10 ελληνικές συμμετοχές στη Eurovision που έμειναν αξέχαστες

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή οι ειδησεογραφικές στήλες βομβαρδίζουν τον κόσμο με τα νέα του διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision. Ο διαγωνισμός αυτός είναι μια διοργάνωση της EBU, της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης όλων των κρατικών καναλιών της Ευρώπης. Ξεκίνησε το 1956 με τη συμμετοχή 7 χωρών και έχει φτάσει σήμερα να συμμετέχουν πάνω από 40 χώρες, ακόμη και εκτός Ευρώπης, όπως η Αυστραλία, η Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν. Πολλές φορές έχει χυθεί μελάνι για πολιτικά μηνύματα πίσω από συμμετοχές διαφόρων κρατών και για συμμαχίες αλλά ο περισσότερος κόσμος το αντιμετωπίζει ως τηλεοπτικό υπερθέαμα. Η Ελλάδα συμμετείχε για πρώτη φορά το 1974 και σχεδόν κάθε χρόνο δηλώνει παρούσα. Κάποιες συμμετοχές δεν τις θυμόμαστε αλλά σίγουρα υπάρχουν κι εκείνες που μας έμειναν αξέχαστες, όχι τόσο για τους βαθμούς και την τελική θέση αλλά κυρίως για την εμφάνισή τους στη σκηνή και τις αντιδράσεις των Eurofans.

1. «Κρασί, θάλασσα και τ’ αγόρι μου» Μαρινέλλα – 1974

Στο Brighton της Αγγλίας, η Ελλάδα θα κάνει την παρθενική της εμφάνιση με τη μεγάλη ερμηνεύτρια Μαρινέλλα σε ρετρό στιλ, πλαισιωμένη από τον ultimate ελληνικό ήχο του μπουζουκιού. «Ο κόσμος τρέχει ζητώντας αγάπες, τιμές και λεφτά και το μπουζούκι τη νύχτα το κλάμα του δε σταματά, όμως εμένα, εμένα, εμένα μου είν’ αρκετά λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ’ αγόρι μου» τραγούδησε, χαρίζοντας το μεγάλο της χαμόγελο στους Ευρωπαίους, οι οποίοι την κατέταξαν στην 11η θέση ανάμεσα σε 17 συμμετοχές. Σε εμάς έμεινε αξέχαστη γι’ αυτό και το αφιέρωμα δεν μπορεί να μην ξεκινήσει με Μαρινέλλα.

2. «Μάθημα Σολφέζ» Πασχάλης, Μ. Αργυράκη, Μ. Τόλη & Ρ. Γουίλιαμς – 1977

Πάλι σε αγγλικό έδαφος, στο Λονδίνο αυτή τη φορά, η ελληνική συμμετοχή «Μάθημα Σολφέζ» του Γιώργου Χατζηνάσιου θα κατακτήσει την 5η θέση ανάμεσα σε 18 χώρες και τα 4 θηρία της ελληνικής μουσικής σκηνής θα ερμηνεύσουν το τραγούδι σε μια γλώσσα μου όλοι γνωρίζουν, τη γλώσσα της μουσικής. «Σαν μια μουσική όλη τη ζωή ζήσε, δυο μελωδικές νότες στην καρδιά κλείσε, κάνε τη χαρά τραγούδι παντού πες το και το σ’ αγαπώ πες το σε ρυθμό presto, αβάντι ντο φα φα φα» και η Ελλάδα έχει αρχίσει να εδραιώνει τη θέση της στον διαγωνισμό. Σε εμάς φυσικά θα μείνει αξέχαστη γιατί η 5η θέση της συμμετοχής μας εκείνο το βράδυ θα παραμείνει η υψηλότερη μέχρι το 2001.

