5 κλασικά βιβλία για να τα λιώσεις στις διακοπές των Χριστουγέννων

Το βιβλίο είναι ένα δώρο που δε χάνει ποτέ την αξία του, γι’ αυτό και μέσα στις γιορτές οι βιβλιοφάγοι κυρίως αναζητούν χρόνο, για να διαβάσουν ακόμα μία ιστορία που θα τους ταξιδέψει σε άλλους κόσμους. Τόσο η ξένη όσο και η ελληνική λογοτεχνία έχουν καταφέρει να αποδώσουν τη μαγεία των Χριστουγέννων στο χαρτί και να περάσουν μηνύματα όπως η αγάπη, η ο σεβασμός, η φιλία, η ενσυναίσθηση και η πίστη. Πίστη, όχι απαραίτητα η θρησκευτική, όσο η πίστη απέναντι στον άνθρωπο και στη φύση γενικότερα. Υπάρχουν πολλές νέες εκδόσεις αλλά πάντα υπάρχουν τα κλασικά βιβλία, αυτά που γράφτηκαν σε εποχές πριν το internet και την tv οn demand. Πολλά από αυτά έχουν μεταφερθεί στη μικρή και στη μεγάλη οθόνη, αλλά σχεδόν σε όλα υπάρχουν διαφορές μεταξύ του βιβλίου και της ταινίας ή της σειράς. Για όσους θέλουν να μείνουν στο πρωτότυπο, σας έχουμε ετοιμάσει μία λίστα με 5 all-time classics για διάβασμα, κάτω από τα φώτα του χριστουγεννιάτικου δέντρου.

1. «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία», συγγραφέας Charles Dickens (1812-1870)

Η κλασική ιστορία των Χριστουγέννων είναι αυτή του Charles Dickens με τον εκκεντρικό πρωταγωνιστή Ebenezer Scrooge. Το βιβλίο αυτό βγήκε στα ράφια των βιβλιοπωλείων για πρώτη φορά στις 19 Δεκεμβρίου του 1843 κι έγινε ένα από τα δημοφιλέστερα βιβλία παγκοσμίως. Όλοι λίγο-πολύ την ιστορία τη γνωρίζουμε, με τον τσιγκούνη Ebenezer Scrooge, ο οποίος δέχεται την επίσκεψη τριών φαντασμάτων. Αν και είναι μία ιστορία, η οποία έχει μεταφερθεί άπειρες φορές στον κινηματογράφο, το βιβλίο αξίζει, γιατί είναι η πρωτότυπη πηγή της ιστορίας. Μέσα από αυτό αλλά κι από όλα όσα έγραψε, ο Dickens έφερε στην επιφάνεια θέματα για κοινωνικές ανισότητες, για τα δικαιώματα των παιδιών αλλά κυρίως για τη φτώχεια, την οποία ο ίδιος έζησε στο πετσί του από την παιδική του κιόλας ηλικία. Κι όλα αυτά σε μια εποχή που τέτοια θέματα δεν τίθεντο ούτε καν προς συζήτηση. Το γεγονός ότι δίνεται στον «κακό» της ιστορίας αυτή η πολύτιμη δεύτερη ευκαιρία να αλλάξει τη ζωή του, δείχνει τον χαρακτήρα του συγγραφέα, ο οποίος πίστευε πάρα πολύ στη «Φιλοσοφία των Χριστουγέννων», η οποία μιλούσε για προσφορά, πίστη κι αγάπη τις μέρες των γιορτών. Κι όχι μόνο.

2. «Γράμματα από τον Άγιο Βασίλη», συγγραφέας J.R.R.Tolkien (1892-1973)

Ο Tolkien μας έχει ταξιδέψει σε κόσμους που κανένας δεν μπορούσε ποτέ να φανταστεί. Κάπου ανάμεσα στο «Χόμπιτ», στον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών», στο «Σιλμαρίλιον» και στα υπόλοιπα δημιουργήματά του, υπάρχει ένα μικρό βιβλίο, το οποίο αποτελείται από γράμματα, τα οποία έστελνε ο ίδιος ο συγγραφέας στα παιδιά του για μία εικοσαετία περίπου. Στα γράμματα ο αποστολέας ήταν ο Άγιος Βασίλης κι έφτανε στο σπίτι τους με ένα, κάθε Χριστούγεννα. Ξεκίνησε να τα στέλνει, όταν ο μεγάλος του γιος ήταν τριών ετών το 1920 και το τελευταίο έφτασε το 1943. Ο Tolkien προχώρησε σε αυτή την κίνηση, όταν λόγω οικονομικών προβλημάτων δεν μπορούσε να αγοράσει κάποιο δώρο στα 4 παιδιά του. Ήθελε πολύ να τα διασκεδάσει καθώς τούς είχε μεγάλη αδυναμία κι επιμελούνταν ο ίδιος την εικονογράφηση. Κάθε γράμμα είχε γραμματόσημα και σφραγίδες με προέλευση τον Βόρειο Πόλο, τα οποία είχε σχεδιάσει επίσης μόνος του. Όλα μαζί συγκεντρώθηκαν από τον μεγάλο του γιο και η πρώτη έκδοση τους ως βιβλίο έγινε το 1976 -τρία χρόνια μετά το θάνατο του συγγραφέα- με τον τίτλο «The Father Christmas Letters». Οι ήρωες ήταν ο Άγιος Βασίλης, ένα ξωτικό που τελούσε χρέη γραμματέα και βοηθού του και κάποια ζωάκια των πόλων. Γιατί όμως αξίζει να διαβάσεις ένα βιβλίο με γράμματα που έστελνε ένας πατέρας στα παιδιά του, για να τα διασκεδάσει; Γιατί ο Tolkien προσπάθησε να παρουσιάσει τη δύσκολη καθημερινή πραγματικότητα μέσα από τους δικούς του φανταστικούς κόσμους. Μάλιστα, σε μια επιστολή του 1939 περιέγραφε στα παιδιά του έμμεσα τις μάχες του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, μόνο που στο δικό του κόσμο ο Άγιος Βασίλης ρίχτηκε σε μάχη με κάποια Goblins. Δε βλέπουμε απλώς έναν μεγάλο συγγραφέα με αχαλίνωτη φαντασία, αλλά έναν πατέρα που προσπαθούσε, όπως και ο Dickens, να κάνει το κλίμα των Χριστουγέννων όσο πιο ευχάριστο γινόταν για τα παιδιά του και για τον κόσμο γύρω του.

3. «Διηγήματα για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά», συγγραφέας Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης 1851-1911

Περίπου την ίδια εποχή που ο Tolkien και ο Dickens άρχισαν να δαμάζουν τη φαντασία τους μέσα από λέξεις  τους πάνω σε χαρτί, στην Ελλάδα υπήρχαν κάποιοι μικροί συγγραφείς, οι οποίοι εξελίχθηκαν ως κορυφαίοι Έλληνες λογοτέχνες. Ένας από αυτούς ήταν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο οποίος προκειμένου να βγάζει κάποια λεφτά για να ζήσει, έγραφε μικρά διηγήματα, τα οποία δημοσιεύονταν στον τύπο της εποχής. Τα «Διηγήματα για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη -του συγγραφέα της «Φόνισσaς»- είναι ένα κόσμημα της ελληνικής λογοτεχνίας, το οποίο μεγάλωσε γενιές και γενιές. Αν κι απευθύνεται σε παιδιά, είναι ένα από τα βιβλία που περνάει μηνύματα και για ενήλικες. Μέσα από τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη, βλέπουμε τη ζωή στην Ελλάδα πριν πολλά χρόνια με ιστορίες κυρίως από το νησί που γεννήθηκε και μεγάλωσε, τη Σκιάθο· αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα διηγήματα είχαν γραφτεί στην τοπική σκιαθίτικη διάλεκτο. Οι ήρωές του δεν είναι πλούσιοι που ζουν σε παλάτια και μεγάλα σπίτια, αλλά άνθρωποι του μόχθου με σπίτια γεμάτα ταπεινότητα και καλοσύνη. Στο οπισθόφυλλό του γράφει: «Οι θρησκευτικές αναμνήσεις “ενός παπαδοπαιδιού” γεμάτου θύμησες, ενός συγγραφέα γεμάτου πίστη». Αυτό πρέπει να κρατήσει κι ο αναγνώστης, όταν θα διαβάζει τις ιστορίες της Σταχομαζώχτρας, της Γλυκοφιλούσας, του Χριστόψωμου και των υπολοίπων ηρώων του παιδικού κόσμου του Παπαδιαμάντη.

