Από παιδιά μας έμαθαν να μη λέμε ψέματα και πόσο κακό είναι αυτό. Κι όμως, τόσα χρόνια μετά, λες ακόμη κάποια αθώα ψέματα ή έχεις πιάσει άλλους ανθρώπους να ψεύδονται μπροστά σου. Το ψέμα υπάρχει στις ζωές μας. Άλλα είναι μικρά, αθώα, ή μεγάλα. Είναι κι αυτά που σαν αποκαλυφθούν κλείνουν σπίτια. Τις πλείστες φορές, μπροστά στα συντρίμμια που αφήνει ένα ψέμα, το κυρίαρχο συναίσθημα είναι αυτό του θυμού. Έχεις όμως πραγματικά αναλογιστεί το μερίδιο ευθύνης εκείνου που ψεύδεται; Γιατί φτάσαμε στο σημείο αυτό και τι θα μπορούσε να είχε κάνει για να το αποτρέψει;  Μήπως τελικά φταίμε κι εμείς για ότι εξαπατηθήκαμε από το ψέμα κάποιου; Μήπως αντί τελικά να εξαπολύουμε πυρά, εναντίων αυτών που μας είπαν ψέματα, να δούμε λιγάκι βαθύτερα το πρόβλημα;

 

1. Η απάντηση που δε θες να ακούσεις

Πολλές φορές στην προσπάθειά μας να προστατέψουμε τους γύρω μας από μια μεγάλη απογοήτευση ή θυμό προτιμάμε να μπλέκουμε στα δίχτυα ενός ψέματος. Έτσι κι οι γύρω σου σε μια προσπάθεια να σε προστατεύσουν από απογοήτευση επιλέγουν το ψέμα από την αλήθεια, ξεκλέβοντας έτσι, ακόμη λίγες στιγμές ηρεμίας ή χαράς. Αν και μακροπρόθεσμα, ίσως, η απογοήτευση από ένα ψέμα να είναι μεγαλύτερη, οι κοντινοί σου άνθρωποι, οι εργαζόμενοί σου ή ακόμη και ο άνθρωπός σου, σκοπό έχουν τη δική σου ηρεμία και γαλήνη, όσο κι αν αυτό εν τέλει στο τέλος σου γυρίσει μπούμερανγκ. Βλέπεις, εκεί που η αλήθεια πονάει βρίσκει κάποιες φορές λύση στο ψέμα.

 

2. Έχεις πλέον καταντήσει κουραστικός

Κάποιες φορές κολλάμε οι άνθρωποι με ένα τρόπο προσέγγισής για ένα θέμα. Άλλες φορές λόγω εμπειρίας, θεωρούμε πως η λύση που προτείνουμε είναι και η ιδανική. Το παιχνίδι χάνεται όταν η προτροπή γίνεται διαταγή, ή επιβολή κι όταν αυτό επαναλαμβάνεται διαρκώς. Οι άνθρωποί σου, σού λένε ψέματα γιατί έχουν ήδη κουραστεί από τις επαναλαμβανόμενες προτροπές σου. Σου σερβίρουν έτσι μια πρόχειρη ψευδαίσθηση πως ακολούθησαν τον δικό σου τρόπο, για να μπορέσουν πλαγίως να ακολουθήσουν τον δικό τους. Ανεξαρτήτως λοιπόν αν ο δικός σου σκοπός ήταν η ανιδιοτελής βοήθεια, εν τέλει, οι άνθρωποι μαθαίνουν μόνο μέσα από τα δικά τους βήματα. Βλέπεις, εκεί που ασφυκτιά η αλήθεια βρίσκει κάποιες φορές λύση το ψέμα.

 

3. Από φόβο προς το κοινωνικό αντίκτυπο

Κάθε πράξη φέρνει αντίδραση. Έτσι λοιπόν κάθε ανθρώπινη πράξη έχει αντίκτυπο στις διαπροσωπικές μας σχέσεις, στην κοινωνία, στον κόσμο γενικότερα. Αν ξέρουμε πως η συγκεκριμένη πράξη θα προκαλέσει, θα συζητηθεί ή ακόμη και θα κριθεί, ίσως προτιμάμε να την κρύψουμε μέσα σε ένα ψέμα. Ίσως από φόβο λοιπόν για το κοινωνικό αντίκτυπο ή και για τη δική σου προσωπική αντίδραση, οι άνθρωποι γύρω σου, σού έχουν πει ψέματα. Κι αφού δεχόμαστε τη δική μας ανθρώπινη φύση με τις αδυναμίες της, οφείλουμε να δεχτούμε κάθε άλλη ανθρώπινη αδυναμία προς τον φόβο. Το παιχνίδι αυτό κερδίζεται μόνο αν αναρωτηθείς εσύ, γιατί κάποιος φοβήθηκε να σου πει την αλήθεια. Μήπως έχεις δημιουργήσει γύρω σου ένα περιβάλλον φόβου; Μήπως είσαι αυστηρός; Μήπως οι γύρω σου δε βρίσκουν σ’ εσένα αυτό το ασφαλές περιβάλλον εμπιστοσύνης; Βλέπεις, εκεί που η αλήθεια που φοβάται να βγει στο φως βρίσκει κάποιες φορές λύση στο ψέμα.

 

4. Υπερβολικές απαιτήσεις

Είσαι αυτό που λέμε high maintenance. Υπερβολικές και υψηλές απαιτήσεις διέπουν τη ζωή σου και κατ’ επέκταση και τις διαπροσωπικές σου σχέσεις. Αν κάτι δεν πετύχει με την πρώτη σε πεισμώνει, σε απογοητεύει και η πίεση αυτή εξωτερικεύεται στους γύρω σου, στην επαγγελματική σου ομάδα, στον άνθρωπό σου. Έτσι, κάποιες φορές κι αναπόφευκτα, σε μια προσπάθεια να ικανοποιήσουν τις δικές σου απαιτήσεις, το ψέμα μοιάζει η μόνη λύση. Να ξέρεις δε συμμερίζεται πάντα ο περίγυρός σου τον περίσσιο πόθο σου για περισσότερα. Δεν κινούνται όλοι με τον ίδιο ρυθμό, δεν αντέχουν όλοι την ίδια πίεση και δεν πιστεύουν στα ίδια πράγματα μ’ εσένα. Αλλά, αυτό είναι εντάξει. Δεν έχει σημασία να ακολουθούν όλοι το ίδιο μονοπάτι. Αν απαιτείς από όλους να σε ακολουθούν με την ίδια ταχύτητα, στον ίδιο ρυθμό, στο τέλος, μόνος σου θα περπατάς το μονοπάτι σου. Βλέπεις, εκεί που η αλήθεια μοιάζει ανικανοποίητη βρίσκει κάποιες φορές λύση στο ψέμα.

 

5. Μαγνήτης ψεμάτων

Κάποιοι από εμάς είναι πιο ευκολόπιστοι από άλλους. Γι’ αυτό διάλεγαν πάντα εσένα στα πειράγματα στο σχολείο και στην παρέα, γιατί τσιμπάς, το τραβάς σαν μαγνήτης. Έτσι πάει και με το ψέμα. Μπορεί να έχεις μια βαθιά πίστη στο καλό του κόσμου. Έτσι, κάποιες φορές ξεγελιέσαι, από το ίδιο το φίλτρο μέσα από το οποίο βλέπεις εσύ. Η καλοσύνη στον κόσμο, βλέπεις, δεν είναι παντού, και δε λειτουργούν όλοι με γνώμονα το κοινό καλό. Όσο απίστευτο κι αν σου ακούγεται, κάποιοι στοχεύουν στη δική σου εξαπάτηση, όσο μικρή ή μεγάλη κι αν είναι, αφού ίσως εξυπηρετεί κάποιους δικούς τους σκοπούς. Κράτα λοιπόν στο πίσω μέρος του μυαλού σου πως όλοι οι άνθρωποι δε λειτουργούμε με τους ίδιους σκοπούς και ξανασκέψου κάθε σου κίνηση ή λέξη με μια δόση πονηριάς. Βλέπεις όλοι, λίγο πολύ, φλερτάρουμε με ένα ψέμα που έχει σίγουρο ποσοστό επιτυχίας .

 

Ίσως λοιπόν το ψέμα να μην αποτελεί πάντα λάθος της μιας πλευράς. Χωρίς να δικαιολογείται η επιλογή, υπάρχουν τελικά στιγμές που φταίμε κι εμείς οι ίδιοι. Την επόμενη φορά που θα βρεθείς σε μια τέτοια κατάσταση αναλογίσου πρώτα. Μήπως τελικά φταις κι εσύ;

Συντάκτης: Χριστίνα Τρακοσιή
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου