Η μάχη των δύο φύλων

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι άντρες είναι απ’ τον Άρη κι οι γυναίκες απ’ την Αφροδίτη, με σκοπό να υπερτονίσουν τις διαφορές των δύο φύλων και να αγνοήσουν τις ομοιότητές τους. Ο Άρης κι η Αφροδίτη είναι τα ακραία σημεία του ανθρώπινου ψυχισμού και δεν αποδίδουν ολοκληρωμένα τα χαρακτηριστικά των δύο φύλων. Ο Άρης είναι απ’ τη φύση του δυνατός, πολεμοχαρής, άστατος, παρορμητικός, χωρίς ιδιαίτερη φρόνηση. Η Αφροδίτη εκφράζει την ομορφιά, των έρωτα και τη σεξουαλικότητα. Τα φαινόμενα, όμως, καμιά φορά απατούν.

Αρχικά, οι άντρες κι οι γυναίκες που υπερτονίζουν τα κοινωνικά, στερεοτυπικά, χαρακτηριστικά του φύλου τους, γίνονται απλές καρικατούρες του εαυτού τους. Βαθιά μέσα τους αισθάνονται ανασφάλεια για τον ανδρισμό ή τη θηλυκότητά τους και προσπαθούν στην ουσία να προβάλουν κάτι που θεωρούν ότι δε διαθέτουν. Έτσι ξεγελούν τόσο τον κόσμο όσο και τον ίδιο τους τον εαυτό. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν συνηθίσει τις παρωπίδες και βρίσκονται σε μία διαρκή άρνηση, ενώ έχουν θεοποιήσει πρότυπα που δεν είναι αληθινά. Γνωστό παράδειγμα, για τα μικρά κοριτσάκια, η Barbie.

Ο Καρλ Γιουνγκ υποστήριξε ότι το συλλογικό ασυνείδητο εμπεριέχει δύο διαφορετικά ανθρωπομορφικά στοιχεία. Μία θηλυκή αρχή –την Anima– για τους άντρες και μία αρσενική αρχή –την Animus–  για τις γυναίκες. Δεν αναφέρονται, βέβαια, στο συνειδητό μέρος της προσωπικότητας, αλλά είναι οι μεσολαβητές μεταξύ συνειδητού κι ασυνειδήτου.

Η Anima στους άντρες αντιπροσωπεύει το άνοιγμα στο συναίσθημα, την αποδοχή της ευαισθησίας, τη δημιουργικότητα, τη φαντασία, τον ρομαντισμό. Η Animus στη γυναίκα είναι η προσωποποίηση του πνεύματος πρωτοβουλίας, του θάρρους, της τιμιότητας, της ηγετικής συμπεριφοράς.

Η αποδοχή των «αντίθετων» αυτών χαρακτηριστικών, που καλύτερα τα χαρακτηρίζει ο όρος «αναγκαία», βοηθά τον άνθρωπο στην ολοκλήρωση και την πνευματική άνοδο. Υπάρχει, παρ’ όλα αυτά, ο φόβος της κοινωνικής, ερωτικής, φιλικής και προσωπικής απόρριψης, που κρατάει το άτομο, καθώς και το πνεύμα του, πίσω. Βάση των φόβων του αποτελούν στερεότυπα αιώνων, που μέχρι σήμερα περνάνε σαν κληρονομιά από γενιά σε γενιά, διαχωρίζοντας τα δύο φύλα και τοποθετώντας τα σε αντίπαλα στρατόπεδα.

Αποκορύφωμα της παγίωσης του στερεότυπου πως τα δύο φύλα προέρχονται από δύο διαφορετικούς κόσμους είναι οι διαπληκτισμοί των ζευγαριών. Όμως, ένα ζευγάρι μαλώνει όχι εξαιτίας των αντίπαλων στρατοπέδων των φύλων, αλλά απλά γιατί είναι άνθρωποι, έχουν μεγαλώσει διαφορετικά, κουβαλάνε ξεχωριστά «πιστεύω» απ’ τους γονείς τους και σκέφτονται εγωιστικά –τις περισσότερες φορές ασυνείδητα– κι αυτό τους οδηγεί στη σύγκρουση.

Αν ο άνθρωπος αποφασίσει να δει τα πράγματα απ’ την οπτική του συντρόφου του θα συνειδητοποιήσει ότι αγωνιούν, προσπαθούν, ελπίζουν κι ονειρεύονται για τα ίδια πράγματα, και θα μπορέσει να δει καθαρά όλα αυτά που μας ενώνουν. Κοινός φόβος των δύο φύλων, παρ’ όλες τις διαμάχες, αποτελεί η απόρριψη. Έχουν αναπτύξει, θα έλεγε κανείς, μία σχέση εχθρότητας, αγάπης κι αναγκαιότητας ταυτοχρόνως.

Η αποδοχή, λοιπόν, και των χαρακτηριστικών του αντίθετου φύλου, τόσο μέσα μας όσο και στους ανθρώπους που μας περιβάλουν είναι ένα είδος σεβασμού. Είναι μία γέφυρα, ώστε να βρούμε τον αληθινό μας ολοκληρωμένο εαυτό, να αποδεχτούμε και να γνωρίσουμε το άλλο φύλο.

Οι διαφορές μας υπάρχουν για να μας συμπληρώνουν κι οι ομοιότητες, εφόσον εντοπιστούν, για να μας κάνουν να γνωριστούμε καλύτερα.