10 πράγματα που δεν πρέπει να περιμένουμε από το σχολείο να διδάξει στα παιδιά μας

Το σχολείο είναι ένας μικρόκοσμος, μια κοινωνία μέσα σε μια μεγαλύτερη, όπου τα παιδιά έρχονται για να μορθωθούν αλλά και να μάθουν να λειτουργούν μέσα σε μια ομάδα. Πριν όμως ξεκινήσει ένα παιδί τη μαθητική του ζωή, οι γονείς του είναι αυτοί που οφείλουν να του διδάξουν κάποια βασικά πράγματα, για την ομαλή προσαρμογή του στη μικρή αυτή κοινωνία του σχολείου και όχι μόνο. Είναι αυτά τα εφόδια, που πρώτα μαθαίνονται στο σπίτι και μεταδίδονται από τους γονείς που πρέπει να θέτουν το παράδειγμα. Ποια είναι αυτά τα εφόδια λοιπόν;

1. Σεβασμός

Ο σεβασμός είναι μία αξία που θα έπρεπε να γράφεται παντού και πάντα με κεφαλαία γράμματα. Τα παιδιά οφείλουν ήδη από μικρή ηλικία να σέβονται όχι μόνο τους συνανθρώπους τους αλλά και το υπόλοιπο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, είτε αυτό αφορά αδέρφια κι άλλα συγγενικά πρόσωπα, είτε τα ζώα και τη φύση γενικότερα. Ο άνθρωπος που θα μάθει να σέβεται τους γύρω του, θα είναι και αυτός που θα εμπνέει τον σεβασμό των άλλων.

2. Ευγένεια

Γνωρίζουμε ότι το να είσαι ευγενικός με τους δικούς σου ανθρώπους αλλά και τους υπόλοιπους είναι μία αρετή, που όμως κάποιοι άνθρωποι δεν την κατέχουν. Το παιδί στο στενό οικογενειακό του περιβάλλον θα πρέπει να μάθει όχι απλά τις λέξεις «ευχαριστώ», «παρακαλώ» και «συγγνώμη», αλλά και το νόημα που κρύβουν αυτές. Δεν αρκεί λοιπόν να μάθουν απλώς να τις ξεστομίζουν, αλλά να εκφράζουν την ευγνωμοσύνη και την μεταμέλεια.

3. Ενσυναίσθηση

Η ενσυναίσθηση είναι κάτι δύσκολο να κατανοηθεί, αλλά και να κατακτηθεί. Με πολύ απλά λόγια, ενσυναίσθηση σημαίνει να μάθει το παιδί να βάζει τον εαυτό του στα «παπούτσια» του άλλου, με σκοπό να καταλάβει και να κατανοήσει τη συμπεριφορά του. Δεν είναι κάτι που το έχουν καταφέρει όλοι οι ενήλικες. Είναι όμως το βασικό συστατικό της παιδείας – όχι της εκπαίδευσης- που θα πρέπει ένα παιδί να παίρνει από το σπίτι.

4. Αυτονομία

Στη βρεφική ηλικία – όπως γνωρίζουμε- το παιδί χρειάζεται φροντίδα από τους γονείς. Όταν όμως έρθει η ώρα να σταθεί μόνο του στα πόδια του, θα πρέπει ήδη να του δίνεται ο χρόνος κι ο χώρος, για να μάθει να κάνει πράγματα μόνο του. Χρειάζεται επίβλεψη αλλά έχει ανάγκη να μάθει τον εαυτό του. Από το πώς θα πιάσει το κουτάλι, για να βάλει φαγητό στο στόμα του μέχρι την εκπαίδευση στην τουαλέτα, πρέπει να είναι αυτόνομο.

