Τα μικρά σημάδια που φωνάζουν σχολικό εκφοβισμό

Υπάρχουν πολλά που μπορεί να σε τρομάζουν αν αποφασίσεις να ασχοληθείς με τα παιδιά, είτε σαν παιδαγωγός έχοντας ως ευθύνη σου την πνευματική ολοκλήρωση του παιδιού, είτε ως γονιός που οι ευθύνες είναι περισσότερες και το άγχος σου ακόμη μεγαλύτερο. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό κι αντιμετωπίζει τις ποικίλες καταστάσεις στη ζωή του με τον μοναδικό δικό του τρόπο. Τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους αντιμετωπίζουν φυσικά και διαφορετικά προβλήματα, με ξεχωριστό βάρος το καθένα.

Στην παιδική ηλικία το μείζον ζήτημα είναι να αρχίσουν να κοινωνικοποιούνται. Να φθάσουν σε τέτοια κατάσταση που να μπορούν μόνα τους πλέον να πλησιάσουν κάποιο άτομο και να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν μια φιλική σχέση μαζί του. Η δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων του παιδιού είναι αυτή που ταλανίζει κυρίως έναν γονέα που έχει παιδάκι σε μικρή ηλικία. Αν το παιδί δεν μπορέσει να κάνει φίλους; Αν μείνει μόνο του; Αν δε βρίσκει παρέα στα παιδικά parties γενεθλίων;

Συνήθως κάποιος ξεπερνά αυτές τις ανησυχίες όταν βλέπει πως το παιδί του δε δυσκολεύεται να συνάψει σχέσεις μ’ άλλα παιδιά της ηλικίας του, οπότε μπορεί μ’ ευκολία να κοινωνικοποιηθεί. Ταυτόχρονα σ’ αυτήν την ηλικιακή ομάδα τείνουμε να «δικαιολογήσουμε» τα παιδιά που είναι προσκολλημένα στους γονείς με το επιχείρημα ότι είναι ντροπαλά, είναι μικρά κλπ.

Η πραγματική και κυρίαρχη ανησυχία των γονιών -και των περισσότερων εκπαιδευτικών- ξεκινά κατά την εφηβική ηλικία του παιδιού όταν αυτό βρίσκεται μπροστά στις περισσότερες προκλήσεις αυτού του κόσμου: βία, ναρκωτικά, απογοήτευση, λανθασμένες επιλογές,κάθε είδους κακή επιρροή και φυσικά εκφοβισμός. Όσο περνούν τα χρόνια διακρίνουμε όλο και περισσότερα είδη εκφοβισμού που αφορούν στους έφηβους, ωστόσο ένας είναι ο κυρίαρχος κατά την εφηβική-σχολική ηλικία ενός παιδιού κι αυτός δεν είναι άλλος πέρα από τον σχολικό εκφοβισμό.

Παρά τις μελέτες που έχουν γίνει όσον αφορά τον σχολικό  εκφοβισμό, τις ημερίδες που είχαν σκοπό την ενημέρωση τόσο των γονιών όσο και των μαθητών, τις εκδηλώσεις με στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών, αυτή η μάστιγα παραμένει και κάνει τους πάντες να νιώθουν αδύναμοι μπροστά της. Όσο καλά και να έχει μελετήσει ένας γονιός το προφίλ αυτού που ασκεί τη βία ή όσο καλά και να έχει διαβάσει για τα σημάδια που μαρτυρούν σχολικό εκφοβισμό, πάντοτε φαίνεται και νιώθει αδύναμος μπροστά στο θηρίο αυτό. Πάντοτε λυγίζει μπροστά στην ιδέα πως το παιδί του αντιμετωπίζει ένα τέτοιο πρόβλημα. Και ποιος δε θα λύγιζε όταν το αίμα του αντιμετώπιζε μια τέτοια δυσκολία; Όταν γύριζε κάθε μέρα στεναχωρημένο από το σχολείο;

Στο σημείο αυτό, πρέπει να επισημάνουμε ότι οι όροι «θύμα-θύτης» δεν είναι δόκιμοι όταν αναφερόμαστε σε παιδιά, για να αποφύγουμε τον στιγματισμό τόσο μες στην κοινωνία όσο και στην ψυχούλα του εκάστοτε παιδιού. Καθώς η θυματοποίηση είναι το ίδιο καταστροφική με το να παρουσιάζεις ένα παιδί ως θύτη ή δράστη στην κοινωνία μες στην οποία ζει κι αναπτύσσεται.

