Τα στοιχεία που σε κάνουν ικανό ηγέτη

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχεις ένα άτομο με ηγετικές ικανότητες ως ανώτερό σου στον επαγγελματικό τομέα. Και επειδή πολλοί αναρωτιέστε τι σημαίνει ηγέτης υπάρχουν κάποια στοιχεία που κάνουν συγκεκριμένα άτομα να ξεχωρίζουν και να ‘ναι κατάλληλα για κάποιες θέσεις.

Είναι όλοι οι προϊστάμενοι ή οι διευθυντές ή οι ανώτεροί μας άξιοι να χαρακτηρίζονται ηγέτες; Δυστυχώς όχι. Ο τίτλος, η θέση στην ιεραρχία, δεν καθιστά κάποιον ηγέτη, αλλά η ικανότητά του να έχει ενσυναίσθηση. Μπορεί να είναι κανείς εξαιρετικός επαγγελματίας, να προλαβαίνει πάντα τα deadlines, να ακολουθεί κατά γράμμα όσα ζητούνται από τους ανωτέρους του, όμως να μην έχει την ικανότητα να πλησιάσει τους συνεργάτες του. Τα άτομα που βρίσκονται σε χαμηλότερα πόστα στη δουλειά, δε θα πρέπει να λογίζονται ως υπάλληλοι, αλλά ως συνεργάτες και τούτο σημαίνει πως θα πρέπει να τους φέρεται με σεβασμό κι όχι απλώς να διατάζει, επειδή η θέση του τού το επιτρέπει. Σίγουρα θα έχετε συναντήσει στη δική σας επαγγελματική πορεία ανώτερους που δεν έδιναν σημασία στη συνοχή της ομάδας ή έδειχναν εύνοια σε συγκεκριμένους υπαλλήλους τους οποίους συμπαθούσαν ιδιαίτερα. Ο σωστός ηγέτης δεν κάνει διακρίσεις, δίνει σε όλους ίσες ευκαιρίες να αναδείξουν τις ικανότητές τους και προσπαθεί να αξιοποιήσει τα θετικά στοιχεία του καθενός, ώστε να δέσουν με των υπολοίπων και να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Τι σημαίνει όμως πως ο ηγέτης πρέπει να χαρακτηρίζεται από ενσυναίσθηση; Εν-συναίσθηση σημαίνει πως σε καταλαβαίνω, σε κατανοώ, μπορώ να αντιληφθώ τι νιώθεις. Σημαίνει πως συμπάσχω, πως βαδίζω μαζί σου. Αν, λοιπόν, ο ηγέτης έχει ενσυναίσθηση έχει και τη συναισθηματική νοημοσύνη που απαιτείται για να λειτουργεί με υπομονή και επιμονή, να ελέγχει τις παρορμήσεις του, να έχει ψυχραιμία και ωριμότητα, να μην επηρεάζεται η αποδοτικότητά της ομάδας από τη διάθεσή του και να βλέπει τις καταστάσεις από θετική οπτική γωνία. Κι αν όλα αυτά θέλετε να τα μεταφέρετε στην εργασιακή σας εμπειρία, φέρτε στο νου σας στιγμές με ανωτέρους σας που σε δυσχερείς συνθήκες ενώ χρειάστηκε να νιώσετε πως ο καπετάνιος μπορούσε να οδηγήσει το καράβι στο λιμάνι λόγω της αδυναμίας του να διατηρήσει την ψυχραιμία του βρεθήκατε πάνω στα βράχια με τραγικές συνέπειες.

Ο ηγέτης πρέπει να είναι πλάι μας σε όλες τις στιγμές, να μπορεί να ακούσει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε με συναδέλφους και να αναζητεί τις λύσεις που θα βοηθήσουν στην επίλυση των προβλημάτων. Δύσκολο θα πείτε, αφού όλοι έχουμε συζητήσει με προϊσταμένους μας και ενώ ξεκινήσαμε να λέμε όσα προβλήματα αντιμετωπίζουμε στο τέλος βλέποντας την αντιμετώπισή τους σωπάσαμε κι αλλάξαμε κουβέντα. Ικανός ηγέτης είναι αυτός που λαμβάνει την τελική απόφαση, αφού έχει πρώτα ακούσει διάφορες γνώμες, αφού έχει ζητήσει να του προτείνουν νέους τρόπους και ιδέες. Δε θεωρεί τον εαυτό του αυθεντία, αλλά θεωρεί ότι η συλλογική σκέψη είναι αυτή που οδηγεί στο καλύτερο αποτέλεσμα.

Και για να δούμε την εικόνα του ικανού ηγέτη από διαφορετική οπτική θα σας πάω και ένα βήμα παραπέρα και θα τολμήσω να πω ότι ο ηγέτης θα πρέπει να δείχνει κατανόηση στις προσωπικές δυσκολίες του συνεργάτη του, να αντιλαμβάνεται πώς μπορεί να επηρεαστεί η εργασιακή του απόδοση από μια ασθένεια που μπορεί να παρουσιαστεί σε εκείνον ή σε κάποιο δικό του άνθρωπο, πως μπορεί να βρίσκεται σε μια δύσκολη συναισθηματική φάση και να προσπαθεί να συμβουλέψει τον εργαζόμενο, δίνοντάς του λύσεις για να σταθεί ξανά στα πόδια του. Κοινώς πρέπει να βλέπει το άτομο που έχει απέναντί του ως ολότητα, να προσπαθεί να το υποστηρίξει καθολικά και όχι να κρίνει μόνο την παραγωγικότητά του στη δουλειά μη λαμβάνοντας υπόψιν παράγοντες που πιθανό να την επηρεάζουν. Φυσικά, σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να επηρεάζεται η ποιότητα της εργασίας -για μεγάλο χρονικό διάστημα-, ούτε να μεροληπτεί ο ηγέτης αναπτύσσοντας φιλικούς δεσμούς με τους εργαζόμενους, αφού προτεραιότητά του θα πρέπει να είναι το εύρυθμο εργασιακό περιβάλλον.

Στη μέχρι σήμερα διαδρομή μου γνώρισα άτομα που ενώ οι γνώσεις τους ήταν μοναδικές, είχαν απόλυτη αδυναμία να σταθούν στη θέση του ηγέτη, είτε επειδή δεν έδιναν σημασία στα άτομα ως άτομα είτε επειδή έδιναν μόνο σε ορισμένους. Υπήρχαν όμως κι εξαιρέσεις. Οι ανώτεροι, λοιπόν, που είναι τα δικά μου πρότυπα με έμαθαν να σέβομαι το συνάδελφο, το συνεργάτη, τους ανθρώπους που περνάω μαζί τους τη μισή μέρα μου, εκείνους που περνάνε μια προσωπική του δυσκολία και χρειάζονται κάποιον να σταθεί δίπλα τους. Οι δικοί μου ηγέτες με δίδαξαν πως η ηγεσία δεν είναι θέση ιεραρχίας, αλλά θέση ευθύνης απέναντι στον οποιοδήποτε -ανώτερο, κατώτερο, ισόβαθμο- που διέπεται πέρα από γνώσεις και από κατανόηση.

Ικανός ηγέτης, λοιπόν, εκείνος που μπορεί να σε εμπνεύσει, να σε βοηθήσει να αποδώσεις τα μέγιστα, να πιστέψεις στον εαυτό σου, αφού πρώτα πιστέψει εκείνος σε σένα