3. «Σωκράτη εσύ σούπερ σταρ» Ελπίδα – 1979

Η πρώτη φορά που ακούστηκε η λέξη «φαβορί» για ελληνική συμμετοχή ήταν με το τραγούδι «Σωκράτη εσύ σούπερ σταρ» με την Ελπίδα. Αυτό που δε γνωρίζουν πολλοί είναι ότι το τραγούδι ήταν συνυποψήφιο με μια άλλη μεγάλη επιτυχία της τραγουδίστριας, το «Ντισκοτέκ». Οι κακές γλώσσες μίλησαν για αιρετικό τραγούδι που σκοπό είχε να συγκρίνει τον αρχαίο φιλόσοφο Σωκράτη με τον Θεό αλλά η Ευρώπη το λάτρεψε. Παρ’ όλο που τελικά κατέλαβε την 8η θέση ανάμεσα σε 19 χώρες στον διαγωνισμό που διεξήχθη στην Ιερουσαλήμ, έγινε μεγάλη επιτυχία, ειδικά στο Ισραήλ. 39 χρόνια μετά η Ελπίδα θα λάβει ειδική πρόσκληση για να συμμετάσχει σε εκδήλωση προς τιμήν της Netta Barzilai στο Τελ-Αβίβ.

4. «Autostop» Άννα Βίσση – 1980 & «Everything» Άννα Βίσση – 2006

Δε θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα η κορυφαία Άννα Βίσση, η οποία μας εκπροσώπησε δύο φορές στον διαγωνισμό με διαφορά 26 χρόνων. Το 1980 στη Χάγη θα δούμε μια αγνώριστη νεαρή κοπέλα, ντυμένη στα μαυροκόκκινα, με σκούρο μαλλί, πλαισιωμένη από το συγκρότημα «Επίκουροι» για τους οποίους δεν υπάρχουν γνωστές πληροφορίες, να ερμηνεύει το τραγούδι «Autostop», θυμίζοντας κάτι από Lucy Ball Show. Το 2006 ο διαγωνισμός διεξάγεται στην Αθήνα και η Άννα Βίσση θα ερμηνεύσει το «Everything», αυτή τη φορά μόνη της πάνω στη σκηνή. Ο κόσμος την αποθεώνει όπως γίνεται πάντα με το τραγούδι της διοργανώτριας χώρας. Τόσο το 1980 όσο και το 2006 προσμέναμε υψηλότερη θέση αλλά οι παρουσίες της μεγάλης ερμηνεύτριας και show-woman μάς έμειναν αξέχαστες παρά τη χαμηλή θέση που έλαβαν. Την πρώτη φορά τερμάτισε στη 13η θέση ανάμεσα σε 19 χώρες και τη δεύτερη στην 9η θέση ανάμεσα σε 37 χώρες.

5. «Ελλάδα, χώρα του φωτός» Καίτη Γαρμπή – 1993

Στο Millstreet της Ιρλανδίας, η νεαρή Καίτη θα ανεβεί στη σκηνή και θα ερμηνεύσει το τραγούδι του Δημοσθένη Στριγκλή, «λούζοντας» τη σκηνή με τις αποχρώσεις του γαλάζιου και του πράσινου. «Τη μια μας παίζουν ροκ την άλλη τσιφτετέλι…». Θα κατακτήσει την 9η θέση ανάμεσα σε 25 χώρες. Αν και το τραγούδι μιλούσε για την Ελλάδα ως χώρα του φωτός, λίγοι έδωσαν σημασία στον στίχο. Οι περισσότεροι Έλληνες και Ευρωπαίοι, μόλις αντίκρισαν την τραγουδίστρια, θαμπώθηκαν. Ο λόγος; Φυσικά το φόρεμά της με τις χρυσές λεπτομέρειες και τα αποκαλυπτικά κενά στο πλάι… Παράλληλα πάλευαν να εστιάσουν στα υπέροχα πράσινα μάτια της ερμηνεύτριας που έρχονταν σε αντίθεση με το σκούρο μαλλί της. Εκτός από την εκπληκτική δημιουργία της Σήλιας Κριθαριώτη, η Καιτούλα έκανε και ένα άλλο ρεκόρ εκείνο το βράδυ: ήταν η τραγουδίστρια με το μεγαλύτερο χρονικά πλάνο στο πρόσωπό της, 43 δευτερόλεπτα συνεχόμενα. Είναι δυνατόν να μη μας μείνει αξέχαστη;

6. «(I would) Die for you» Antique – 2001 & «Number One» Έλενα Παπαρίζου – 2005

Λίγο μετά το Millenium, ξεκίνησε η χρυσή δεκαετία της Ελλάδας στον διαγωνισμό και μια περίοδος που το όνομα της χώρας έγινε μόδα σε όλο τον πλανήτη, ειδικά μετά το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Το 2000 η ΕΡΤ αποφάσισε να μη συμμετέχει στο διαγωνισμό λόγω χαμηλών επιδόσεων της προηγούμενης δεκαετίας –έτσι είχαν δηλώσει επίσημα. Την επόμενη χρονιά κάνει την εμφάνισή του το συγκρότημα των Antique, το οποίο θα φέρει ένα νέο αέρα στην ελληνική μουσική σκηνή. Τα μέλη του, Νίκος Παναγιωτίδης και Έλενα Παπαρίζου -Έλληνες μεγαλωμένοι στη Σουηδία- θα κερδίσουν την ψήφο του ελληνικού κοινού και θα ταξιδέψουν στην Κοπεγχάγη για να ερμηνεύσουν το τραγούδι τους «Die for you» με ελληνικό και αγγλικό στίχο. Κατάφεραν το απίστευτο για τα ελληνικά δεδομένα: η συμμετοχή της Ελλάδας ψηφίζεται από όλες τις χώρες και κατακτάμε την 3η θέση. Οι Antique άνοιξαν τον δρόμο για μια ξέφρενη πορεία των ελληνικών συμμετοχών και ο κόσμος πλέον στην Ελλάδα άρχισε να αντιμετωπίζει τον διαγωνισμό με φρενίτιδα. Στην Ελλάδα τα σχόλια για την 3η θέση ήταν διθυραμβικά αλλά και επικριτικά για τον αγγλικό στίχο. Όμως η Έλενα Παπαρίζου δεν είχε πει ακόμα την τελευταία της λέξη. Με τη διάλυση των Antique, το 2005 η ΕΡΤ θα προτείνει στην Έλενα να συμμετέχει για ακόμη μια φορά και στον ελληνικό τελικό ο κόσμος ψηφίζει το τραγούδι του Μάνου Ψαλτάκη (σύνθεση), του Χρήστου Δάντη (παραγωγή και στίχοι) και της Ναταλίας Γερμανού (στίχοι) «My Number One». Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Στο μακρινό Κίεβο, η Έλενα δίνει την απάντηση που χρωστούσε από το 2001 και κατακτά την 1η θέση. Αξέχαστη η στιγμή που η Σουηδία μάς δίνει το 12αρι της και η Έλενα ξεσπάει ενθουσιασμένη στα σουηδικά μπροστά στην κάμερα.

7. «S.A.G.A.P.O.» Μιχάλης Ρακιντζής – 2002

Μετά την επιτυχία των Antique είπαμε να στείλουμε κάποιον έμπειρο να μας βγάλει ασπροπρόσωπους. Σε έναν επεισοδιακό ελληνικό τελικό στην ΕΡΤ, το χρίσμα πήρε ο Μιχάλης Ρακιντζής. Χύθηκε άπλετο μελάνι για το πώς μαγειρεύτηκαν οι ψήφοι και τι σχόλια θα προκαλούσε η εμφάνισή του στη σκηνή του διαγωνισμού. Όπως ήταν αναμενόμενο η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη για την extreme εμφάνιση της ελληνικής συμμετοχής, η οποία θύμιζε Blue Oyster Bar στη «Μεγάλη των Μπάτσων Σχολή». Στο μακρινό Tallinn της Εσθονίας η Ελλάδα θα κατακτήσει την 17η θέση ανάμεσα σε 24 χώρες και στα ελληνικά κανάλια θα βγουν πολλοί καλλιτέχνες να «κράξουν» την ΕΡΤ και να μιλήσουν για δίκαιο αποτέλεσμα. Αρκετά χρόνια μετά, όταν αποφασίσαμε να απομυθοποιήσουμε το «πανηγυράκι» της Eurovision, το «S.A.G.A.P.O.» θα γίνει σύνθημά μας και θα το χρησιμοποιούμε ως το πιο cult και αντισυμβατικό τραγούδι για αυτοτρολάρισμα. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι πήρε βραβείο εκείνο το βράδυ η συμμετοχή μας και συγκεκριμένα το βραβείο «Barbara Dex» που δίνεται στην πιο κακόγουστη εμφάνιση της βραδιάς μετά από ψηφοφορία σε επίσημη ιστοσελίδα των Eurofans.

