Τιμή μας που μεγαλώσαμε σε αγροτικές περιοχές

Βράδυ πλέον κι εσύ κουρασμένος από μια ακόμα δύσκολη μέρα. Κάθεσαι στον καναπέ σου, κλείνεις τα μάτια και στο μυαλό σου όλα γυρνάνε στο τότε, στα παιδικά σου χρόνια, εκείνα στο χωριό. Σε μια ελληνική επαρχία με ομορφιές κι ανθρώπους ευθείς και φιλόξενους.

Σχολείο το πρωί και το απόγευμα στα χωράφια, ο πατέρας κι η μάνα ταλαιπωρημένοι κι εσύ πλάι τους, να βοηθήσεις, να μάθεις, γιατί έτσι κατάλαβες τι, πραγματικά, σημαίνει δουλειά.

Οι εικόνες σου είναι γεμάτες από μόχθο, γονείς κατάκοπους μα με αγάπη απεριόριστη για ‘σένα και τα αδέρφια σου. Οι πιο ζεστές μνήμες σου περιλαμβάνουν εκείνους τους απόφοιτους δημοτικού, που όμως οι γνώσεις τους βάζανε κάτω πολλούς εκ των αποφοίτων πανεπιστημίου. Η καθαρότητα στην καρδιά δε μετριέται με πτυχία και περιζήτητες θέσεις. Και κάπου εκεί, ανάμεσα σε γονείς, διαβάσματα, δουλειά, έμαθες τι σημαίνει σεβασμός. Στον διπλανό σου, στον γείτονα, στον πιο πάνω και τον πιο κάτω. Έμαθες τι σημαίνει να ‘χει ανάγκη ο οποιοσδήποτε κι εσύ, ανιδιοτελώς, να τρέχεις να βοηθήσεις.

Η λέξη υποκρισία δεν υπήρχε στο λεξιλόγιό σου, τα πισώπλατα μαχαιρώματα δεν τα ήξερες. Εσύ είχες μάθει να λες στα ίσια σε όποιον σε πείραξε όσα σκεφτόσουν, κι ακόμα κι αν χρειαζόταν να αντιμιλήσετε, είχες κι είχε ο καθένας από αυτούς τη συνείδησή του καθαρή. Καμία κοροϊδία, ενώ σήμερα…

Οι πόλεις σε καταπίνουν, υπάρχουν εκείνοι που λένε πως καλύτερα να ζήσεις στην επαρχία, εσύ όμως διαφωνείς κι έχεις κάθε λόγο να διαφωνείς. Δε χρειάζεται να απομακρύνεσαι από ό,τι δειλιάζεις να αντιμετωπίσεις, αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να ξαναγυρίσεις για λίγο στις ρίζες σου, εκεί από όπου ξεκίνησες, στις αξίες σου, στη δική σου βάση.

Και κάπου εκεί συμφωνούν μαζί σου κι οι φίλοι σου που έχουν μεγαλώσει σε περιοχές πόλεων που κατοικούνται από εργάτες, περιοχές όχι ιδιαίτερα πλούσιες μα με ανθρώπους αυθεντικούς, που το πρώτο που μάθανε στα παιδιά τους ήταν η λέξη «αξιοπρέπεια» και κάθε μέρα η στάση τους απέναντι στη ζωή αποτελούσε παράδειγμα για ‘κείνα. Γιατί, τελικά, από όπου κι αν ξεκινάς, το σημαντικότερο εφόδιο στην πορεία σου είναι πάντα ένα: η αξιοπρέπεια. Έτσι μαθαίνεις να σέβεσαι εσένα, να σέβεσαι τον άλλον, να μην κινείσαι πισώπλατα, μα να τα αντιμετωπίζεις όλα με γενναιότητα.

Στην πορεία σου συνάντησες κι ανθρώπους μικροπρεπείς, που σε κοίταξαν υποτιμητικά για την καταγωγή σου. Όμως εσύ δεν τρόμαξες, ούτε δείλιασες, έχεις μεγαλώσει με γερά εφόδια. Ακόμα κι αν τα πόδια και τα χέρια απ’ τις αγροτικές δουλειές σε πόναγαν, δε φοβόσουν, δε μάσαγες, γιατί ήξερες πως μπορείς –όπως συνήθιζε η μάνα σου να λέει– «να πιάσεις την πέτρα και να τη στύψεις». Α, ρε μάνα…

Μεγάλωσες με γείτονες και συγγενείς που σε γιορτές μαζεύονταν ο ένας στο σπίτι του άλλου και στήνανε στο τσακ μπαμ τέτοιο γλέντι που ακόμα και τα πιο μεγάλα νυχτερινά κέντρα μπροστά τους ωχριούν, κι αυτό γιατί μέσα σε κάθε τέτοια μάζωξη κρυβόταν αγάπη, ανθρωπιά, οικειότητα, σεβασμός. Από ‘κείνους τους αγρότες, που κάποιοι δεν είχαν τελειώσει ούτε καν το δημοτικό, έμαθες τις σημαίνει ζωή, αγώνας και πώς μέσα απ’ τον αγώνα γεννιέται το γλέντι. Γιατί οι άνθρωποι που δουλεύουν για να ζήσουν, ξέρουν καλύτερα από τον καθένα τι σημαίνει να κλείνεις το μάτι πονηρά στις δυσκολίες της ζωής κι όσο μπορείς να διασκεδάζεις. Αυτοί σε έμαθαν να μην το βάζεις ποτέ κάτω, κι αν καμιά φορά χάνεις τη δύναμή σου, η ζωή σου εκείνη, του τότε, σε κάνει να σηκώνεις το κεφάλι πάλι ψηλά.

Μια μέρα ένας απ’ την παρέα γύρισε κι άρχισε να μιλάει για τα δικά του παιδικά κι εφηβικά χρόνια.  Για το πώς μεγάλωσε μέσα σε φτώχεια, σχολεία όχι ιδιαιτέρως καλά, με γονείς να προσπαθούν με νύχια και με δόντια να τους αναθρέψουν, αλλά κυρίως να τους μάθουν τι σημαίνει η λέξη «σεβασμός». Κι εκεί ξαναέφερες στο νου σου και τους άλλους φίλους σου που έζησαν σε μέρη δυτικών προαστίων και ξαφνικά σκέφτηκες πόσο περίεργο είναι το γεγονός ότι στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, δύο μεγάλες πόλεις, οι περιοχές αυτές, οι λιγότερο λαμπερές, αποκαλούνται «δυτικές». Ίσως γατί η δύση συμβολίζει το τέλος κάθε εμποδίου και την ελπίδα για καθετί καινούργιο.

Τελικά το μεγαλύτερο σχολείο, η μεγαλύτερη δύναμή σου είναι τα βιώματά σου, η ζωή που έζησες και σε έκανε αυτό που είσαι σήμερα: άνθρωπο!