Σε μια σχέση το να κρατάς ακέραιο τον εγωισμό σου, χωρίς να κάνεις ούτε μισό βήμα πίσω, μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα. Ίσως να μην αισθάνεσαι και πολλά, να φοβάσαι να δεθείς ή να δυσκολεύεσαι να εμπιστευτείς. Ίσως ακόμα να το κάνεις γιατί δε γνωρίζεις ή δεν ασπάζεσαι τους κανόνες του «μαζί», εκείνους που θέλουν τους δύο να φέρονται σαν ένα, να αφήνουν τα εγώ τους στην άκρη και να δουλεύουν μαζί για έναν κοινό στόχο.
Ο εγωισμός σχετίζεται άρρηκτα με την εμπιστοσύνη, γιατί όταν εκείνη χάνεται ή έστω κλονίζεται ανάμεσα σε ένα ζευγάρι, πληγώνεται πρώτος ο εγωισμός μας, που είχε πιστέψει πως αυτή τη φορά θα ‘ταν αλλιώς ή/και που ίσως είχε συμβιβαστεί και παζαρέψει αρκετά θέλω του. Τι είναι, όμως, δυσκολότερο; Να πείσουμε κάποιον να μας εμπιστευτεί, αφήνοντας τον εγωισμό του πίσω, ή να κάνουμε εμείς το αντίστοιχο για εκείνον;
Δεν υπάρχουν κανόνες εδώ, μιας κι ο καθένας κουβαλά το δικό του μοναδικό εγώ. Μόνο ο ίδιος ξέρει τα όρια και τις αντοχές του, πόσο επίπονη ή ανακουφιστική είναι η όποια διαδικασία βελτίωσης ή υποχώρησης. Πιο δύσκολο, ωστόσο, μοιάζει να κάνεις τον ίδιο σου τον εαυτό να υποχωρήσει, να ψαλιδίσει τον εγωισμό του, να εμπιστευτεί (ακόμα κι αν πρόλαβαν να τον διαψεύσουν), να δεχτεί εξηγήσεις και να κάνει πίσω.
Το να πείσεις τον άλλον, ακόμα κι αν (δικαίως μάλλον) δε στο κάνει εύκολο, να προσπαθήσεις να τον φέρεις με τα νερά σου, να του αποδείξεις πως άλλαξες ή έστω θες να αλλάξεις και πως μετάνιωσες, είναι ίσως πιο εύκολο -ειδικά αν έχεις, στα αλήθεια, μετανιώσει. Αν όμως ο χαρακτήρας σου δεν είναι ιδιαίτερα υποχωρητικός και συγκαταβατικός, αν δεν πιστεύεις στις δεύτερες ευκαιρίες κι αν ανέκαθεν έβαζες τον εγωισμό σου είναι πάνω από όλα, τότε ίσως βρεθείς σε αδιέξοδο. Γιατί το να ελέγξεις τον εαυτό σου, τα όρια και τις κόκκινες γραμμές σου είναι στο χέρι σου, πώς μπορεί όμως να τροποποιήσεις τις ιδέες κάποιου άλλου;
Δυστυχώς, αν φτάσεις στο σημείο να προσπαθήσεις να χειραγωγήσεις τον απέναντι, για να καταλάβει πως μέσα σε μια σχέση δε χωράνε εγωισμοί και χαρακτήρες που κοιτάνε αποκλειστικά την πάρτη τους, χωρίς να τους νοιάζει ο άνθρωπος που μοιράζονται την καθημερινότητά τους, τότε να μιλάμε για μια χαμένη υπόθεση. Αν ο εγωισμός πρωταγωνιστεί κι απ’ τις δύο πλευρές, το νόημα χάνεται.
Το «μαζί» χρειάζεται δύο που μπαίνουν ο ένας στη θέση του άλλου όταν υπάρχει ένα πρόβλημα. Για παράδειγμα, έκανες ένα λάθος και χρειάζεται να απολογηθείς στον άλλο για αυτό, θα το έκανες; Πώς θα ένιωθες αν ο άλλος το έκανε για ‘σένα; Να σου ζητήσει μια συγγνώμη και να δείξει πως έχει μετανιώσει. Μια ειλικρινής παραδοχή σημαίνει πολλά, ενώνει τα χάσματα. Εσύ θα ήθελες να τη λάβεις, γιατί να μην την προσφέρεις; Ο εγωισμός σου δεν είναι πιο σημαντικός απ’ τον άνθρωπο που έχεις δίπλα σου. Ή, τουλάχιστον, δε θα ‘πρεπε να είναι.
Η δυσκολία βρίσκεται στο να κάνουμε τον ίδιο μας τον εαυτό να καταλάβει πως σε μια σχέση όλοι κάνουμε λάθη, είτε μεγάλα είτε μικρά, και πως σίγουρα κάποια στιγμή θα πρέπει να κάνουμε και τον άλλον να μας εμπιστευτεί κι εμείς να νιώσουμε τη σιγουριά ξανά. Σημασία δεν έχει ο εγωισμός του καθένα, αλλά ο κοινός στόχος, του να κρατήσεις μια χαρούμενη κι ευτυχισμένη σχέση, με κατανόηση κι υποχωρήσεις.
Με τεντωμένο σχοινί καμιά σχέση δεν κράτησε, και συνήθως ο εγωισμός γίνεται το ψαλίδι που την κόβει. Αξίζει να τη χάσεις;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη