Γιουνγκ & Σαμπίνα: Ιστορία κόντρα σε «όχι» και κανόνες

Μια επικίνδυνη ιστορία. Μια επικίνδυνη μέθοδος τριών ανθρώπων μπλεγμένων μεταξύ τους. Η κατάρριψη του όρκου πως ο γιατρός δεν εμπλέκεται ποτέ με ασθενή του καθώς είναι απόλυτα αντιδεοντολογικό και η επιβεβαίωση πως πίσω από κάθε μεγάλο έρωτα κρύβεται μια ιστορία άξια να ειπωθεί. Άλλωστε ίσως τελικά «καμιά φορά πρέπει να κάνεις κάτι το ασυγχώρητο για να μπορέσεις να ζήσεις» όπως αναφέρεται και σε μια σκηνή της ταινίας «Επικίνδυνη Μέθοδος», η οποία βασίστηκε πάνω στην ιστορία για την οποία μιλάμε σήμερα.

Όλα ξεκινάνε τον Αύγουστο του 1904 όταν η Sabina Spielrein φτάνει στο Burghölzli, ψυχιατρικό νοσοκομείο της Ζυρίχης στο οποίο και εισήχθη με συμπτώματα διαταραχής. Γεννημένη το 1887 στο Ροστόβ της Ρωσίας, Ρωσίδα Εβραία από πλούσιους αστούς γονείς. Μεγάλωσε με δύσκολα βιώματα από τον πατέρα της. Ένας απότομος, δύσκολος άνθρωπος, ο οποίος για να ελέγχει την οικογένειά του χρησιμοποιούσε ξύλο και μετά από κάθε φορά επέβαλε στα παιδιά του να του φιλούν τα χέρια. Ο ίδιος έλεγε συχνά πως θα δώσει τέλος στη ζωή του για να αποτελεί το κέντρο της προσοχής της ίδιας του της οικογένειας.

Μέσα σ’ αυτό το οικογενειακό περιβάλλον και φτάνοντας στη εφηβεία, η Sabina Spielrein παρουσίαζε ήδη συμπτώματα κατάθλιψης και εμμονής με τα χέρια του πατέρα της. Η ψυχοθεραπεία είναι μονόδρομος όπως και η μεταφορά της στο άσυλο της Ζυρίχης, αφού ήδη είχε περάσει με αποτυχία από διάφορα άλλα τα οποία δεν κατάφεραν να την ελέγξουν και να τη βοηθήσουν.

Εκείνος, ο Σίγκμουντ Φρόιντ. Ο πατέρας της ψυχανάλυσης, ο δάσκαλος. Και μετέπειτα ο Καρλ Γιουνγκ, ο μαθητής και ίσως ο διάδοχός του. Η συνεύρεσή τους θεωρήθηκε το πάντρεμα δύο δυνατών μυαλών στον εικοστό αιώνα. Παρ’ όλο τις διαφορετικές μεθόδους και διαδικασίες που ακολουθούσαν, καθώς για τον Φρόιντ το ζητούμενο των προβλημάτων εστιάζονταν στις ερωτικές βάσεις, ενώ του Καρλ Γιουνγκ στις θεωρίες των ονείρων, οι δυο τους είχαν μια εξαιρετική συνεργασία και μια φιλία η οποία έληξε άδοξα με την εμφάνιση της Sabina Spielrein.

