Κακό το αστείο

Θυμάσαι, όταν ήσουν παιδί, που κάθε πρώτη του Απρίλη, πριν μπει ο δάσκαλος στην αίθουσα, είχατε συνεννοηθεί ν’ αλλάξετε αίθουσες με τη διπλανή τάξη, για να του κάνετε φάρσα και να γελάσετε; Θυμάσαι που πάντα έκανε στα ψέματα για λίγα λεπτά, πως δε συμβαίνει τίποτα, για να μη σας απογοητεύσει και δείξει ότι κατάλαβε την πλάκα; Ίσως να ήταν από τις τελευταίες φάρσες που μπορεί να θυμάσαι χωρίς να είναι προσβλητικές ή να φέρνουν τον άλλον σε δύσκολη θέση. Ίσως να ήταν απ’ τις μοναδικές φορές που θυμάσαι να μη μειώθηκε ή υποτιμήθηκε η προσωπικότητα, ο χαρακτήρας, η αξιοπρέπεια του άλλου. Γιατί, καθώς άλλαζες τάξεις, άλλαζε κι η ποιότητα των αστείων. Άλλαζε η ποιότητα του χιούμορ της γενιάς σου, η ποιότητά σου.

Από τους ήχους που έμοιαζαν με αέρια όταν έσκυβε η δασκάλα, μέχρι τα χαρτάκια με σάλιο στη φαλάκρα του καθηγητή σου, όλα ένα αποτέλεσμα σίγουρα δυσάρεστο. Σπρωξίματα που υποδηλώνουν body shaming σε περιοχές του σώματος που έχουν παραπάνω λίπος, ήταν η αφορμή να σκάσει η παρέα στα γέλια για να καλυφθεί η αποτυχία άλλων προηγούμενων αστείων. Επιδεικτικά δάχτυλα σε ξανθιές οδηγούς και μούντζες την ώρα που παρκάρουν, επειδή υπήρξε μια κάποια παραπάνω καθυστέρηση στην κυκλοφορία και τρανσφοβικά σχόλια σε παντελόνια και φούστες ατόμων, αντικατοπτρίζουν τα πατριαρχικά στερεότυπα που μέχρι σήμερα έχουν τους εκπροσώπους τους.

Αστεία με Ποντίους που κάνουν συνέχεια γκάφες και προσπαθούν να βρουν λύση σε ιστορίες αλλά ποτέ δεν τα καταφέρνουν. Θηλυπρεπείς κινήσεις στο περπάτημα και στον τόνο φωνής με σκοπό την περιθωριοποίηση των όσων, εκ γενετής, μιλάνε ή περπατάνε μ’ αυτόν τον τρόπο. Άνθρωποι ψυχικά ασθενείς ή πνευματικά και σωματικά ανάπηροι, στο επίκεντρο συζητήσεων ώστε να βγει γέλιο για να ευθυμήσει η παρέα. Αστεία που μέσα τους έχουν ένα ακατέργαστο κόμπλεξ διαφορετικότητας, ένα άξεστο επίπεδο εξυπνάδας χωρίς ίχνος ενσυναίσθησης, με μια αιώνια πάλη για αποδοχή του εαυτού, βρίσκουν διέξοδο στην προσβολή του άλλου.

Αστεία που σε κάνουν να σιχαίνεσαι το ποιόν σου γιατί δεν τα σταμάτησες, τα αναπαρήγαγες, τους επέτρεψες ν’ ανακυκλωθούν και να επαναδιατυπωθούν. Αστεία που ποτέ δεν ήταν αστεία. Αστεία που δε βγάζουν γέλιο. Αστεία που έχουν μέσα τους κριτική για κάτι που μια μερίδα ανθρώπων επικρίνει. Η χοντρή κυρία που κάνει ποδήλατο, είναι μια εικόνα που δεν μπορούμε να δεχτούμε, αλλά ο γείτονας που χτυπάει τα παιδιά του, είναι. Ο έγχρωμος Αφρικανός που σκουπίζει τη σκόνη σ’ ένα ανέκδοτο είναι ο άνθρωπος που κατά τύχη δεν είσαι εσύ ενώ ο gay κουνιστός σερβιτόρος που γελάς μαζί του γιατί σου θυμίζει μια πρώην σου, είναι όλα εκείνα που μέσα σου ντρέπεσαι ή φοβάσαι να δεις. Αυτό δεν είναι το πιο αστείο απ’ όλα;

Πάει καιρός που το χιούμορ δεν ανήκει στην κατηγορία των έξυπνων ανθρώπων. Στην κατηγορία του γοήτρου, του φλερτ, της οικειότητας, της ζωντάνιας. Το χιούμορ πια, ανήκει στην κουλτούρα της καθημερινότητας στην οποία όλα είναι ζοφερά, ανυπόφορα, ανιαρά, απάλεφτα. «Δε χωράς πουθενά, άρα δε χωράνε κι οι άλλοι» θα μπορούσε να είναι το moto αυτής της καθημερινότητας. Μιας αυτοκαταστροφικής κουλτούρας που ενδόμυχα αναπαράγει παλαιάς κοπής συνταγές. Μια κουλτούρα που δεν έχει συνηθίσει την αυτοκριτική ώστε να βελτιωθεί και να ακμάσει με σκοπό να ενώσει τους ανθρώπους.

Μια ταινία ελληνικού κινηματογράφου που κάποτε είχε ως κορύφωμα τους πρωταγωνιστές να δέχονται σφαλιάρες για να ειπωθεί η αστεία ατάκα, σήμερα πρέπει να πληρώσει πρόστιμο αν επιτραπεί να παίξει στον αέρα. Όπως πρόστιμο πρέπει να πληρώσουν και influencer, ραδιοφωνικοί σταθμοί, σελίδες που αναπαράγουν τέτοιες αναχρονιστικές προκαταλήψεις. Καθώς οι νόμοι υπαγορεύουν τον σεβασμό ως προς τη διαφορετικότητα και την προσωπικότητα των άλλων, κανένα αστείο δεν μπορεί να τρέφει αυταπάτες πως οι νόμοι είναι εκεί για να υπάρχουν κι όχι για να υφίστανται. Κι ας κάνουμε πολύ καιρό να ξανά δούμε παραστάσεις ή σειρές. Ας είναι το τίμημα προς την καλύτερη εκδοχή της κοινωνίας.

Μέχρι να συνειδητοποιήσουμε πως το χιούμορ έχει σκοπό να ενώσει, ν’ απαλύνει, να ελαφρύνει την κατάσταση, την πραγματικότητα, τον τρόπο που ζούμε, ας μείνουμε πιστοί σε αξίες και ιδεώδη. Μέχρι την ημέρα που κανείς ομοφυλόφιλος, bi ή ασέξουαλ δε θα περιμένει ν’ ακούσει να μιλάνε υποτιμητικά για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Μέχρι την ημέρα που οι κοντοί άνθρωποι δε θα μπλέκουν με ψηλούς ανθρώπους σε ιστορίες για γέλια. Μέχρι την ημέρα που η κοινωνία θ’ αντιληφθεί την παχυσαρκία ως θέμα υγείας κι ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς της για την καταπολέμησή της.

Μέχρι τη μέρα που η ερώτηση «γαμαθ;» θα γίνει μια μουτζούρα του βιβλίου κι όχι όλο το βιβλίο. Μέχρι την ημέρα που τα γέλια θα είναι αμοιβαία ανάγκη για συνύπαρξη.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!