Μαθαίνουμε τα μικρά μας να σέβονται

Κάθε χώρα (ως συνέχεια ενός πολιτισμού) λειτουργεί διαφορετικά κι οι απόψεις που ‘χουν θρονιάσει μέσα στον καθένα από εμάς ίσως θέλουν πολύ χρόνο για να αλλάξουν. Δεκαετίες πριν, σε εποχές ακραίου συντηρητισμού, η ομοφυλοφιλία θεωρούνταν κάτι σαν μίασμα κι όσοι είχαν προτίμηση σε άτομο του ίδιου φύλου θεωρούνταν άρρωστοι.

Ένας ομοφυλόφιλος δεν είναι ασθενής, δεν έχει κάποια μεταδοτική ασθένεια. Δουλεύει, αγχώνεται, πονάει, κλαίει, πληρώνει φόρους όπως όλοι μας. Ο καθένας έχει δικαίωμα να επιλέγει τη δική του ευτυχία και τη δική του ολοκλήρωση.

Τα τελευταία έτη έχουμε πλέον αρχίσει να μιλάμε πιο ανοικτά για τα ομόφυλα ζευγάρια, αν και θέλει πολύ δρόμο ακόμα.

Η θέση Γενικού Γραμματέα στο Υπουργείο Πολιτισμού, κου Νικόλα Γιατρομανωλάκη, ενός διακεκριμένου επαγγελματία, με έκανε να πιστέψω πως τα πράγματα ίσως αλλάζουν και τους ανθρώπους τους κρίνουμε με βάση τις ικανότητές τους κι όχι τις ερωτικές τους προτιμήσεις. Ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου, η στάση του στη ζωή και στους συνανθρώπους του, αυτά θα πρέπει να ‘ναι στοιχεία για να κριθεί κάποιος. Μόνο αυτά και τίποτα από όσα ανήκουν στον κύκλο της ιδιωτικότητάς του. Όμως δεν είμαι πολύ σίγουρη πως μπορούμε να μιλάμε πιο ανοικτά για το κομμάτι των παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια.

Στην Ελλάδα, στη χώρα που τώρα αρχίζει να αποδέχεται τους ομοφυλόφιλους, ίσως χρειάζεται περισσότερος χρόνος για κάτι τέτοιο κι ο λόγος είναι ότι τα παιδιά είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα.

Υπάρχει η απορία για το πώς μπορούν άτομα του ιδίου φύλου να μεγαλώσουν ένα παιδί δίνοντάς του τα δύο πρότυπα που χρειάζεται το παιδί, του άντρα και της γυναίκας. Ίσως εδώ να πρέπει να δώσουν απάντηση οι ειδικοί και να απαντήσουν κατά πόσο είναι εφικτό αυτό. Αν κι η αγάπη, η αφοσίωση και το ενδιαφέρον για ένα παιδί είναι πάνω και πέρα από κοινωνικά πρότυπα και φύλα.

Δεν έχω γνώσεις σε ό,τι αφορά το αντικείμενο αυτό και θα ήταν λάθος μου να εκφέρω γνώμη για κάτι τέτοιο. Θα ήταν λάθος, όπως λάθος είναι να κατακρίνουν κάποιοι έναν ομοφυλόφιλο ή μια λεσβία, λες και πρέπει να τους ρίξουμε στην πυρά επειδή επέλεξαν να αγαπήσουν έναν άνθρωπο του ιδίου φύλου. Όμως δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την περίπτωση ζευγαριών ομόφυλων τα οποία έχουν παιδιά και τα παιδιά τους πηγαίνουν στο ίδιο σχολείο με τα δικά μας, τα δικά σας.

Για κοιτάξτε λίγο τα παιδιά τους. Βλέπετε να τους λείπει κάτι; Γιατί εγώ νομίζω πως έχουν δύο πόδια σαν τα δικά σας, δύο χέρια, έχουν παιδικότητα, διαβάζουν και παίζουν όπως τα δικά σας. Σε τι διαφέρουν, λοιπόν, απ’ τα δικά σας; Θα σας απαντήσω εγώ: σε τίποτα. Τα παιδιά αυτά μπορεί να ‘ναι εξαιρετικοί μαθητές, να αγαπάνε τα παιχνίδια, να κάνουν πείσματα όπως και τα άλλα παιδάκια κι οι γονείς τους, τα ομόφυλα ζευγάρια, να ανησυχούν για το μέλλον των παιδιών τους όπως κι εσείς.

