Αν μετρούσαμε τις φορές που έχουμε αποφύγει να κοιτάξουμε τον συνομιλητή μας στα μάτια, ή τις φορές που κάναμε πως δεν ακούσαμε μια ερώτηση -γιατί δε θέλαμε να απαντήσουμε- θα ξέραμε μέχρι πού πραγματικά φτάνει ένα άπειρο. Κι όσο ντόμπροι κι αν προσπαθούμε να είμαστε στη ζωή μας, το ‘χουμε σίγουρα ζήσει κι αυτό.
Ως πλάγιος τρόπος επικοινωνίας χαρακτηρίζεται αυτός κατά τον οποίο ο ομιλητής «υποδηλώνει» ή «φανερώνει» κάτι, χωρίς συνήθως να χρησιμοποιήσει λέξεις. Αυτές οι μέθοδοι συμπεριλαμβάνουν ματιές, κινήσεις, παύσεις της ομιλίας ή αλλαγές στον ήχο της φωνής. Με την έμμεση κατεύθυνση, προσπαθούμε πολλές φορές να στείλουμε ένα μήνυμα που δεν τολμούμε να εκφράσουμε λεκτικά. Κάποιες άλλες φορές, αυτοί οι τρόποι έκφρασης εμφανίζονται με τη μορφή συγκεκριμένων λέξεων -που ίσως ακούγονται πιο ευγενικές- ή με την αποφυγή συζήτησης ενός θέματος.
Γενικότερα οι άνθρωποι έχουν την τάση να χρησιμοποιούν τη γλώσσα του σώματος, τις εκφράσεις τους και γενικότερα διάφορα μέσα εκτός των λέξεων, για να μας φανερώσουν τα αισθήματα τους. Αυτό συμβαίνει γιατί προσπαθούν να αποφύγουν καταστάσεις, ή γιατί φοβούνται πως θα βρεθούν σε δύσκολη θέση αν εκφραστούν άμεσα. Εκεί είναι που παρεμβαίνουν οι πιο έμμεσοι τρόποι επικοινωνίας και μας λύνουν τα χέρια. Ποιοι είναι όμως οι πιο διαδεδομένοι; Εσύ το αντιλαμβάνεσαι όταν τους χρησιμοποιείς; Δουλεύουν πραγματικά ή όχι;
Έντονες ματιές ή αποφυγή οπτικής επαφής
Τα μάτια δε λένε απλώς όσα δεν μπορούμε να εκφράσουμε, αλλά κι όσα οι ίδιοι δεν ξέρουμε πως νιώθουμε. Έτσι, πολλές φορές οι ματιές με ένταση, οι διστακτικές ματιές ή η αποφυγή της οπτικής επαφής, θέλουν να περάσουν το μήνυμα που δεν τολμάς να εκφράσεις. Για να λειτουργήσει φυσικά αυτό το μέσο επικοινωνίας, είναι απαραίτητη μια ουσιαστική σχέση με τον συνομιλητή ώστε να είναι σε θέση να «πιάσει» τα μηνύματα που θες να περάσεις. Αλλιώς το εγχείρημα αυτό μάλλον δε θα πετύχει.
Αποφυγή της κατά πρόσωπο συνάντησης
Πολλές φορές προτιμάμε να μεταφέρουμε κάποιο γεγονός μέσω του τηλεφώνου, ή κάποιου μηνύματος ενώ άλλες πάλι το αναβάλλουμε διαρκώς. Η πρόσωπο με πρόσωπο επαφή πολλές φορές μεγεθύνει το συναίσθημα, δημιουργώντας μια ακόμη πιο άβολη και δύσκολη κατάσταση. Έτσι, πολύ συχνά επιλέγουμε αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας, γιατί μπορεί να «κρύψει» το συναίσθημα και να δημιουργήσει ένα πιο απρόσωπο κλίμα. Βέβαια αυτό εξαρτάται κι από το θέμα της συζήτησης ή του νέου που μεταφέρεις-στο κάτω-κάτω αυτός ο τρόπος δεν εγγυάται πάντα την επιτυχία. Βλέπεις μια τέτοια συνάντηση ίσως εντείνει τα πνεύματα, ίσως όμως και τα κατευνάσει. Σε αντίθεση μ’ ένα μήνυμα, που το πιθανότερο είναι να δημιουργήσει μια ακόμη μεγαλύτερη απόσταση ανάμεσα σε σένα και το συνομιλητή σου.
Αλλαγή θέματος ή αποφυγή απάντησης
Πολύ τακτικά, στην προσπάθειά μας να αποφύγουμε τα συναισθήματα που μας προκαλεί μια κατάσταση, αλλάζουμε το κέντρο της συζήτησης και κάνουμε κάτι για να ελαφρύνουμε την κατάσταση ή και να στρέψουμε αλλού την προσοχή. Άλλες φορές πάλι επιλέγουμε να μην απαντήσουμε πραγματικά σ’ αυτό που μας ρώτησαν. Το αν αυτός ο τρόπος είναι πράγματι λειτουργικός, εξαρτάται από τη σοβαρότητα που έχει το θέμα για τον συνομιλητή μας αλλά κι από τη σχέση μας μ’ αυτόν. Όσο πιο σημαντικό κι ουσιαστικό είναι αυτό που έχουμε, τόσο πιο καθαρά μπορεί να δει και να αντιδράσει.
Ακόμη, αυτό το παιχνίδι «μαντεψιάς» που σε μπλέκει μέσα του, σε κάνει να ξεχνάς πως ο έμμεσος τρόπος επικοινωνίας μπλοκάρει τον διάλογο, άρα και την ουσιαστική επαφή μας με τους άλλους ανθρώπους. Αυτό καθιστά τις σχέσεις μας πιο ευάλωτες και βάζει εμάς τους ίδιους στο μονοπάτι της υπερανάλυσης. Μήπως τελικά το να βάζουμε στην άκρη τον φόβο μας και να αντιμετωπίζουμε ευθέως τους γύρω μας, θα μας φέρει πιο κοντά τους;
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου