικής σχέσης, ίσως να έχεις σκεφτεί κι ο ίδιος ότι ο έρωτας δεν είναι αυτός που θεμελιώνει μια σχέση αλλά η αγάπη. Γεγονός που μπορεί και να ισχύει μιας κι ο έρωτας είναι ένα συναίσθημα με ημερομηνία λήξης και συνήθως προκαλείται από καταστάσεις που μας αρέσουν και μας γοητεύουν. Σίγουρα όμως θα έχεις ακούσει κάποια στιγμή τον όρο «συναισθηματική οικειότητα».
Η συναισθηματική οικειότητα για να επιτευχθεί προϋποθέτει δύο άτομα και την από κοινού προσπάθειά τους. Είναι αυτή που θέτει τα θεμέλια μιας υγιούς σχέσης, η οποία θα μπορέσει να έχει διάρκεια στο χρόνο. Η οικειότητα είναι έννοια γνωστή, μα δεν ισχύει το ίδιο για το συναίσθημά της! Διατηρώ σχέση μ’ έναν άνθρωπο δε σημαίνει ότι έχω κι οικειότητα μαζί του. Κι όταν αναφερόμαστε σε σχέση δεν εννοούμε αποκλειστικά αυτή με τον ερωτικό μας σύντροφο ή τον σύζυγο μας. Σχέση έχουμε και με τη μητέρα μας, τον πατέρα μας, με τους φίλους μας, τα μέλη της οικογένειάς μας, ναι μεν σχέση άλλου είδους, αλλά παραμένει σχέση. Επίσης δεν πρέπει να μπερδεύουμε την οικειότητα που μπορεί να έχουμε με άτομα που ζούμε ή συναναστρεφόμαστε καθημερινά στο επίπεδο του να μην τους ντρεπόμαστε, με τη συναισθηματική οικειότητα στην οποία αναφερόμαστε εδώ.
Πολλοί υποστηρίζουν πως τους συγγενείς δεν τους διαλέγεις. Ναι, όντως! Δε διαλέγει κανείς τους εξ αίματος συγγενείς. Όμως η εξ αίματος συγγένεια δε συνοδεύεται κι από οικειότητα μεταξύ των ατόμων που έχουν αυτού του είδους τη σχέση. Η συναισθηματική οικειότητα καλλιεργείται κι αποτελεί μια χρονοβόρα διαδικασία αλλά όταν αποκτηθεί από δύο άτομα δημιουργεί μεταξύ τους ένα είδος συγγένειας πολύ ισχυρότερο από την εξ αίματος. Αυτή δεν είναι άλλη από την ψυχική συγγένεια. Συγγένεια που θα έλεγε κανείς ότι απαιτεί την ύπαρξη κοινών ενδιαφερόντων και το να περνάς παραγωγικό χρόνο με τον άλλο. Και ναι, σίγουρα περιλαμβάνει κι αυτά. Οικειότητα όμως δε σημαίνει απαραίτητα κοινά ενδιαφέροντα κι ομοιότητα στον χαρακτήρα.
Όταν αγγίξεις τη συναισθηματική οικειότητα με έναν άνθρωπο σημαίνει πως του επιτρέπεις να δει ακριβώς όσα υπάρχουν στον εσωτερικό σου κόσμο, μυαλό και ψυχή. Και μιας κι αυτού του είδους η οικειότητα δεν είναι μονόπλευρη, θα αγκαλιάσει εσένα και κάθε πτυχή του ψυχικού σου κόσμου χωρίς καμία κριτική. Αγκαλιά που ναι μεν δεν έχει υπόσταση όπως η σωματική, αλλά είναι πολύ ομορφότερη και βαθύτερη.
Αυτό είναι συναισθηματική οικειότητα! Η απουσία του φόβου και του άγχους να εκφράσει κανείς όσα έχει μέσα του στο άτομο που βρίσκεται απέναντί του καθώς γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να δεχθεί κριτική. Η αποδοχή του ενός από τον άλλο όπως ακριβώς είναι, με τις ατέλειες και τα ελαττώματά του. Η αίσθηση ασφάλειας και σιγουριάς δίπλα στον άλλο. Το να αισθάνεσαι χωρίς πραγματικό άγγιγμα. Κάπου εκεί συναντάς κι ένα είδος συναισθηματικής και νοηματικής ταύτισης ανάμεσα στα δύο άτομα, από την οποία μάλιστα απορρέει και μια βαθιά ψυχική ικανοποίηση.
Αγάπη θα αισθανθούμε για αρκετά άτομα κατά τη διάρκεια της ζωής μας, όμως δε συμπεριλαμβάνει πάντα και την οικειότητα. Το αντίστροφο όμως είναι αδύνατον να συμβεί. Είναι απίθανο δύο άνθρωποι που είναι οικείοι συναισθηματικά, να μη νιώθουν αγάπη μεταξύ τους. Γι’ αυτό κι αποτελεί το βασικότερο συστατικό μιας υγιούς, ανιδιοτελούς σχέσης που θα καταφέρει να έχει διάρκεια στο χρόνο.
Η άνεση και η ασφάλεια, η οικειότητα, λοιπόν, είναι αυτή που θα δώσει ουσία σε μια σχέση και θα τη σφραγίσει. Αυτός είναι και ο λόγος που όλοι συνήθως την αναζητούν στις σχέσεις τους με τους ανθρώπους. Ωστόσο, με λίγα άτομα μπορείς να την αποκτήσεις και σίγουρα δεν υπάρχει εγχειρίδιο οδηγιών για το πώς να την κρατήσεις. Το σίγουρο είναι πως αν με έναν άνθρωπο φτάσεις στο στάδιο αυτό, η σχέση σου θα έχει πλέον βαθύτερη υπόσταση και μόνο αίσθημα πληρότητας και βαθιάς ικανοποίησης θα αντλείται από αυτή.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου