Ο «κατά φαντασία ασθενής» είναι ένα απ’ τα γνωστότερα έργα του Μολιέρου. Ο θεατρικός συγγραφέας, στο τελευταίο του έργο, πραγματεύεται την ιστορία του γέρου Αργκάν. Ο πρωταγωνιστής πίστευε διαρκώς ότι πάσχει από κάποια ασθένεια ενώ στην πραγματικότητα έχαιρε άκρας υγείας.
Δεν είναι απαραίτητο να έχετε παρακολουθήσει την παράσταση για να κατανοήσετε τη ψυχοσύνθεση του Αργκάν. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να σκεφτείτε ένα οικείο σας πρόσωπο που διαρκώς κάτι έχει. Δε θα δυσκολευτείτε ιδιαίτερα αφού στις περισσότερες παρέες, οικογένειες ή γενικότερα σε κάποιον κοινωνικό κύκλο συναντάμε τον λεγόμενο «ασθενή».
Όχι, δεν του φορέσατε εσείς την παραπάνω ταμπέλα. Τη φέρει μόνος του, φροντίζοντας μόλις ξεθωριάζουν τα γράμματα από πάνω της να τα ξαναγράψει ακόμα πιο έντονα. «Τι κάνεις;», ρωτάς, «πονάω» ή «πονούσα όλη μέρα», αποκρίνεται. Το πού ακριβώς πονάει ούτε ο ίδιος το έχει προσδιορίσει. Φυσικά δε χρειάζεται να φτάσετε μέχρι τους Δελφούς γυρεύοντας τη Πυθία για να δείτε σε τι κατάσταση θα βρίσκεται την επόμενη μέρα.
Αυτά τα άτομα το έχουν αποδείξει άλλωστε με όλους τους δυνατούς τρόπους ότι νιώθουν πάντα άρρωστα. Για την ακρίβεια δεν έχουν αποδείξεις, συνήθως αρέσκονται σε εικασίες και σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Προφανώς έχουν παρακολουθήσει όλους τους κύκλους του Greys Anatomy κι έχουν περάσει άπειρες ώρες στην παιδική τους ηλικία παίζοντας τον γιατρό, δυστυχώς για τους γύρω τους, όχι με την πονηρή έννοια.
Εννοείται, ότι η εμμονή πολλών ανθρώπων με τις ασθένειες, τις εξετάσεις, τους γιατρούς και την έντονη ψυχοσωματική κατάπτωση έχει επιστημονική εξήγηση, την οποία αφήνουμε στους ειδικούς. Υπάρχουν όμως κι οι χειριστικοί «κατά φαντασία ασθενείς» που με όπλο την επίκληση στο συναίσθημα προσπαθούν να επιτύχουν τους σκοπούς τους. Επιδιώκουν είτε απλά να κεντρίσουν την προσοχή είτε να κερδίσουν ό,τι επιθυμούν, προκαλώντας οίκτο στους γύρω τους.
Οι περισσότεροι κατά τη διάρκεια της απαιτητικής ημέρας μπορεί να νιώσουμε μια μικρή ενόχληση στο κεφάλι ή σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Κάποιοι θα αρκεστούν απλά στην αναφορά, άλλοι δεν θα δώσουν καν σημασία κι οι «Αργκάν» δε θα ησυχάσουν μέχρι να πονοκεφαλιάσουν όλοι γύρω τους.
Η όποια ενόχλησή τους είναι ικανή να επισκιάσει ό,τι νέο ευχάριστο ή δυσάρεστο συζητιέται εκείνη την ώρα. Όταν αναλυθεί ο πόνος κι όλα τα πιθανά σενάρια για ανίατες ασθένειες μπορείτε κι εσείς να μοιραστείτε τα θέματά σας στο τραπέζι. Με τι διάθεση να μου πεις μετά από τόση μαυρίλα;
Αυτή η μαυρίλα πολλές φορές χτυπάει την πόρτα και στην ερωτική σχέση. Οι πονοκέφαλοι γίνονται μόνιμοι, η κούραση στους άντρες αισθητή κι οι «δύσκολες μέρες» της γυναίκας διαρκούν είκοσι μέρες τον μήνα αντί για εφτά. Όσοι ξεγελάστηκαν κι άνοιξαν την πόρτα στην «αρρώστια», έχασαν τον έρωτα απ’ το παράθυρο.
