Πλησιάζει εκείνη η εποχή. Έφθασε και μπορείς να το νιώσεις παντού γύρω σου. Όλα μιλούν γι’ αυτό. Όλοι προετοιμάζονται για να δώσουν την τελική τους μάχη- κι εσύ μαζί εννοείται. Όχι, δεν αναφερόμαστε στις εκλογές αλλά στις εξετάσεις των μαθητών/τριών μας. Ένας εκπαιδευτικός που έχει μαθητές που καλούνται να εξεταστούν αυτό το διάστημα καταλαβαίνει ότι πρόκειται για μια περίοδο με έντονο άγχος, πίεση για την τήρηση του προγράμματος κι αγωνία για τα αποτελέσματα.
Ο εκπαιδευτικός στις εξετάσεις των μαθητών του αγχώνεται διπλά και τριπλά˙ όχι για το αποτέλεσμα αλλά για τη δική τους ψυχολογική κατάσταση. Βασική του προτεραιότητα είναι να μην απογοητευτούν οι ίδιοι, να αποδείξουν στους εαυτούς τους ότι πράγματι προσπάθησαν επάξια όλο το προηγούμενο διάστημα και τώρα οι κόποι τους ανταμείβονται. Ταυτόχρονα έχει ανάγκη να τους εμψυχώσει και να τους προετοιμάσει όσο το δυνατόν περισσότερο, ξενυχτώντας τα βράδια ψάχνοντας ασκήσεις επί ασκήσεων για να μην αφήσει τίποτα στην τύχη.
Όποιος/α ασχολείται με παιδιά που δίνουν εξετάσεις γνωρίζει καλά από πρώτο χέρι ότι καθόλου εύκολο δεν είναι να κρατήσεις αμείωτο το ενδιαφέρον καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, όπως επίσης, εύκολο δεν είναι να τους πείσεις να διαβάσουν σε μια τέτοια περίοδο που θέλουν να βγαίνουν έξω, να βλέπουν τους φίλους τους, ν’ ασχολούνται με το φλερτ τους και να σχεδιάζουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Μα, όλοι μ’ αυτό δε θα θέλαμε ιδανικά ν’ ασχολούμαστε; Όλοι εκτός από τον εκπαιδευτικό που κατεβάζει δυο-δυο τα λεξοτανίλ κι αδειάζει τα κουτιά με τις βιταμίνες αφού προσπαθεί ο ίδιος να βγάλει επαρκώς την επανάληψη που έχει θέσει στο χρονοδιάγραμμά του για τους μαθητές του. Θέλει ο ίδιος να βεβαιωθεί ότι όντως βγαίνει έτσι το πρόγραμμα, χωρίς ιδιαίτερη πίεση και παρέχοντας αρκετό χρόνο στους μαθητές του για ξεκούραση και χαλάρωση.
Άλλωστε, ποιος καταλαβαίνει έναν μαθητή περισσότερο από τον εκπαιδευτικό του; Εκείνος έβλεπε καθημερινά τι περνούσαν τα παιδιά μέσα στη χρονιά, συζήτησε μαζί τους τους προβληματισμούς και τις χαρές τους, πιθανόν του εκμυστηρεύτηκαν κάτι που δεν ήθελαν να συζητήσουν με τους δικούς τους, αναρωτήθηκαν μαζί του αν έχουν κάνει τη σωστή επιλογή καριέρας, αγχώθηκαν κι έκλαψαν όταν δε βγήκε η άσκηση και δεν έγινε σωστά η μετάφραση, απογοητεύτηκαν και δικαιώθηκαν με έναν καλό βαθμό (που ο καθηγητής χάρηκε διπλά και τριπλά που τον έβαλε).
Ο εκπαιδευτικός τους καταλαβαίνει κι αγχώνεται για εκείνους/ες γιατί είδε πόσο προσπάθησαν, πόσα πάλεψαν, πόσες φορές ξενύχτισαν μέσα στο έτος για να έχουν το αποτέλεσμα που θέλουν. Τους είδε να στεναχωριούνται και ν’ απογοητεύονται στην εξομοίωση, να πετάνε τα βιβλία όταν πήραν άλλο βαθμό από εκείνον που περίμεναν, να έρχονται στο μάθημα και να ξεφυσάνε γιατί δεν πρόλαβαν να διαβάσουν, γιατί κουράστηκαν και θέλουν να πάνε για καφέ και γιατί δεν αντέχουν άλλο να έχουν όλοι απαιτήσεις από εκείνους.
Έτσι, καταλήγει να είναι εκείνος που θα διαβάσει λίγο παραπάνω την εξεταστέα ύλη, που θα κοιτάξει τρεις και τέσσερις και δεκατέσσερις φορές το πρόγραμμα των εξετάσεων μην τυχόν μπερδέψει τις ημερομηνίες, μην τυχόν παραλείψει να πει κάτι στους μαθητές του ή του ξεφύγει καμία παράγραφος και δεν την κάνουν επανάληψη. Καταλήγει να διαβάζει και ν’ αγχώνεται περισσότερο από εκείνους γιατί νιώθει βαρύ μέσα του το αίσθημα ευθύνης για την πραγματοποίηση των δικών τους ονείρων. Δν θέλει να δει στα μάτια τους το συναίσθημα εκείνο ότι κάτι πήγε λάθος και δεν ήρθε το αποτέλεσμα που ήθελαν να δουν. Επιδιώκει το καλύτερο για εκείνα: να μπορέσουν να πάνε στην εξεταστική αίθουσα χωρίς απορίες με σιγουριά για τον εαυτό και τις γνώσεις τους. Ξαγρυπνά με το βιβλίο και το κινητό μονίμως με ήχο γιατί υπάρχει πάντοτε το ενδεχόμενο να θυμηθεί κάποιο παιδί μια απορία και να πρέπει να τη λύσει, να σκεφτεί ότι τελικά κάτι τον προβληματίζει και θέλει να το συζητήσει. Και καμαρώνει πάντοτε όταν τα βλέπει να προσπαθούν ανεξαρτήτως αποτελέσματος.
Σίγουρα κι εσύ- κι εγώ ως εκπαιδευτικός- μπορούμε ν’ αναλογιστούμε πόσα ζητάμε καθημερινά από τα παιδιά. Έχουμε απαιτήσεις για να τους βοηθήσουμε να χτίσουν το μέλλον τους και παλεύουμε γι’ αυτό, αλλά πολλές φορές ξεχνάμε ότι είναι παιδιά κι είναι φυσικό να έχουν ανάγκη να βλέπουν τα πράγματα λίγο πιο χαλαρά, λίγο πιο ξέγνοιαστα. Ας ζούμε εμείς με το άγχος κι ας βλέπουμε τα πρόσωπά τους χαρούμενα με τις επιτυχίες τους. Ένα ακόμη ξενύχτι, άλλη μια άσκηση, άλλη μια μετάφραση, τι ψυχή έχει μπροστά στο μέλλον ενός παιδιού;
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου