Στις 3 Φεβρουαρίου 1959, μια μέρα με δύσκολες καιρικές συνθήκες, ένα μικρό αεροσκάφος συντρίβεται στην Iowa των Η.Π.Α. Οι επιβαίνοντες σκοτώνονται ακαριαία και ανάμεσά τους βρίσκονται τρεις μεγάλοι τραγουδιστές του rock ‘n’ roll: ο 22χρονος Buddy Holly που χαρακτηριζόταν το αντίπαλο δέος του Elvis, o 28χρονος Jyles «Big Popper» Richardson που ήταν ένας από τους καλύτερους συνθέτες και dj της εποχής και ο 18χρονος μεξικανός Ritchie Valens, ερμηνευτής του θρυλικού «La Bamba». Λίγα χρόνια μετά, το 1971, ένας νεαρός καλλιτέχνης θα χαρακτηρίσει εκείνη τη μέρα «the day the music died» μέσα από το τραγούδι που τον έκανε διάσημο. Ήταν ο Don McLean και το τραγούδι ακούει στο όνομα «American Pie».
Αυτό το αεροπορικό δυστύχημα βρήκε τόσο την αμερικανική κοινωνία, όσο και τον ίδιο τον McLean σε μια δύσκολη περίοδο που συνεχίστηκε και επιδεινώθηκε μετά τη δολοφονία του JFK το 1963 και τον πόλεμο στο Vietnam. Ο McLean το 1959 ήταν μόλις 14 χρονών και η απώλεια του αγαπημένου του μουσικού Buddy Holly, τον στιγμάτισε, όπως έχει ο ίδιος δηλώσεις σε συνεντεύξεις του. Λίγα χρόνια αργότερα, αφού ακολούθησε η απώλεια του πατέρα του, πήρε τη μεγάλη απόφαση να παρατήσει τις σπουδές για να βάλει κι αυτός το δικό του λιθαράκι στη folk μουσική.
Το 1970, στο μπαρ Tin and Lint Company στη Νέα Υόρκη, ο Don McLean θα καθίσει σε μια ήσυχη γωνιά και θα γράψει το τραγούδι που θα τον χαρακτηρίσει για όλη του τη ζωή. Οι στίχοι του «American Pie» αποτυπώθηκαν σε 16 σελίδες και ουσιαστικά καταγράφηκαν όλες οι ανησυχίες και οι δυσκολίες της αμερικανικής κοινωνίας. Την Άνοιξη του 2015, ο Οίκος δημοπρασιών Christies θα βγάλει σε πλειστηριασμό αυτές τις σελίδες, χωρίς κανένας να νοιάζεται για το ποσό που θα πουληθούν. Ο λόγος ήταν η υπόσχεση του McLean ότι μετά τη δημοπρασία θα απαντήσει επιτέλους σε όλες τις θεωρίες για το νόημα των στίχων του τραγουδιού. Έτσι και έκανε, αν και παρέμεινε φειδωλός.
Η φράση «the day the music died» του τραγουδιού αναφέρεται στην απώλεια του Buddy Holly και των άλλων καλλιτεχνών. «…And the three men I admire most the father, son, and the Holy Ghost, they caught the last train for the coast, the day the music died…». Ο McLean τότε δούλευε ως διανομέας εφημερίδων για να βγάζει το χαρτζιλίκι του και θυμάται τη μέρα ως «But February made me shiver with every paper I’d deliver, bad news on the doorstep, I couldn’t take one more step…». Ο ίδιος όμως θα πει ότι το τραγούδι αυτό ήταν αφιερωμένο όχι μόνο στην απώλεια της αμερικανικής μουσικής σκηνής, αλλά και στο τέλος του «αμερικανικού ονείρου». Ο όρος «American Pie» αντικατοπτρίζει το αμερικανικό όνειρο, την ανεμελιά της γενιάς τη δεκαετία του ΄50, η οποία χάθηκε μέσα από μια σειρά σημαντικών γεγονότων, όπως ο πόλεμος στο Vietnam, η δολοφονία του Προέδρου Kennedy και του αφροαμερικανού Meredith Hunter στη συναυλία των Rolling Stones στο Altamont της Καλιφόρνια, ο θάνατος του James Dean και οι φόνοι του Charles Manson. Φυσικά η American pie δεν είναι άλλη από την μηλόπιτα, αγαπημένο γλυκό των Αμερικανών .
Αρκετοί έχουν προσπαθήσει να ερμηνεύσουν τους στίχους, εντοπίζοντας αναφορές στον Bob Dylan, στον Elvis Priestley και τους Beatles. Αυτό όμως που δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει είναι ο θαυμασμός που είχε ο McLean για τον Buddy Holly. Και αυτό φαίνεται στον στίχο «…this will be the day that I die», εμπνευσμένο από το τραγούδι «That will be the day» που ερμήνευσε ο Holly το 1957. Λίγοι γνωρίζουν ότι υπάρχει και αναφορά στη χήρα του τραγουδιστή, η οποία έμαθε για το αεροπορικό δυστύχημα από τον Τύπο της εποχής και λίγες μέρες μετά απέβαλε: «I can’t remember if I cried, when I read about his widowed bride, but something touched me deep inside the day the music died…».
Οι θεωρίες για το τι μπορεί να σημαίνει ο στίχος του συγκεκριμένου τραγουδιού όλα αυτά τα χρόνια υπήρξαν πολλές και διάφορες. Ο ίδιος ο McLean αναδείχθηκε σε επιχειρηματία, καθώς το τραγούδι αυτό κατάφερε να γίνει μια επικερδής επιχείρηση, καλυμμένη με ένα πέπλο μυστηρίου. Το 2000, η διασκευή της Madonna θα γίνει μεγάλη εμπορική επιτυχία., αλλά θα συνοδευτεί απ’ τους όρους «ιεροσυλία» και «η χειρότερη διασκευή όλων των εποχών». Όταν ρωτήθηκε σχετικά ο McLean το 2007, έχοντας αποκομίσει μεγάλα ποσά από τα πνευματικά δικαιώματα, δήλωσε: «Ο Θεός μού έκανε πολλά δώρα και τώρα δέχτηκα κι ένα δώρο από μια θεά!», εννοώντας φυσικά τη Madonna.
Σήμερα το «American Pie» συμπληρώνει την 5άδα των διασημότερων τραγουδιών του 20ου αιώνα. Το οξύμωρο είναι ότι ένα τόσο ιστορικό τραγούδι της folk έχει πάρει μια μέτρια κριτική από το Περιοδικό Rolling Stone. Ο Don McLean, λίγο μετά τη δημοπρασία των χειρόγραφων, ξεκαθάρισε ότι το τραγούδι αυτό είναι ένας ύμνος για τον ρομαντισμό που χάθηκε, χαρακτηρίζοντας τη «μέρα που πέθανε η μουσική» ως τη μέρα που πέθανε η αθωότητα της γενιάς του. Παρ’ όλο που το ποσό της δημοπρασίας ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο δολάρια, το επίτευγμά του McLean δεν ήταν να δώσει μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην αμερικανική μουσική σκηνή. Η επιτυχία του κομματιού ήταν το ότι μέσα σε περίπου 700 λέξεις δίνει μια εικόνα της γενιάς των λουλουδιών που χάθηκε, παίρνοντας μαζί της κάθε τι που μιλάει για αγάπη, ποίηση και ρομαντισμό.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.