«Τζιύπρος μου, ανεράδα μου…» Πόσοι και πόσοι μεγάλωσαν μ’ αυτή τη φράση. Πόσοι άλλοι μεγάλωσαν μ’ αυτό το τραγούδι. Και πόσοι άλλοι μεγάλωσαν λαχταρώντας αυτό το υπέροχο νησί με τις καταγάλανες θάλασσές του; Αυτό το νησί, η Κύπρος, έχει αμέτρητες ομορφιές που λίγοι όμως κατάφεραν να τις νιώσουν βαθιά.
Πόσοι ποιητές, δραματουργοί, μουσικοί κι άλλοι τόσοι είχαν την Κύπρο για μούσα τους; Πόσους ενέπνευσε αυτός ο τόπος; Πόσοι ρομαντικοί απ’ όλα τα μέρη της γης πέρασαν απ’ εδώ και ένιωσαν ότι βρήκαν τον τόπο που έψαχναν στα όνειρά τους; Γιατί αυτοί ψάχνουν την ομορφιά στα μικρά αυτά που δεν είναι φανερά με γυμνό μάτι. Αυτά που θέλουν καθαρή καρδιά και ηρεμία για να τα νιώσεις, χωρίς την ένταση της ρουτίνας που τα ισοπεδώνει όλα.
Να κάτσεις την νύχτα κάπου ήσυχα με κλειστά φώτα και να ακούσεις την μουσική που έρχεται από μια μακρινή ταβέρνα. Να παρακολουθήσεις τους μουσικούς που φεύγουν ξημερώματα από τη δουλειά αλλά είναι χαρούμενοι και τραγουδούν ακόμα. Να ακούσεις την ηχώ του ηθοποιού που παίζει μια τραγωδία σε ένα αμφιθέατρο. Να δεις πως αυτός ο τόπος μπορεί να συνδυάσει ιστορία, μυθολογία, κλασσική μουσική, μπαράκι και ταβέρνα την ίδια στιγμή. Κι όντως, όλα να μοιάζουν απόλυτα ταιριαστά μεταξύ τους. Ν’ ακούσεις τα φορτηγά που περνούν την ώρα που η τραγουδίστρια του διπλανού κέντρου δίνει πόνο. Να δεις πρωταθλήτρια ομάδα να πανηγυρίζει με φωτοβολίδες κι ένα ζευγάρι στη μέση τους να γελά και να χορεύει τάνγκο για την τρέλα της στιγμής. Όλα αυτά τα καρέ που ίσως προλάβεις να αιχμαλωτίσεις, δεν είναι παρά η καθημερινότητα αυτού του τόπου.
Και υπάρχουν και τα άλλα τα μικρά που λίγοι τα αντιλαμβάνονται. Η ηρεμία, η γαλήνη, η μαγεία του νησιού. Βλέπεις είναι κι αυτό που λένε, πως την ξέβρασε η θάλασσα, κι ήταν απ’ άκρη σ’ άκρη όλο βράχους και βραχάκια. Αλήθεια θα ‘ναι γιατί αυτά υπάρχουν ακόμα. Αν δεν έχεις ζήσει έστω μια Αυγουστιάτικη νύχτα πλάι στο κύμα στην Κύπρο, είναι σαν να μην την έχεις επισκεφτεί.
Να κάτσεις στις ερημικές παραλίες του Πρωταρά και της Αγίας Νάπας. Ακόμα και στο λιμανάκι της Πάφου με το κάστρο κάτω από το φεγγάρι και να νομίζεις ότι ετοιμάζεσαι να δεις παράσταση. Ή να το δεις από τα δάση του Τροόδους, ακούγοντας τις κουκουβάγιες αργά την νύκτα.
Κι από λοφάκια η Κύπρος, άλλο τίποτα. Γεμάτη. Υπέροχο κι αυτό. Κάθονται οι ερωτευμένοι, οι παρέες, τα αδέλφια. Όλοι έχουν να θυμούνται ένα λόφο για στέκι τους στα νιάτα τους. Ένα καφέ, ένα τσιγάρο και μια κιθάρα… Και ξέρεις που είναι το πιο ωραίο; Εκεί, στα σκαλάκια στην οδό «Αγίας Αγάπης» στην περιοχή Μακεδονίτισσας στην Λευκωσία. Εκεί ψηλά όλοι κάθονται κι αγναντεύουν, βλέπουν μπροστά τον δρόμο, τους ανθρώπους που οδηγούν, που περπατούν, που γελάνε. Να ερωτεύονται και να χαράζουν σε πέτρες και δέντρα τα ονόματά τους. Και μια μουσική να ακούγεται. Απαλή, όπως αρμόζει σ’ αυτούς τους χώρους. Ρομαντική η Κύπρος; Ρομαντικός κι εσύ.
Και βέβαια και τα σοκάκια! Αυτά κι αν είναι όμορφα. Αλλά δεν θα στο κρύψω. Τα σοκάκια της παλιάς Λευκωσίας έχουν άλλη χάρη μιας και είναι μοιρασμένα. Περπατάς στην Ερμού; Σου λένε «Ως εδώ». Περπατάς στην Λήδρας; Το ίδιο! Ε πώς να μην δεθείς μ’ αυτά τα μέρη;
Κυριακές πρωινά ή απογεύματα βλέπεις αρκετούς ανθρώπους να αφήνουν τα στέκια και τα καφενεία τους και να κατεβαίνουν στην παλιά πόλη. Ανεξαρτήτως ηλικίας, είναι εκεί. Περνάνε την Ερμού, βλέπουν τα φυλάκια και συνεχίζουν αριστερά και πάνε προς την Εκκλησία της Χρισαλινιώτισσας. Και συνεχίζοντας βγαίνεις στην Οδό Αξιοθέας, με αυτά τα υπέροχα παλιά σπίτια που μόνο έμπνευση σου βγάζουν. Έμπνευση να γράψεις γι’ αυτά, να τα ζωγραφίσεις, να τα αποθανατίσεις με την φωτογραφική μηχανή.
Αυτά τα πανέμορφα σπίτια με τις εσωτερικές αυλές που τόσο πολύ ζηλεύεις που δεν μπορείς να πάρεις μάτι. Και η μυρωδιές που βγαίνουν από τις ξύλινες πόρτες σε μεθάνε και σκέφτεσαι τι χρώματα έχουν τα λουλούδια μέσα σε κάθε σπίτι.
Ας μην το κρύβουμε. Σαν τη νησιώτικη ζωή δεν έχει! Είναι όλα δίπλα σου. Πέντε λεπτά το σχολείο, πέντε λεπτά η Εκκλησία, πέντε λεπτά τα καταστήματα, τα καφενεία, τα μπαράκια, η ζέστη, το κρύο! Όλα πέντε λεπτά απόσταση είναι. Όλα δίπλα σου κι όλα μακριά σου. Κάποιοι το λένε ευχή και κάποιοι κατάρα.
Ενα είναι το γεγονός. Αυτή η γη σε εμπνέει απ’ άκρη σ’ άκρη. Αρκεί να έχεις μάτια να το δεις.
Επιμέλεια Κειμένου Μαρίας Χρυσοστόμου: Κατερίνα Κεχαγιά.
Συντάκτης: Μαρία Χρυσοστόμου
