Ένα μόνιμο «γιατί» από εσάς κι ένας εκνευρισμός απ’ τους υπόλοιπους. Κάποιοι μάλιστα λένε πως από παιδί ήσασταν αντιδραστικοί. Δηλαδή, όποιος δεν εφησυχάζει, αλλά παραμένει ενεργός και ζωντανός, διαφέρει απ’ το αποδεκτό;
Τα τελευταία χρόνια έχουν πληθύνει τα άρθρα ειδικών τα οποία αναφέρουν ότι οι άνθρωποι που δε σταματάνε να ψάχνονται, που πάντα έχουν το «γιατί» ως πρώτη λέξη για καθετί που βλέπουν, είναι άνθρωποι που το πνεύμα τους παραμένει ζωντανό και το μυαλό τους δε φθείρεται. Αν ψάχνεσαι μόνιμα, έχεις την ευκαιρία να μαθαίνεις νέα πράγματα, να βελτιώνεσαι, να αποτελείς ζωντανό πυρήνα του συνόλου. Συχνά λέω πως θα πάψω να ψάχνω, να ρωτάω και να μαθαίνω, μόνο όταν έρθει η ώρα να αποχωρήσω από αυτόν τον κόσμο. Όμως δεν ανησυχώ, είμαι σίγουρη ότι κι εκεί που θα πάω θα ‘χω μονίμως ένα «γιατί» στο στόμα.
Και πριν προλάβετε να πείτε πως πρόκειται για άτομο αμφισβητία, θα σας πω πως άλλο η αμφισβήτηση κι άλλο η καλοπροαίρετη περιέργεια να μαθαίνεις ό,τι αφορά την επιστήμη, τον κόσμο, τον πολιτισμό, τον ίδιο τον άνθρωπο.
Σκεφτείτε, τι θα προτιμούσατε; Να ‘στε ένας εφησυχασμένος αλλά πεθαμένος ή ένας γεμάτος ενέργεια κι όρεξη για μάθηση πολίτης; Αν προτιμήσετε το πρώτο τότε με συγχωρείτε αλλά έχετε πεθάνει κι απλά δεν το έχετε καταλάβει. Αφήστε που θα βαρεθείτε στον παράδεισο ή στην κόλαση καθότι, καθώς λένε, ή καζάνια θα βρείτε ή άσπρο χρώμα που είναι και της μοδός, καλοκαιριάτικα. Αν, συνεπώς, δεν κάνετε τις γύρες σας και δεν έχετε μια ανάγκη να μαθαίνετε, τότε θα βαρεθείτε και, μεταξύ μας, γυρισμό δεν έχει από εκεί!
Μα να ξαναγυρίσουμε στο τώρα και στη μοναδική, ειλικρινά καταπληκτική, ευκαιρία που έχετε να μαθαίνετε καινούργια πράγματα, να αναζητάτε την απάντηση σε όσα φαίνονται ανοικτά βιβλία, αλλά δεν είναι. Εστιάστε στην όξυνση του πνεύματος, στην ανακάλυψη του άγνωστου, κι αν η διάθεση να μάθετε όσα αφορούν την εξέλιξη της επιστήμης δεν είναι και πολύ ισχυρή, τότε μην ξεχνάτε πως το μόνιμο «γιατί» μπορείτε (κι έχετε το δικαίωμα) να το περιφέρετε σε κάθε τομέα που σας ενδιαφέρει.
Αναλογιστείτε απλά πως ο κόσμος της κοσμητολογίας δε θα είχε φτάσει σε τόσο υψηλό επίπεδο, αν δεν υπήρχαν εκείνοι οι άνθρωποι με το μόνιμο «γιατί» στο στόμα. Η μόδα δε θα εξελισσόταν, αν άνθρωποι σημαντικοί σε εκείνον τον χώρο δεν είχαν μια περιέργεια μόνιμα καρφιτσωμένη στο μυαλό τους. Κι, αν μου επιτρέπετε, η επιστήμη δε θα είχε ποτέ εξελιχτεί, αν επιστήμονες ταγμένοι σε αυτό που αγαπάνε δεν είχαν μια έντονη αμφισβήτηση και μια αχόρταγη επιθυμία να μάθουν να στριφογυρίζουν στον νου τους.
Ξέρετε τι κοινό έχουν όλοι τούτοι; Την όρεξη για ανακάλυψη της αλήθειας, για εξέλιξη, τη ζωντάνια και τη γνώση ότι μόνο σαν αποχωρήσουν θα πάψουν να υπάρχουν.