Οι ασθενείς που όλοι αγαπήσαμε, δεν είναι άλλοι απ’ τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Οι γονείς που αρρωσταίνουν κλιμακωτά ανάλογα με τις αλλαγές στη ζωή των παιδιών. Ξεκινάνε με πονάκια για να μάθουν τα παιδιά να μαζεύουν τα παιχνίδια και να πετάνε τα σκουπίδια. Στην εφηβεία έχουν αποκτήσει χρόνιες παθήσεις που οφείλονται στην ανυπακοή των παιδιών τους. Περίπου στην ενηλικίωση, ξεκινάνε οι ανίατες ασθένειες κι όταν πλέον τα παιδιά γίνονται πλήρως ανεξάρτητα, οι γονείς, «πεθαίνουν» καθημερινά μακριά τους. Μιλώντας για το καθημερινό θανατικό δεν μπορούμε να μη σκεφτούμε τον παππού και τη γιαγιά.
Τη γιαγιάκα που πονάνε καθημερινά τα πόδια της και δεν μπορεί να σταθεί όρθια. Φροντίζει να στο λέει κάθε φορά που την επισκέπτεσαι με την ελπίδα ότι οι φόβοι κι οι ενοχές σου θα σε οδηγούν στο καθιστικό της καθημερινά. Το γνωστό απαστράπτον απ’ την καθαριότητα καθιστικό που αναδύει μυρωδιές απορρυπαντικών σε συνδυασμό με τις ευωδιές απ’ τα τρία διαφορετικά φαγητά της κουζίνας.
Άλλωστε είναι γνωστό ότι η καλύτερη θεραπεία για τους μυοσκελετικούς πόνους είναι η γενική καθαριότητα του σπιτιού και το φούρνισμα πίτας, αχάραγα, με φύλλο ανοιγμένο στο χέρι. Το ίδιο φιλάσθενος είναι κι ο παππούς ο οποίος αρρώστησε από τότε που δεν πέρασες στη σχολή που του είχαν υποδείξει στο καφενείο. Χειροτερεύει διαρκώς, όσο παραμένεις single και φυσικά χωρίς τα δισέγγονά του. Όλοι οι παραπάνω, που όταν είσαι μπροστά δεν μπορούν να περπατήσουν, σε ανύποπτο χρόνο τους πετυχαίνεις να περπατάνε, τρέχοντας σε δουλείες αναπτύσσοντας ταχύτητες που θα ζήλευε κι ο Γιουσέιν Μπόλτ.
Όμως πόσοι πραγματικά άρρωστοι άνθρωποι διατυμπανίζουν την πάθησή τους; Αυτοί οι καθημερινοί ήρωες που ορθώνουν το ανάστημά τους και συχνά κρύβουν ή διακωμωδούν τον πόνο ουδεμία σχέση έχουν με τους παραπάνω μυθομανείς.
Όλοι έχουμε ανάγκη από προσοχή, το θέμα είναι πώς την κερδίζουμε. Είναι διαφορετικό να ζητάς κάτι όταν το έχεις ανάγκη και διαφορετικό να τρέχεις τους πάντες γύρω σου για να νιώθεις εσύ ασφαλής. Θυμηθείτε κι εκείνον τον βοσκό που όταν βρέθηκε σε ουσιαστικό κίνδυνο δεν τον πίστεψε κανείς.
Το μυαλό έχει τεράστια δύναμη. Ο μοχλός είναι στα δικά μας χέρια. Θα επιλέξουμε να νοσήσουμε από φανταστικούς λύκους ή θα θεραπεύσουμε τους προβληματισμούς μας με θετική σκέψη;
Επιμέλεια Κειμένου Κατερίνας Κάββουρα: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Κατερίνα Κάββουρα