Με την είσοδο της για νοσηλεία στην κλινική της Ελβετίας η Sabina Spielren τίθεται υπό την προστασία του Γιουνγκ ως και η πρώτη του ασθενής. Ο ίδιος την είχε περιγράψει, όπως αργότερα αποκαλύφθηκε από τα αρχεία του νοσοκομείου, μια ανατολίτικη και εντυπωσιακή γυναίκα, της οποίας το πρόσωπο φέρει μια ονειρική, αισθησιακή έκφραση. Η μέθοδος της θεραπείας η οποία και κράτησε δέκα μήνες, αφορούσε συσχετισμούς λέξεων και ερμηνείες των ονείρων της για να διαπιστώσει πως τα αιτία της αρρώστιας της δεν ήταν άλλα από τα όσα έζησε στην παιδική της ηλικία. Ο Καρλ Γιουνγκ δοκίμασε τη μέθοδο του Φρόιντ αναφορικά με την ανάπτυξη του διαλόγου με την ασθενή του. Η σχέση όμως δεν αρκέστηκε στην ιατρική της μορφή, μεταξύ γιατρού και ασθενή και εξελίχθηκε σε έναν μεγάλο έρωτα. Υπάρχουν πληροφορίες πως αυτό έγινε μετά από την ολοκλήρωση της θεραπείας της Sabina, αλλά είναι τόσο συγκεχυμένες που πιθανότατα η αλήθεια κρύβεται κάπου στη μέση.

Ο ίδιος ο Γιουνγκ κατασταλαγμένος από τα αισθήματά του και άνευ τύψεων, ομολόγησε τον έρωτά του, κάνοντας λόγο στο ότι δε διαχωρίζεται από την ιατρική του ιδιότητα. Παρ’ όλα αυτά εκείνο που ανθίζει από τη σχέση είναι και η ενασχόληση της Σαμπίνα με την ψυχιατρική. Ξεκινάει βοηθώντας στα πειράματα. Ο Καρλ Γιουνγκ ήταν δίπλα της πια ως εραστής και μέντοράς της παρακολουθώντας τη διατριβή της.

Με την ανακάλυψη του δεσμού της Σαμπίνα με τον Γιουνγκ, οι σχέσεις του δεύτερου με τον Φρόιντ κλονίστηκαν. Ο Καρλ Γιουνγκ ενώ αρχικά επικοινώνησε με τον Φρόιντ αναφέροντάς του τις καινοτομίες που υπέβαλε στη Σαμπίνα και ήταν αποκλειστικά μέθοδοι του ίδιου του Φρόιντ, εκείνος έκρινε αντιδεοντολογικό το δεσμό τους. Το παράδοξο ήταν πως παρ’ όλο που ο ίδιος ο Φρόιντ ως επιστήμονας ήταν υπέρμαχος των αιτιών των νευρώσεων που οφείλονταν στις ορμές, έκρινε αποτρεπτική τη σχέση και έβαλε το οριστικό τέλος και στη σχέση συνεργασίας με τον μαθητή του. Για την ιστορία θα πρέπει να αναφέρουμε πως και ο ίδιος ο Φρόιντ όταν γνώρισε την Σαμπίνα έμεινε εντυπωσιασμένος μαζί της.

Η Σαμπίνα εξελίχθηκε σε μια επιτυχημένη ψυχαναλύτρια, μέλος της Ψυχαναλυτικής Κοινότητας της Βιέννης και πολύ αργότερα, με το τέλος της σχέσης της με τον Καρλ Γιουνγκ και η ίδια συνεργάστηκε με τον Φρόιντ.

Το περίεργο αυτό τρίγωνο διαλύθηκε ακριβώς σχεδόν όπως είχε γνωριστεί. Η ζωή της Σαμπίνα τελείωσε εκεί που γεννήθηκε. Στο Ροστόφ. Η ίδια μαζί με τις δύο κόρες της έχασαν τη ζωή τους το 1942. Ο Φρόιντ επίσης έφυγε από καρκίνο στο Λονδίνο το 1939, αφού εκδιώχθηκε από τη Βιέννη και τέλος, πολλά χρόνια αργότερα, ο Καρλ Γιουνγκ αφήνει την τελευταία του πνοή το 1961 και αφού έχει ήδη καταφέρει να γίνει ο κορυφαίος επιστήμονας ψυχολογίας που όλοι έχουμε ακούσει. Οι σχέσεις των δύο ανδρών δεν κατάφεραν να επανέλθουν ποτέ.