8. «Shake it» Σάκης Ρουβάς – 2004

Η μεγαλύτερη αδικία που υπέστη η χώρα μας στον διαγωνισμό ήταν η συμμετοχή του Σάκη Ρουβά το 2004. Ο Σάκης έκανε promo-tour σχεδόν σε όλες τις χώρες και η Ευρώπη ψιθύριζε μόνο μία λέξη «Sakis». Ο διαγωνισμός διεξήχθη στην Κωνσταντινούπολη και οι δημοσιογράφοι κυνηγούσαν τον Σάκη σε κάθε του βήμα. Κάπου εκεί Έλληνες σχολιαστές ανέφεραν ότι η εκπρόσωπος της Ουκρανίας «κολλούσε» στον Έλληνα τραγουδιστή για να κερδίσει λίγα επιπλέον λεπτά δημοσιότητας. Ο Ρουβάς όμως τόσο στον ημιτελικό όσο και στον τελικό κατάφερε να κάνει μια Ευρώπη να χορεύει στους δικούς του ρυθμούς. Αποθεώθηκε από τα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία αλλά τα «λόμπι» των χωρών που ανταλλάσσουν ψήφους μεταξύ τους λειτούργησαν αρνητικά και κατέληξε στην 3η θέση. Μας έμεινε αξέχαστος για το σακάκι που έσκισε, για τη σκηνική του παρουσία και για το εξαιρετικό lead-in που έκανε και προλείανε το έδαφος για την πρωτιά την επόμενη χρονιά.

9. «My secret combination» Καλομοίρα Σαράντη – 2008

Στο γειτονικό μας Βελιγράδι διεξήχθη ο διαγωνισμός το 2008. 4 χρόνια μετά τον Σάκη Ρουβά μιλάμε πάλι για μια αδικία. Η Καλομοίρα είχε καταφέρει με πολύ χαμηλότερο budget από προηγούμενες συμμετοχές να κάνει ένα δυνατό promo-tour και να χαρακτηριστεί ως η Britney Spears της Ευρώπης. Απίστευτα επικοινωνιακή, η Καλομοίρα έκανε μια εμφάνιση που σχολιάστηκε θετικά από τους Eurofans. Στον ημιτελικό τερμάτισε πρώτη αλλά στον τελικό –όπως και το 2004– λειτούργησε το φιλορωσικό λόμπι ανταλλαγής ψήφων και αναδείχθηκε νικήτρια η Ρωσία και στη 2η θέση η Ουκρανία. Η Καλομοίρα πήρε την 3η θέση και οι Eurofans το σχολίασαν αρνητικά, αποθεώνοντάς την μετά τον διαγωνισμό. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι το «Shake it» και το «My secret combination» είναι οι ελληνικές συμμετοχές με τις περισσότερες remix εκδόσεις.

10. «Alcohol is free» Koza Mostra & Αγάθωνας – 2013

Μετά τη δεκαετία που ακολούθησε την επιτυχία των Antique, μπήκαμε σε μια περίοδο «μαύρη και άραχνη», όπως λέει ο λαός. Αρχίσαμε να την απομυθοποιούμε, τα λεφτά δεν υπήρχαν για υπερπαραγωγές και οι συμμετοχές μας ήταν ναι μεν αξιοπρεπείς αλλά αδιάφορες. Εξαίρεση ήταν η συμμετοχή μας το 2013 στον διαγωνισμό που διεξήχθη Malmö της Σουηδίας. Το τραγούδι επιλέχτηκε μετά από ψηφοφορία του κοινού στον ελληνικό τελικό και τότε πολλοί μίλησαν ότι ήρθε η ώρα να τρολάρουμε και εμείς λίγο τους Ευρωπαίους. Ο μεγάλος ρεμπέτης Αγάθωνας ήταν η έκπληξη της συμμετοχής. Στην εμφάνιση της ελληνικής συμμετοχής το συγκρότημα Koza Mostra ανέβηκε στη σκηνή με σκωτσέζικα kilt και το τραγούδι είχε ένα σύνθημα «Alcohol is free». Ήταν σαν να λέμε στην Ευρώπη «Ξέρετε; Είμαστε μεν άφραγκοι αλλά εμείς θα γλεντάμε ό,τι και να λέτε». Ο Γερμανός σχολιαστής ξεσηκώθηκε με το τραγούδι και σχολίασε ότι οι Έλληνες παραμένουν ζωντανοί και στα δύσκολα και η Ελλάδα πήρε εκείνο το βράδυ μια απροσδόκητη 6η θέση, με τον Αγάθωνα στο τέλος να στρίβει το μουστάκι του και να μας κλείνει το μάτι.