Δεν είναι θέμα ρατσισμού ή ομοφοβίας απαραίτητα όσο περισσότερο θέμα άγνοιας. Αν μάθουμε, αν πλησιάσουμε αυτούς τους ανθρώπους και δεν τους κοιτάμε σαν να ‘χουν λέπρα, θα δούμε πως ανησυχούν για το σχολείο των παιδιών τους, για τον δάσκαλο, για τους φόρους που όπως κι εμείς έχουμε να πληρώσουμε και θα συνειδητοποιήσουμε πως βιώνουν μια κανονικότητα όπως κι εμείς, αν και συχνά τους την κάνουμε δυσκολότερη.

Αν εμείς αντιμετωπίσουμε τις φοβίες μας, μιας και περί φοβιών πρόκειται, θα μπορέσουμε με καθαρό βλέμμα να δείξουμε στα παιδιά τι σημαίνει σεβασμός στον άνθρωπο.

Σε ένα παιδί μπορούμε να του μιλήσουμε, να του εξηγήσουμε τι σημαίνει ευτυχία κι αποδοχή, τι σημαίνει σεβασμός, πόσο σημαντικό είναι να θαυμάζω τον απέναντί μου ως άνθρωπο κι όχι για το τι επιλέγει στην ερωτική του ζωή.

Κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια των δημοτικών –αν θυμάμαι– εκλογών έτυχε, κυριολεκτικά τυχαία, να πέσω σε μια εκπομπή τηλεοπτικού σταθμού στην οποία συμμετείχαν υποψήφιοι ευρωβουλευτές οι οποίοι ήταν ομοφυλόφιλοι. Είναι μια συζήτηση που έμεινε χαραγμένη μέσα μου, γιατί μπορεί να επικεντρώθηκαν στο κομμάτι των δικαιωμάτων τους, αν κι εγώ θα ήθελα να ακούσω περισσότερο και το πολιτικό κομμάτι από ‘κείνους για να ‘μαι απόλυτα ειλικρινής, όμως στο τέλος της εκπομπής αυτό που σκέφτηκα ήταν πως ένας εξ αυτών, δικηγόρος στο επάγγελμα, ήταν εξαιρετικά δυνατός στον λόγο του, ένας άνθρωπος που θα ‘θελα να τον ακούω να μιλάει πιο πολιτικά και δεν κρύβω πως θαύμασα τον συγκροτημένο λόγο του. Κι αυτό, πρόσεξα, με κέρδισε και με έκανε να σκεφτώ ότι είναι ένας επαγγελματίας που πρέπει να διαπρέψει χωρίς να σκεφτώ καν τη σεξουαλική του προτίμηση, αφού σίγουρα δε με αφορά και πουθενά δε με επηρεάζει.

Αυτό μπορούμε να κάνουμε με τα παιδιά, να τα βάλουμε να γνωρίσουν τον άνθρωπο, την ψυχή του άλλου παιδιού, τα συναισθήματά του, τις σκανδαλιές που του αρέσει να κάνει, χωρίς να στιγματίζουν τους συνανθρώπους τους. Δε θα τους βάλουμε σημάδι και δε θα τους κρίνουμε για τη σεξουαλικότητά τους αλλά για την οντότητά τους ως άτομα, για τη δουλειά που κάνουν, για τον σεβασμό.

Κι ίσως, αν μου επιτρέπεται, η επαγγελματική πορεία του νέου γενικού γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού, να μπορέσει να καταδείξει στα νέα παιδιά πως όλοι κρίνονται στα ίδια επίπεδα, στη χαρά και στη λύπη, στις ικανότητές τους επαγγελματικά, στην αγάπη που δείχνουν. Κανείς δεν πρέπει να κρίνεται για τίποτα άλλο πέραν από αυτό, και πολύ περισσότερο στην ευτυχία του.

Ποιος, άλλωστε, έχει το δικαίωμα να κρίνει και να κατακρίνει την ευτυχία του άλλου; Κανένας θα σας απαντήσω εγώ, κανένας απολύτως.