5. Ελευθερία

Η έννοια της ελευθερίας είναι μία παρεξηγημένη έννοια. Κάποιοι θεωρούν ότι το να αφήνεις το παιδί σου ελεύθερο είναι το ιδανικό. Κάποιοι πιστεύουν το αντίθετο. Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Η δική σου ελευθερία τελειώνει εκεί που ξεκινάει η ελευθερία του άλλου. Ακόμα κι εκεί όμως υπάρχουν όρια.

6. Υγιεινό τρόπο ζωής

Ένας υγιεινός τρόπος ζωής εκτός από τη σωστή διατροφή περιλαμβάνει τη σωματική άσκηση. Αυτά που θα δει στο σπίτι να τρώνε και να κάνουν οι γονείς του, αυτά θα κάνει κι εκείνο κτήμα του. Χρειάζεται να καταλάβει ότι ακόμα και μέσα από τη διαδικασία του φαγητού πρέπει να μείνει υγιές, για να μπορεί να βγει στον κόσμο πιο δυνατό. Αυτό δε σημαίνει πώς δεν μπορεί να φάει μια σοκολάτα που και που, απλώς είναι σημαντικό να κατανοήσει την αξία της υγιεινής διατροφής στην υγεία του.

7. Επικοινωνία

Μόλις ένα παιδί βγει από το σπίτι στην κοινωνία, πρέπει να γνωρίζει ήδη τρόπους επικοινωνίας που θα το βοηθήσουν να διεκδικήσει αυτά που θέλει, να ζητήσει βοήθεια, να γνωρίσει πράγματα κι ανθρώπους. Βασικό στοιχείο που πρέπει να κατανοήσει είναι ότι η βί@ κι η επιθετικότητα δεν είναι τρόποι επικοινωνίας αλλά λανθασμένη συμπεριφορά. Κάποια παιδιά μπορεί να μην μπορούν να επικοινωνήσουν με τους άλλους άνετα, αλλά μπορούν με ευγένεια να ζητήσουν αυτό που θέλουν κι αυτό που χρειάζονται.

8. Αίσθημα της ασφάλειας

Η ασφάλεια είναι κάτι που χρειάζονται όλοι οι άνθρωποι να νιώσουν. Τα παιδιά ακόμη περισσότερο καθώς είναι και πιο ανώριμα κι ευάλωτα. Όταν χάνεται η ασφάλεια, γεννιέται ο φόβος και μέχρι να καταφέρουν τα παιδιά να δαμάσουν και να διαχειριστούν τους φόβους τους, πρέπει να νιώθουν ασφαλή και προστατευμένα από το οικογενειακό περιβάλλον.

9. Κοινωνικότητα

Αν κι ένα παιδί δε συνηθίζει εύκολα να «ξεκολλάει» από τους γονείς του, μαθαίνοντας να είναι κοινωνικό κι ανοικτό στους άλλους ανθρώπους ενδυναμώνεται κυρίως συναισθηματικά. Αυτό είναι κάτι που κάποιοι θεωρούν ότι θα το μάθει στο σχολείο, αλλά τα πρώτα βήματα γίνονται ήδη από το σπίτι. Το να κρατάς ένα παιδί κλεισμένο σε 4 τοίχους, ακόμα και αν το σπίτι θυμίζει «λούνα-παρκ», δεν του μαθαίνει να συναναστρέφεται με τους άλλους.

10. Αγάπη

Διδάσκεται η αγάπη; Είναι κάτι που μαθαίνεται; Ή μήπως είναι κάτι που καλλιεργείται; Αν ρωτήσεις ένα παιδί, δε θα ξέρει να σου πει. Αλλά θα ξέρει πώς να σου τη δείξει. Το παιδί που θα πάρει αγάπη από την οικογένειά του, θα μάθει να τη δίνει, όταν βγει έξω από το σπίτι. Εδώ ίσως θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και την αγάπη για το σχολείο. Αυτό είναι κάτι που πρέπει το παιδί να μάθει από το σπίτι, για να μπορεί να προσαρμοστεί πιο εύκολα στη σχολική ζωή.