4. «Τα Χριστούγεννα του Ηρακλή Πουαρό», συγγραφέας Agatha Christie 1890-1976

Από τη λίστα με τα βιβλία που προτείνουμε για τις γιορτές δε θα μπορούσε να λείπει και ένα κλασικό αστυνομικό. Και φυσικά όταν μιλάμε για κλασική αστυνομική λογοτεχνία, δεν μπορούμε παρά να πούμε ένα όνομα: Agatha Christie. Το αστυνομικό μυθιστόρημα «Τα Χριστούγεννα του Ηρακλή Πουαρό»  -στα ελληνικά κυκλοφορεί κι ως «Τα Εφιαλτικά Χριστούγεννα»- κυκλοφόρησε το 1939 στη Μεγάλη Βρετανία με πρωταγωνιστικό ήρωα τον Βέλγο ντετέκτιβ Ηρακλή Πουαρό. Η ιστορία εξελίσσεται γύρω από μια πρόσκληση που έλαβε ο δαιμόνιος ντετέκτιβ να περάσει τις γιορτές των Χριστουγέννων στην έπαυλη ενός εκκεντρικού πλούσιου, του Σίμεον Λι -που μας θυμίζει λίγο τον Ebenezer Scrooge- ο οποίος ήταν ένας ιδιόρρυθμος πολυεκατομμυριούχος με αδαμαντωρυχεία. Ο Λι, θέλησε να στήσει μια θανάσιμη παγίδα για τα μέλη της οικογένειάς του, αλλά έπεσε ο ίδιος μέσα κι ανήμερα των Χριστουγέννων ο Πουαρό κλήθηκε να λύσει το μυστήριο του θανάτου του. Επειδή όμως το ταλέντο της Agatha Christie έβαλε τον Ηρακλή Πουαρό σε πολλές περιπέτειες, θα μπορούσαμε μαζί με αυτό το βιβλίο να προτείνουμε και τη νουβέλα «Η περιπέτεια της χριστουγεννιάτικης πουτίγκας», στην οποία και πάλι ο Βέλγος ντετέκτιβ καλείται να λύσει ένα μυστήριο γύρω από ένα σημείωμα που βρήκε σε κάποιο σπίτι που πήγε να γιορτάσει τα Χριστούγεννα, το οποίο του ζητούσε να μη δοκιμάσει την πουτίγκα με τα δαμάσκηνα. Αν πάλι έχετε χορτάσει με τον Ηρακλή Πουαρό υπάρχει και η χριστουγεννιάτικη ιστορία «Christmas Tragedy» με τη δαιμόνια ηρωίδα της Christie, τη Ms Marple.

5. «Μία χριστουγεννιάτικη ανάμνηση», συγγραφέας Truman Kapote (1924-1984)

Από τη λίστα μας δε θα μπορούσε να λείπει ένα από τα καλύτερα κείμενα του Truman Kapote, ο οποίος συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους συγγραφείς του 20ου αιώνα. Μέσα από αυτή τη μικρή νουβέλα των 29 μόλις σελίδων βλέπουμε μια αυτοβιογραφική εξιστόρηση του μικρού Truman και τη φιλία που ανέπτυξε με μια μακρινή του ξαδέλφη, αρκετά χρόνια μεγαλύτερή του. Αν και τα ονομάτα κι οι ηλικίες είναι αλλαγμένες σε σχέση με την πραγματική ιστορία ζωής του συγγραφέα, μέσα από τη νουβέλα αυτή μας παρουσιάζει ίσως τα πιο ωραία Χριστούγεννα που πέρασε στη ζωή του. Είναι γεμάτο με εικόνες γύρω από απλές καθημερινές συνήθειες όπως είναι τα γλυκά των Χριστουγέννων, ο στολισμός του χριστουγεννιάτικου δέντρου με απλά υλικά αλλά και η δύναμη που κρύβει το να προσφέρεις και το να αγαπάς. Αυτό, δηλαδή, που πρεσβεύει και η «Φιλοσοφία των Χριστουγέννων» που είχε ενστερνιστεί ο Dickens. Η ιστορία εξελίσσεται μετά το 1930, παρ’ όλο που το βιβλίο του εκδόθηκε το 1956. Στην Ελλάδα, εκδόθηκε μεταφρασμένο το 1999 και λίγο αργότερα σε συλλογικό τόμο με διηγήματα του συγγραφέα, αλλά σήμερα είναι εξαντλημένο. Παρ’ όλα αυτά αξίζει το κόπο να το αναζητήσετε σε κάποια σκονισμένη βιβλιοθήκη κι αν πέσει ποτέ στα χέρια σας, θα σας χαρίσει όμορφες εικόνες.