Άλλωστε, το μυαλό έχει ανάγκη απ’ το δικό του οξυγόνο, που είναι η απορία, η γνώση, η αμφισβήτηση και στο τέλος η αποδοχή ή όχι. Όλα αυτά κάνουν το μυαλό να λειτουργεί, να ψάχνεται, να διαμορφώνει γνώμη μόνο του και να μην του τη διαμορφώνουν άλλοι. Μα το σημαντικότερο όλων είναι πως υπάρχετε ενεργά, πέρα από στερεοτυπικές λέξεις, εικόνες, φράσεις.
Ακόμα κι ο μιμητισμός που υπάρχει γύρω μας απόρροια της έλλειψης του «γιατί» είναι. «Να χρησιμοποιήσουμε τις ίδιες αγγλικές λέξεις, γιατί είναι το εισιτήριο να ενταχθώ σε μια ομάδα, ενώ η μητρική γλώσσα είναι βαρετή.» Είναι; «Να ντυθούμε με όσα η μόδα προστάζει.» Εδώ επιτρέψτε μου να πω, χωρίς να έχω ιδιαίτερες γνώσεις, ότι η μόδα δείχνει κάποια κομμάτια, αλλά όλοι οι οίκοι μόδας δε θέλουνε ανθρώπους κόπιες, αλλά άτομα με ντύσιμο ξεχωριστό που αποπνέει τον δικό τους χαρακτήρα, τη δική τους προσωπικότητα. Με αυτά κι εκείνα, καταλήξαμε ζωντανοί-νεκροί.
Σε περίπτωση που κάποιοι πούνε κι άλλα ευφάνταστα όπως «Είναι κουτσομπόλης και μιλάει πολύ.» ή «Θέλει να τα ξέρει όλα.», τότε μπαίνουμε στο τριπάκι να νιώσουμε ότι φταίμε εμείς, ενώ ξέρουμε πως η αλήθεια είναι ότι τούτοι που τα λένε, τούτοι είναι κουτσομπόληδες και δεν κλείνουν στόμα. Η διαφορά είναι ότι εσείς το ανοίγετε για να ρωτήσετε πράγματα ουσιώδη, ενώ εκείνοι για να κακολογήσουν. Κι αν πιστεύετε πως είναι άσχετο αυτό που διαβάσετε απ’ τον λόγο που πρέπει να έχουμε ένα μόνιμο «γιατί» στο στόμα, θα σας απαντήσω πως διόλου δεν είναι. Το αντίθετο. Θα γίνουν χιλιάδες προσπάθειες να πνίξουν το πνεύμα σας, μία από αυτές είναι η επίκριση της στάσης σας. Εσείς, όμως, ξυπνήστε το μυαλό σας, τον εσωτερικό σας κόσμο. Δώστε νόημα στη ζωή σας, διαφοροποιηθείτε απ’ τη μάζα και να ‘στε σίγουροι ότι στο τέλος της ημέρας το αίσθημα της ικανοποίησης θα ‘ναι η απόδειξη πως αξίζει αυτό το κυνήγι της αλήθειας.
Το «γιατί» είναι μια λέξη που μόνο μπροστά μπορεί να σας πάει, να σας κάνει να αναλογιστείτε ακόμα και την ίδια σας τη ζωή, τι πρέπει να αλλάξει, τι αξίζει να μείνει ίδιο. Εδώ δε ρωτάτε άλλον παρά μονάχα εσάς. «Είμαι ικανοποιημένος από αυτό που ζω; Γιατί είμαι και γιατί δεν είμαι; Γιατί δεν έχω κάνει κάτι για να βελτιώσω τον εαυτό μου; Γιατί φοβάμαι;» Μόνο μέσα από όλα αυτά τα «γιατί», θα ξεπηδήσουν κι άλλα, όσα δεν είχατε αντιληφθεί πως φώλιαζαν στις ψυχές σας, και θα ψάξετε να βρείτε απαντήσεις και λύσεις.
Γι’ αυτό να αγαπάτε το μόνιμο «γιατί», να το κανακεύετε και να το ευχαριστείτε που υπάρχει στη ζωή σας. Γιατί όσο ψάχνετε κι αμφισβητείτε, δεν έχετε πεθάνει ακόμα, μιας κι είστε όρθιοι, με ανάσα, ψυχή και ζωηρό πνεύμα!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη