Ονειρευόμαστε όσους μας σκέφτονται ή μήπως όσους σκεφτόμαστε;

Όλοι μας, ανεξαιρέτως, βλέπουμε όνειρα. Άλλοι περισσότερα άλλοι λιγότερα. Μάλιστα υπάρχει κι η θεωρία πως κάθε φορά που κοιμόμαστε βλέπουμε όνειρα, είτε ένα είτε πολλά περισσότερα, απλά δεν τα θυμόμαστε πάντα όταν ξυπνάμε.

Σύμφωνα με τον Φρόιντ, ο λόγος που δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε τα όνειρά μας ευθύνεται στο υπερεγώ μας, καθώς προσπαθεί να προστατέψει το συνειδητό μας απ’ τις ενοχλητικές εικόνες και τις επιθυμίες που μας έφερε το ασυνείδητο.

Στη ζωή μας βλέπουμε χιλιάδες όνειρα. Μερικοί από εμάς είμαστε επιρρεπείς σ’ αυτά, δίνοντάς τους τόσο μεγάλη σημασία, που κάποτε είναι ικανά να αναστατώνουν τη ζωή μας. Υπάρχουν μέρες που όταν ξυπνάμε, το μυαλό μας έχει κολλήσει σ’ εκείνο το όνειρο, σαν να το ζούμε ακόμα, αγωνιούμε, το μοιραζόμαστε στον κύκλο μας και το συζητάμε με φίλους και συγγενείς, προσπαθώντας να το ερμηνεύσουμε, συμβουλευόμαστε ονειροκρίτες, δίνουμε διάφορες πιθανές εξηγήσεις ή ακόμα, σε υπερβολικές περιπτώσεις, πέφτουμε θύματα της ευπιστίας μας αναζητώντας μάντισσες.

Μα όσο κι αν ψάχνεις ερμηνείες, τα όνειρα έχουν τους δικούς τους κανόνες. Όταν κοιμάσαι είσαι απελευθερωμένος από κάθε λογική, από όλα εκείνα τα «πρέπει», τις στημένες συμπεριφορές και τους κανόνες που διέπουν τις ώρες της ημέρας που είσαι ξύπνιος. Μπορείς να ονειρεύεσαι πράγματα καθημερινά, παράλογα ή κι ανέφικτα, έξω από ‘σένα ή όσα ταιριάζουν στον χαρακτήρα σου. Να βλέπεις ότι πετάς, ότι κολυμπάς με καρχαρίες, ότι διατηρείς μια παράνομη σχέση χωρίς τις συνέπειες της πραγματικής ζωής ή απλά ότι περνάς υπέροχα σε ένα πάρτι με ανθρώπους που δε γνωρίζεις. Δεν υπάρχουν όρια στο τι θα δεις, ίσως και κανένα νόημα.

Κι ενώ τα σκηνικά εναλλάσσονται, ένας απ’ τους πιο συχνούς πρωταγωνιστές στα όνειρά μας είναι το πρόσωπο εκείνο που μας ενδιαφέρει ερωτικά. Μπορεί το όνειρο αυτό να ‘ναι απλό, κάτι που έχουμε ίσως ήδη ζήσει, σαν μια αναπαράσταση της καθημερινότητά μας μαζί του. Να τον βλέπουμε να μας μιλάει, να μας χαμογελάει και να κάνουμε μαζί του οτιδήποτε μας κάνει χαρούμενους.

Στην περίπτωση, όμως, που αυτόν τον άνθρωπο που επιθυμούμε διακαώς, για χίλιους δυο λόγους, δεν τον έχουμε στη ζωή μας –τουλάχιστον όχι όπως θα θέλαμε–, εκεί τα όνειρα που τον εμπεριέχουν μας μπερδεύουν. Μπορεί να βλέπουμε πως έγινε πραγματικότητα το απωθημένο μας και πως είμαστε, τελικά, μαζί του. Μπορεί πάλι να μεταφέρουμε την πραγματικότητα στο όνειρο. Να ζούμε ακόμα και στον ύπνο μας την απόρριψη ή το ανεκπλήρωτο, τη στεναχώρια και την απογοήτευση.

Όλοι μας έχουμε ακούσει εκείνη τη θέση που υποστηρίζει πως όταν βλέπουμε κάποιον στο όνειρό μας είναι γιατί μας σκέφτεται έντονα εκείνος. Ισχύει, όμως, όντως κάτι τέτοιο ή απλά αυτή είναι μία σκέψη που μας βολεύει, που απαλύνει κάπως την πληγή;

Σύμφωνα με την ψυχολογία, τα όνειρα προδίδουν τις σκέψεις, τις αγωνίες και τις επιδιώξεις μας. Ακόμα κι εκείνες που δε θέλουμε να ομολογήσουμε, ούτε στον ίδιο μας τον εαυτό. Ακόμα κι αυτές, δηλαδή, που προσπαθούμε να θάψουμε, γιατί είναι ίσως ανεπίτρεπτες για την ηθική ή τον εγωισμό μας και μας αναστατώνουν, στο όνειρό μας εμφανίζονται σαν εικόνες ασύνδετες, που όμως συνήθως έχουν κάποια σύνδεση με τις εμπειρίες αλλά και τις σκέψεις που έχουμε κάνει τελευταία.

Με απλά λόγια, και σύμφωνα πάντα με την ψυχολογία, βλέπουμε συχνά εκείνο το πρόσωπο στον ύπνο μας όχι γιατί μας σκέφτεται εκείνο, ούτε γιατί το όνειρο αυτό προμηνύει κάτι, αλλά απλούστατα γιατί εμείς οι ίδιοι σκεφτόμαστε πολύ έντονα αυτόν τον άνθρωπο. Ακόμα κι αν αποφεύγουμε τη σκέψη και τη θύμησή του στον ξύπνιο μας, το υποσυνείδητό μας δεν τον έχει ξεχάσει, η επιθυμία δεν έχει σβήσει κι έτσι εμφανίζει τη μορφή του στα όνειρά μας.

Είναι υγιές να βλέπουμε όνειρα. Δε χρειάζεται να σπάμε το κεφάλι μας για να τα εξηγήσουμε, ούτε να κάνουμε διάφορα, συχνά ακραία, σενάρια για το τι μπορεί να σημαίνουν. Άλλωστε η λογική, τα «πρέπει» και τα «δεν πρέπει» γυρίζουν τον διακόπτη και μπαίνουν στο “off” κατά τη διάρκεια του ύπνου. Γι’ αυτό χαλαρώστε κι απολαύστε τα.