Ένας από τους γνωστότερους, συγκινητικότερους και τραγικότερους έρωτες της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας ήταν εκείνος του Ορφέα και της Ευρυδίκης. O Ορφέας ήταν γιος του Οίαγρου, βασιλιά της Θράκης, και της Καλλιόπης, η οποία ήταν μία από τις Εννέα Μούσες, η Μούσα της επικής ποίησης, και ήταν δεξιοτέχνης της λύρας, την οποία λέγεται ότι είχε διδαχθεί από τον ίδιο τον θεό Απόλλωνα. Η Ευρυδίκη, γνωστή και ως Αδριόπη, ήταν μία από τις νύμφες που ήταν σύμφωνα με τους μύθους νεαρές γυναίκες θεϊκής καταγωγής, οι οποίες ζούσαν στη φύση και ήταν ακόλουθες της θεάς Άρτεμις.
Ο Ορφέας γνώρισε την Ευρυδίκη σε μία από τις βόλτες του σε ένα δάσος, ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν. Το ζευγάρι ζούσε ευτυχισμένο, ώσπου ο καλύτερος φίλος του Ορφέα, ο Αρισταίος, αποπειράθηκε να βιάσει την Ευρυδίκη. Η νύμφη στην προσπάθειά της να ξεφύγει δαγκώθηκε από ένα δηλητηριώδες φίδι και πέθανε. Μια άλλη εκδοχή του μύθου, λιγότερο γνωστή και λεπτομερής, αναφέρει πως σκοτώθηκε την ημέρα του γάμου της κατά τη διάρκεια του χορού της με τις Ναϊάδες, νύμφες του γλυκού νερού και των πηγών, οι οποίες μαζί με τους Σάτυρους αποτελούσαν τη συνοδεία του θεού Διονύσου.
Μετά τον θάνατό της Ευρυδίκης ο Ορφέας, απελπισμένος και δυστυχισμένος μετέτρεψε τις μελωδίες του με τη λύρα σε μοιρολόγια, τα οποία συγκίνησαν μέχρι και τους Θεούς του Ολύμπου που του επέτρεψαν να κατέβει στον Άδη για να συναντήσει τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη, ώστε να τους ικετεύσει να συναντήσει την αγαπημένη του. Οι δύο θεοί του Κάτω Κόσμου συγκινήθηκαν τόσο από τη μουσική του Ορφέα όσο και από τον πόνο του και του επέτρεψαν φεύγοντας να πάρει μαζί του την Ευρυδίκη υπό έναν όρο: να μη γυρίσει να την κοιτάξει μέχρι να φθάσουν στη Γη. Ο Ορφέας θα προπορευόταν και θα ακολουθούσε η Ευρυδίκη με τη συνοδεία του θεού Ερμή. Ο Ορφέας δέχθηκε, ωστόσο λίγο πριν διανύσουν τα τελευταία βήματα που θα τους έβγαζαν στο φως και θα ήταν ξανά μαζί λύγισε και γύρισε να ρίξει μια ματιά φοβούμενος από την απόλυτη ησυχία που επικρατούσε μήπως η Ευρυδίκη με τον Ερμή είχαν σταματήσει να τον ακολουθούν. Αυτή η ματιά ήταν αρκετή για να «σπάσει» η συμφωνία, καθώς με το που γύρισε είδε την Ευρυδίκη να χάνεται για πάντα και να ξαναγυρνά στον Άδη. Ο Ορφέας εκλιπαρούσε τον Πλούτωνα να του δώσει μία ακόμα ευκαιρία, εκείνος όμως ήταν ανένδοτος. Ο Ορφέας πέρασε όλη την υπόλοιπη ζωή του περιπλανώμενος και παίζοντας θλιμμένες μελωδίες θρηνώντας ως το τέλος για την αγαπημένη του που έχασε εξαιτίας της δικής του αδυναμίας.
Πέρα από το τραγικό τέλος -διπλό κιόλας- αυτού του έρωτα, η ιστορία έχει πολλά διδάγματα. Ο Ορφέας -και κάθε Ορφέας τούτου του κόσμου- έχασε την αγάπη του από δικό του λάθος, από δική του αδυναμία. Δεν εκμεταλλεύτηκε σωστά τη δεύτερη ευκαιρία που του δόθηκε και λίγο πριν το τέλος παρασύρθηκε, δεν έδειξε εμπιστοσύνη στον λόγο των θεών και πλήρωσε το τίμημα ακριβά. Έχασε τον έρωτα της ζωής του και δεν μπορούσε να κατηγορήσει κανέναν άλλο πλην του εαυτού του.
Κάπως έτσι δεν την πατάμε οι περισσότεροι; Διεκδικούμε μέχρις εσχάτων μία πρώτη ή μία δεύτερη ή μία εξακοσιοστή ευκαιρία κι όταν μας δίνεται την πετάμε ή δεν την εκμεταλλευόμαστε όπως θα έπρεπε. Υποκύπτουμε με ευκολία στη βολή μας, στην κούρασή μας, στην πεποίθηση ότι έχουμε τον έλεγχο, στην ανυπομονησία μας, στην υπέρμετρη αυτοπεποίθησή μας παραβλέποντας πως το παιχνίδι δεν είναι αποκλειστικά στα δικά μας χέρια και πως μια και μόνο στιγμή αδυναμίας ή ένα λάθος μπορεί να μας κοστίσουν ακριβά.
Εξαντλούμε την επινοητικότητά μας και προσπαθούμε μέχρι τη στιγμή που θα καταφέρουμε να πετύχουμε τον στόχο μας. Όταν χαλαρώνουμε και περνάει απ’ το μυαλό μας ότι δεν είναι δυνατόν να πηγαίνουν όλα καλά, ωθούμαστε σε συμπεριφορές αψυχολόγητες μεν, εντελώς ανθρώπινες δε. Και το χειρότερο όλων είναι ότι πλέον δεν μπορούμε να μεταθέσουμε την ευθύνη σε κανέναν άλλο πέρα από τον εαυτό μας. Σε κανέναν θεό και δαίμονα, σε κανέναν αστάθμητο παράγοντα, σε κανένα εξωτερικό εμπόδιο. Και αυτή είναι η χειρότερη συνειδητοποίηση ότι δεν υπάρχει πλέον κανένας αποδιοπομπαίος τράγος για να φορτωθεί το φταίξιμο.
Οι ευκαιρίες είναι δώρα, φέρουν ρίσκο και ευθύνη και πρέπει να τις αντιμετωπίζει με προσοχή και σοβαρότητα τόσο αυτός που τις δίνει, όσο και αυτός που τις αποκτά. Ο μύθος είναι μεν παραμύθι αλλά τα παραμύθια εκτός από ψυχαγωγικά είναι -κυρίως- και διδακτικά.
Συντάκτης: Κατερίνα Δούκα
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
