Οι αιτιώδεις σχέσεις και οι προσκολλήσεις είναι μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Πολλοί άνθρωποι κολλημένοι σε ουσίες, σε συνήθειες, σε σχέσεις. Αυτές είναι η διέξοδός τους και η ανακούφισή τους. Έχουν μπει σε ένα φαύλο κύκλο που δεν μπορούν να βγουν, δε θέλουν να βγουν, ίσως δεν αντιλαμβάνονται καν ότι αποτελεί αδιέξοδο η επιλογή τους. Μιλάμε για μια παρόρμηση να επαναλαμβάνει κάποιος μια συμπεριφορά, ανεξαρτήτως των αποτελεσμάτων αυτής ενώ παράλληλα δεν μπορεί να κάνει χωρίς το αντικείμενο της εξάρτησής του. Το τσιγάρο, το αλκοόλ, ακόμη και η καφεΐνη, μέχρι συνήθειες και δραστηριότητες, όπως τα τυχερά παιχνίδια, το διαδίκτυο, η εργασία, η κατανάλωση φαγητού, η ερωτική επαφή οι φίλοι, οι σύντροφοι, η οικογένεια όλα μπορούν να είναι εν δυνάμει αιτιώδεις σχέσεις.
Είναι μεθυστικές οι προσκολλήσεις, σε δεσμεύουν και νιώθεις πως δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτές. Αργά και σταθερά φθείρουν τον οργανισμό σου αλλά και την προσωπικότητά σου, γίνονται κομμάτι σου μέχρι που δεν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου.
Υπάρχουν βέβαια και οι αιτιώδεις σχέσεις που είναι φυσιολογικές. Αυτές που εξαρτάσαι από τους γονείς σου γιατί είσαι ακόμη ανήλικος, η ανάγκη σου και η σχέση σου με την έννοια της εργασίας για να τα βγάλεις πέρα οικονομικά. Αυτοί είναι αναγκαίοι κι αναπόφευκτοι δεσμοί. Όλοι ζούμε εξαρτημένοι από κάτι, είτε το ονομάζουμε κατάχρηση, ψυχαναγκασμό είτε είναι μια επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά. Ένα σύνολο από συνήθειες που χτίζουμε και πορευόμαστε επαναλαμβάνοντάς τις. Όταν αυτές γίνονται αρνητικές και βλαβερές τότε μιλάμε για άλλου είδους αποτελέσματα.
Μιλώντας για ανθρώπους κι ερωτικούς δεσμούς, μια αιτιώδης σχέση θα μπορούσε να φθείρει τόσο τα άτομα που την απαρτίζουν μέχρι να τα σακατέψει για μια ζωή ακόμη κι αν λήξει. Πόσες φορές ένιωσες εξαρτημένος από μια σχέση; Πόσες φορές αισθάνθηκες ότι δεν μπορείς να ζήσεις μακριά απ’το ταίρι σου και είπες το «δεν μπορώ χωρίς εσένα»; Πόσες φορές άραγε μεταφράστηκε ο παράφορος και μεγάλος έρωτας, σε μια σχέση με τα χαρακτηριστικά αυτά;
Οι λόγοι που κάποιος οδηγείται σε μια τέτοια συναισθηματική κατάσταση είναι πολλοί. Είτε η περιέργεια να δοκιμάσει, είτε η επιθυμία να νιώσει θετικά συναισθήματα, είτε να αποφύγει δυσάρεστα, να νιώσει ασφάλεια, θαλπωρή, μούδιασμα. Σε δεύτερη ανάγνωση όμως μια σχέση αυτού του είδους χαρακτηρίζεται από έλλειψη αυτοπεποίθησης, χαμηλή αυτοεκτίμηση, αμφιβολίες, φόβο μοναξιάς, ζήλια και φόβο αλλαγής. Πόσες φορές σκέφτηκες ότι πρέπει να αλλάξεις μια συνήθειά σου ή μια συμπεριφορά αλλά δεν ήξερες πώς; Είναι τα μικρά πράγματα που κάνεις επανειλημμένα και ίσως δεν τα καταλαβαίνεις πλέον, καθώς έχουν μπει στον αυτόματο και σε φθείρουν λίγο λίγο καθημερινά. Ξεκινούν με ενθουσιασμό κι έντονη θέληση οι έρωτες αυτοί, μια επιθυμία ασίγαστη, μα καταλήγουν να είναι προβληματικές σχέσεις που τις κάνουμε κομμάτι του εαυτού μας.
Πώς να απαλλαχτούμε απ’ αυτές; Η αρχή είναι να τις εντοπίσουμε. Μετά να καταλάβουμε τον λόγο που δημιουργήθηκαν. Έπειτα, με μικρά και σταθερά βήματα να αρχίσουμε να τις αποβάλουμε σιγά σιγά. Και τέλος, να τις αντικαταστήσουμε με νέες, υγιείς. Είναι δύσκολος και μακρύς ο δρόμος τις απελευθέρωσης από τις αιτιώδεις σχέσεις. Θα χρειαστούμε βοήθεια και πρέπει να την ζητήσουμε. Το μόνο σίγουρο είναι πως μια ζωή χωρίς εξαρτήσεις θα σε ανακουφίσει και θα σε κάνει να εκτιμάς ακόμη και τα πιο μικρά πράγματα στη σχέση σου. Ζώντας πια έναν έρωτα υγιή που θα αναπνέει ελεύθερα.
Συντάκτης: Βίκυ Μήλιου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
