«Άστο γι’ αύριο», «αργότερα», «από Δευτέρα»: πόσοι από εμάς δεν έχουμε πει αυτές τις φράσεις; Κάποιοι πιο αποφασιστικοί ή τολμηροί κάνουν όντως και σύντομα πράξη αυτά τα «θα» και τα «από αύριο». Άλλοι πάλι ταξινομούνται ξεκάθαρα στο κλαμπ των φανατικών αναβλητικών, μαζί με τον Αϊνστάιν και τον Ντα Βίντσι, αφού η αναβολή είναι η αγαπημένη τους συνήθεια ή και μια χαρακτηριστική τους συμπεριφορά. Μ’ αυτόν τον τρόπο κρύβονται από τη δράση και την πραγματοποίηση των σχεδίων, δίνοντας κάθε φορά «λίγο ακόμα» χρόνο στον εαυτό τους.
Προτιμάς να παίζεις µε τις ώρες παιχνίδια στον υπολογιστή, αντί να ολοκληρώσεις την έκθεση πεπραγμένων που αραχνιάζει στο γραφείο σου, µολονότι το deadline πλησιάζει επικινδύνως; Εκείνη η Δευτέρα που θα κόψεις το τσιγάρο, θα ξεκινήσεις δίαιτα, θα αρχίσεις γυμναστική, δεν έρχεται ποτέ; Αφήνεις ό,τι περνάει από το χέρι σου στη δουλειά ή στις σχέσεις σου για την τελευταία στιγμή βάζοντας τη ζωή σου σε αναμονή;
Γιατί πραγματικά βρίσκεσαι σ’ αυτή τη θέση; Επειδή μάλλον παράβλεψες πόσο σημαντικές είναι αυτές οι δουλειές και τις ανέβαλες. Ίσως είχες κάτι καλύτερο να κάνεις ή δεν είχες όρεξη ή βαριόσουν. Τις ανέβαλες με τόση άνεση αλλά τώρα αγχώνεσαι κι απελπίζεσαι επειδή δεν προλαβαίνεις. Μήπως είναι deja vu σενάριο;
Κανείς μας δεν μπορεί να ξεφύγει από την αναβλητικότητα, είναι αναντίρρητα μέρος της ανθρώπινής μας φύσης. Και είναι υγιές όταν είναι στα πλαίσια του φυσιολογικού και δεν έχει αρνητική επίδραση στη ζωή μας.
Η κατ’ εξακολούθηση, όμως, παθολογική πλέον αναβλητικότητα είναι ο δήμιος των μεγάλων στόχων κι αποφάσεων. Μπορεί να μας στερήσει την εξέλιξη, την πρόοδο, την πραγματοποίηση ονείρων, την ευτυχία ή και την ίδια τη ζωή, γιατί κι αυτή στην πραγματικότητα όλο μπαίνει στην αναμονή.
Όλα αυτά που προσπαθούμε να πείσουμε τους άλλους και κυρίως τον εαυτό μας ότι «θα» πετύχουμε –πάντα βέβαια στο μέλλον ποτέ άμεσα– που όλο παρατείνουμε και που πάντα έχουμε μια καλή δικαιολογία για το «όχι τώρα», τελικά είναι καταδικασμένα να αποτύχουν ή καλύτερα να μη γίνουν ποτέ.
H αναβλητικότητα είναι μια ταλαιπωρία ζωής. Τι κάνει όμως εμάς τους ανθρώπους αναβλητικούς; Γιατί σίγουρα δε γεννιόμαστε έτσι. Νομίζουμε πως σχετίζεται με την τεμπελιά, η αλήθεια είναι, όμως, πως κρύβει πολλά περισσότερα κι αφορά πολλά διαφορετικά κομμάτια του εαυτού μας.
Διαπιστώνουμε ότι κυρίαρχο είναι το άγχος για την επίτευξη του «τέλειου» αποτελέσματος κι η δυσκολία να αποδεχθούμε κάτι λιγότερο απ’ αυτό. Συνήθως υπάρχει χαμηλή αυτοεκτίμηση κι όχι μεγάλη εμπιστοσύνη στις ικανότητές μας. Μέσα μας κυριαρχεί το «απελθέτω απ’ εµού το ποτήριον τούτο» ή το «άστο γι’ αύριο», πιστεύοντας ότι αύριο θα είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Ή λέμε «άστο, θα το κάνει κάποιος άλλος» αφού υπάρχει ο φόβος της αποτυχίας και της απόρριψης.
Επιπλέον, συχνά οι προθέσεις κι οι στόχοι μας είναι ασαφείς, ή δεν είναι αρκετά ισχυροί για να μας κινητοποιήσουν. Αυτή η δίαιτα που ξεκινάει πάντα από Δευτέρα είναι ένα κλασικό παράδειγμα αναβολής.
Είναι βέβαια κι εκείνοι που απολαμβάνουν τις προθεσμίες και τις κινήσεις της τελευταίας στιγμής γιατί τους φαίνεται ανιαρό να κάνουν τα πάντα στην ώρα τους και πιστεύουν ότι λειτουργούν καλύτερα υπό πίεση.
Όμως η αναβλητικότητα τελικά δεν είναι παρά ένας καλός τρόπος να σαμποτάρουμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας. Γιατί οι αναβλητικοί άνθρωποι, εκτός από τη χρόνια έκθεσή τους στην ενοχή και στο στρες, δημιουργούν προβλήματα και στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, αφού απογοητεύουν συζύγους, συντρόφους και συνεργάτες ή φορτώνουν τις ευθύνες τους σε άλλους.
Δηλαδή «η αναβλητικότητα βλάπτει σοβαρά εσάς και τους γύρω σας», γι’ αυτό εσύ που όλα τα αφήνεις για μετά, ανάλαβε δράση τώρα!
Ξεκίνησε από το να ξεκαθαρίσεις τι είναι σημαντικό για σένα –όχι για τους άλλους– κι αφιέρωσε το χρόνο σου αποκλειστικά σε αυτό.
Πολύ βοηθητικό θα ήταν να χωρίσεις τους στόχους σου σε µμικρότερα βήματα, δηλαδή να σπάσεις τα µμεγάλα κομμάτια σε πιο μικρά και διαχειρίσιμα, αφήνοντας αρκετό χρόνο για κάθε δράση και για ξεκούραση ενδιάμεσα.
Επίσης, ιεράρχησε τις προτεραιότητες και τις δουλειές σου και ξεκίνησε από τα πιο απλά κι εύκολα για να τονώσεις την αυτοπεποίθησή σου και να αποκτήσεις κουράγιο και θάρρος για να συνεχίσεις.
Διώξε μακριά το φόβο. Όπως πολύ σοφά είπε ο Dale Carnegie «κάνε αυτό που φοβάσαι να κάνεις και συνέχισε να το κάνεις. Είναι ο γρηγορότερος τρόπος να υπερνικήσεις το φόβο».
Τέλος, αντάμειψε τον εαυτό σου όταν ολοκληρώσεις κάποιο στόχο.
Γενικά θυμήσου ότι αφήνοντας για μετά ό,τι μπορείς να κάνεις τώρα είναι σαν να ζητάς από τη ζωή να σε περιμένει αιώνια. Ίσως έχεις την εντύπωση ότι είσαι αθάνατος κι έχεις άπλετο χρόνο αλλά δεν είναι έτσι.
«Δρω άρα ζω»! Αναβλητικέ, αυτό ας γίνει το νέο μοτίβο της ζωής σου!