Μπορεί να μην είναι εύκολο ως γονιός να διακρίνεις πότε το παιδί σου έρχεται αντιμέτωπο με μια τέτοια κατάσταση και σίγουρα γίνεται πολύ δυσκολότερο όταν το ίδιο δε θέλει να το μοιραστεί μαζί σου και δε σου μιλά για την κατάσταση την οποία αντιμετωπίζει. Μην τα βάλεις με τον εαυτό σου σ’αυτήν την περίπτωση. Δεν είναι ότι έχεις κάνει κάτι λάθος εσύ, απλώς τα παιδιά που βιώνουν σχολικό εκφοβισμό τις περισσότερες φορές δε θέλουν να το συζητήσουν γιατί νιώθουν τα ίδια υπεύθυνα για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν ή νιώθουν ντροπή που δεν «πληρούν» τα ιδανικά που νιώθουν ότι έχουν οι γονείς τους γι αυτά.

Ένα παιδί στην εφηβεία που βιώνει τον σχολικό εκφοβισμό είναι ένα παιδί αφηρημένο στο σπίτι και το σχολείο καθώς το μόνο που υπάρχει στο μυαλουδάκι του και το βασανίζει είναι πώς θα ξεφύγει από αυτήν την κατάσταση -εφόσον το ίδιο νιώθει υπεύθυνο γι αυτό που του συμβαίνει. Επιπλέον, μπορεί να σου ζητά περισσότερα χρήματα για το σχολείο αλλά πάντα να γυρνά σπίτι χωρίς να έχει καταναλώσει κάτι κι ενίοτε χωρίς πολλά από τα δικά του αντικείμενα. Αυτό θα πρέπει να σε κάνει να υποψιαστείς ότι κάτι συμβαίνει καθώς πιθανότατα κάποιος  του τα παίρνει μ’αντάλλαγμα να το αφήσει να περάσει μια ήσυχη μέρα.

Ακόμη ένα σημάδι που συχνά προσπερνάμε ως ασήμαντο, αλλά αν το καλοσκεφτείς είναι πολύ σημαντικό, είναι όταν το παιδί αποφεύγει τις κοινωνικές συναναστροφές εκτός του σχολικού περιβάλλοντος. Κάθε έφηβος θέλει να βγαίνει έξω και να επισκέπτεται διάφορα μέρη. Ένας έφηβος όμως, που οι διαπροσωπικές του σχέσεις του αποφέρουν μόνο θλίψη κι αισθήματα ντροπής και φόβου είναι ένας έφηβος που θα αποφύγει να πάει βόλτα με τα παιδιά από το σχολείο μετά το μάθημα ή στη βιβλιοθήκη ή στα γενέθλια κάποιου συμμαθητή του.

Τα σημάδια του σχολικού εκφοβισμού είναι μικρά και συχνά τα προσπερνάς μ’ ένα «δε συμβαίνει κάτι έτυχε να πέσει και να χτυπήσει στο σχολείο» ή «όλα είναι καλά απλώς θέλει σήμερα να κοιμηθεί περισσότερο» είτε το άλλο «έχει νεύρα επειδή πιέζεται με τα μαθήματα γι’ αυτό σήμερα έκανε πως πονάει η κοιλιά του για να μην πάει σχολείο, αγχώθηκε με το διαγώνισμα» αλλά ακόμη κι αυτά είναι ο τρόπος του παιδιού σου να σου πει όσα δεν μπορεί να αρθρώσει με λέξεις και το ζορίζουν. Τα παιδιά μιλάνε με κάθε τρόπο και συμπεριφορά αρκεί να μάθεις να τα ακούς και να τα βλέπεις!

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!