Βλέπουμε ταινίες μυστηρίου για να το παίζουμε detectives

Σε κάθε υπόθεση, υπάρχει ένα θύμα, ένας θύτης, το καλό και το κακό. Και πολλοί είναι εκείνοι που έχουν την τάση να εθίζονται σε τέτοιου είδους σειρές, ταινίες αλλά και βιβλία, σ’ αυτά που τους προσφέρουν ένα μυστήριο. Γιατί η ίντριγκα, το άγνωστο και το suspens κάνουν τον θεατή να μπαίνει ουσιαστικά μες στην ιστορία σαν πρωταγωνιστής. Γιατί όμως κάποιος να γοητεύεται στο να λύνει τέτοιου είδους ιστορίες;

Αρχικά, μιας κι όλοι οι άνθρωποι είμαστε φτιαγμένοι σαν παζλ, είναι επόμενο να μας αρέσει να τα λύνουμε. Μέσα από αυτά άλλωστε, λύνουμε και κομμάτια του ίδιου μας του εαυτού. Μην ξεχνάμε πως μέσα σε όλους μας υπάρχει το καλό και το κακό, ή αλλιώς το jing και το jang. Συμπληρώνει το ένα κομμάτι το άλλο και μαζί μας φέρνουν σε αντίθεση με κάποια κομμάτια μας. Σε κάθε υπόθεση λοιπόν, μπορούμε να μπούμε στη θέση του θύματος, στη θέση του θύτη και στη θέση του detective. Για να λυθεί η κάθε υπόθεση θα πρέπει να μπορούμε να σκεφτούμε από όλες τις πλευρές της κατάστασης. Έτσι συγκρούονται ενδόμυχα όλες οι πτυχές οι οποίες έχουμε -κι ίσως δεν ξέραμε πως έχουμε.

Συνήθως σε τέτοιου είδους σενάρια ο θεατής ενσαρκώνει τον θύτη ή τον detective. Στη θέση του θύτη λοιπόν, θα μπει ίσως για να σκεφτεί τι έχει συμβεί ώστε ένας άνθρωπος ν’ αποφασίσει να κάνει ένα έγκλημα, για να τον καταλάβει, να σκεφτεί πώς κινείται. Στη συνέχεια όμως, θα επικρατήσει φυσικά η θέση του detective γιατί ουσιαστικά όλη η υπόθεση που διαδραματίζεται είναι η λύση του εγκλήματος. Θα επικρατήσει το ανθρώπινο ένστικτο που ζητάει απαντήσεις.

Ξεκινώντας λοιπόν να παρακολουθούμε μια υπόθεση, αρχίζουμε να φιλτράρουμε λεπτομέρειες για να μπορέσουμε να λύσουμε σιγά-σιγά το μυστήριο -πριν από τους πραγματικούς πρωταγωνιστές. Ξεκινάμε να σχεδιάζουμε αμφιλεγόμενες ανατροπές τις οποίες μπορεί στη συνέχεια να συναντήσουμε, φτιάχνουμε πιθανά σενάρια, τα ακυρώνουμε και σκεφτόμαστε καινούρια. «Ποιος θα μπορούσε να έχει κίνητρο να πραγματοποιήσει ένα έγκλημα και γιατί;», πάντα ο ανθρώπινος νους θα σκέφτεται το γιατί συνέβη κάτι. Ίσως γιατί χρειάζεται μια δικαιολογία. Μπορεί και μια αιτιολογία. Πιθανόν γιατί τα ερωτηματικά δεν του αρέσει να μένουν αναπάντητα -ειδικά όσον αφορά τη λύση μιας υπόθεσης. Άλλωστε σε ποιόν αρέσουν;

Σιγά-σιγά πάντως κάποια σενάρια θα απορρίπτονται κι έτσι θα ξεκινήσουμε να είμαστε πιο παρατηρητικοί για να μπορέσουμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει και να λύσουμε την υπόθεση. Θ’ αρχίσουμε να προσέχουμε τις πιο μικρές λεπτομέρειες, να τις σημειώνουμε στο μυαλό μας και να χτίζουμε μια καταδίκη. Η λύση μιας υπόθεσης είναι σαν πράξη στα μαθηματικά. Στοιχείο 1 + στοιχείο 2 = λύση. Μαζί με την παρατηρητικότητα όμως και την εξέλιξη της υπόθεσης, αυξάνεται κι η αγωνία. Γιατί όσο περνάει η ώρα χωρίς να ξέρουμε τι πραγματικά συμβαίνει κι αν έχουμε δίκιο, εκείνη κορυφώνεται.

Βέβαια, οι ανατροπές κάνουν τον θεατή να μένει σε εγρήγορση. Όταν σε ένα σενάριο υπάρχουν plot twist ξυπνάει τo αίσθημα του απροσδόκητου. Ο εγκέφαλος νιώθει την έκπληξη να τον κατακλύζει και δυσκολεύεται να συνειδητοποιήσει τι έγινε -μέχρι να το κάνει μένει σε μια κατάσταση σοκ. Αυτό άλλωστε κρατάει έναν τηλεθεατή σε εγρήγορση κι αγωνία, η αδρεναλίνη που παράγεται όσο ξεσκεπάζει έναν δολοφόνο ή μια συμμορία.

Όσο η υπόθεση φτάνει στο τέλος της αναπτύσσεται ένα συναίσθημα δικαιοσύνης, ο θεατής ανακουφίζεται αφού λύνεται η υπόθεση κι υποσυνείδητα θεωρεί πως κερδίζει το καλό και το κακό παίρνει τη θέση που του αξίζει. Αυτές οι υποθέσεις λοιπόν, δεν είναι μόνο πως μας ιντριγκάρουν επειδή ερχόμαστε σε επαφή με κάτι άγνωστο ή επειδή μπαίνουμε στη διαδικασία να λύσουμε ή να εξηγήσουμε ένα έγκλημα. Είναι ότι μέσα μας έχουμε την ανάγκη της δικαίωσης του θύματος προς αυτό που του συνέβη. Είναι η ανάγκη να κερδίσει το καλό κι όχι το κακό. Και να αποδοθεί δικαιοσύνη στο άδικο.

Κι ίσως τελικά, αυτό να είναι το θέμα. Πέρα απ’ ότι μας ιντριγκάρουν τα συναισθήματα της αγωνίας, της ίντριγκας και το απρόσμενο μήπως τελικά μας νοιάζει και το αποτέλεσμα; Μήπως θέλουμε τελικά να επιβεβαιωθούμε πως θα υπάρξει ένα αίσιο τέλος και σε αυτό το «παραμύθι»;

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!