Έρνεστ Χέμινγουεϊ-Άγκνες Φον Κουρόφσκι: Έρωτας στα χρόνια του πολeμου

Αν δυο άνθρωποι είναι ερωτευμένοι μεταξύ τους, δεν μπορεί να υπάρξει ευτυχισμένο τέλος σ’ αυτό. ~ Χέμινγουεϊ

Ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος κόντευε να τελειώσει, ακόμα και εάν κανείς δεν το γνώριζε εκείνη τη στιγμή. Τότε ήταν που στο νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού στο Μιλάνο φάνηκε να δημιουργείται ένα πάθος βγαλμένο από κινηματογραφική ταινία. Ο νεαρός Έρνεστ Χέμινγουεϊ βρέθηκε χτυπημένος από οβίδα στο στρατιωτικό νοσοκομείο και η τύχη του φύλαγε να γνωρίσει μια από τις γυναίκες που, όχι μονάχα θα ερωτευόταν, αλλά και θα άφηνε για πάντα στην ιστορία μέσα από τα έργα του.

Η νοσοκόμα που τον περιέθαλψε δεν ήταν άλλη πέρα από την Άγκνες Φον Κουρόφσκι, μια αριστοκράτισσα με γερμανική καταγωγή που είχε καταταγεί στον στρατό για να βοηθάει ως νοσοκόμα. Τον Ιούλιο του 1918, οι δύο αυτοί νέοι συναντήθηκαν και παρόλο που το ειδύλλιό τους κράτησε για μικρό χρονικό διάστημα, φαίνεται πως ήταν καταλυτικό και για τους δύο.

Την εποχή εκείνη υπήρχαν δύο κύρια προβλήματα για τους δύο εραστές. Πρώτον, ήταν απαγορευμένες οι σχέσεις μεταξύ νοσοκόμων και στρατιωτών, αν και πολλές φορές ενθάρρυναν τις πρώτες να «φλερτάρουν» τους δεύτερους ώστε να τους αναπτερώσουν το ηθικό και να τους δώσουν κουράγιο για τη μάχη. Επίσης, εκείνος ήταν μόλις 19, ενώ εκείνη ήδη 26 μια διαφορά σχεδόν απαγορευτική τότε. Αυτή ήταν μια ανησυχία που εξέφραζε και η ίδια η Άγκνες μέσα από τα ημερολόγιά της, λέγοντας πως όσο κι αν τη γοήτευε ήταν «ένα παιδί». Πολλές φορές μάλιστα τον ανέφερε ως «Ernie».

Για τον Χέμινγουεϊ, όμως, ήταν διαφορετικά καθώς λίγα χρόνια αργότερα (το 1929), όταν δημοσίευσε το βιβλίο του «Αποχαιρετισμός στα όπλα», φάνηκαν τα αισθήματά του, με την ηρωίδα της Catherine Barkley να είναι ξεκάθαρα επηρεασμένη από την Άγκνες αφού κι εκείνη ερωτευόταν έναν στρατιώτη στα χρόνια του πολέμου. Για εκείνον, ήταν ένας μεγάλος πόθος, τον οποίο η Άγκνες μοιράστηκε μαζί του αργότερα.

«Σε επιθυμώ τόσο πολύ. Σε κάθε βιβλίο που διαβάζω ψάχνω να βρω έναν παραλληλισμό ανάμεσα σε εκείνο και σε εμάς» είχε γράψει και παρόλο που οι δύο νέοι φάνηκαν να επιθυμούν πολύ ο ένας τον άλλον, η μοίρα δεν τους άφησε να είναι μαζί. Η πρόταση γάμου που της έκανε στην αρχή είχε θετική ανταπόκριση, αλλά λίγο πιο μετά εκείνη δεν τον ακολούθησε στην Αμερική όπου θα επέστρεφε και τον απέρριψε για να είναι μαζί με έναν άλλον άνδρα, έναν Ιταλό αξιωματικό. Αυτό ήταν κάτι που δεν άφησε ασυγκίνητο τον συγγραφέα, ο οποίος μετέτρεψε την ερωτική του απογοήτευση και την αποστροφή του για τον πόλεμο σε μυθιστόρημα.

Ίσως, γι’ αυτόν τον λόγο είχε την τάση να χωρίζει τις γυναίκες που ήταν μαζί του προτού προλάβουν εκείνες να απομακρυνθούν κι ίσως γι’ αυτό δεν μπόρεσε να κατασταλάξει σε μια σύζυγο μετά τους τέσσερις γάμους του. Φαίνεται, βέβαια, ότι η ψυχολογία του ήταν ήδη ταραγμένη κι ασταθής όπως έδειξε και η βίαιη αυτ@κτ@νία του με καραμπίνα. Για την Άγκνες, ξέρουμε μονάχα πως δεν παντρεύτηκε εν τέλει τον άνδρα για τον οποίο απέρριψε τον Χέμινγουεϊ, αλλά νυμφεύτηκε έπειτα δύο φορές και της απονεμήθηκε μετάλλιο για την προσφορά της κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Βρετανός συγγραφέας Άντονι Μπέρτζες, μιλώντας για τον Χέμινγουεϊ είχε πει πως «δεν αρκούνταν στο να είναι απλώς εξαιρετικός κυνηγός, ψαράς, πυγμάχος και αρχι-αντάρτης. Έπρεπε να μετατρέψει τον εαυτό του σε ομηρικό μύθο, κάτι που συνεπάγεται ότι έπρεπε να προσποιείται και να λέει ψέματα, αντιμετωπίζοντας τη ζωή σαν μυθοπλασία». Αυτό είναι που μάλλον συμβαίνει και σε αυτή την ιστορία. Εκείνος, πολύ πιθανόν να περιέγραψε την ιστορία τους σαν κάτι που τον σημάδεψε, ή αργότερα όσοι τον διάβασαν να ήθελαν να τον τοποθετήσουν σε μια τραγική ιστορία αγάπης ώστε να μπορούν να το αφηγούνται δημιουργώντας ακόμα έναν «θρύλο» γύρω από το όνομα του συγγραφέα, που ήδη είχε αποκτήσει αρνητική φήμη για το πώς παρουσιάζει τις γυναίκες. Με κάποιον τρόπο, ίσως ήθελαν να προσθέσουν ακόμα λίγο περισσότερο δράμα στην όλη ιστορία.

Αν πάλι θέλουμε να μείνουμε στο ρομαντικό στοιχείο της υπόθεσης, μπορούμε πάντα να υποθέτουμε πως ήταν ένας έρωτας-έμπνευση και πως θα μείνει ανεξίτηλος στα βιβλία, ακόμα κι αν στην πραγματικότητα δε συνέβη ποτέ.