Απ' τη Θεσσαλονίκη στο Auschwitz: Η νέα σειρά της ΕΡΤ είναι πραγματική ιστορία

Σε λίγες μέρες στην πλατφόρμα του Ertflix θα προβληθεί η τηλεοπτική μεταφορά του μυθιστορήματος της Βεατρίκης Σαΐας-Μαγρίζου «Το Βραχιόλι της φωτιάς», βασισμένο σε μια πραγματική ιστορία μιας εβραϊκής οικογένειας που ζούσε στις αρχές του 20ου αιώνα στη Θεσσαλονίκη. Η σειρά αποτελείται από 8 επεισόδια και θα προβληθεί πρώτα στην πλατφόρμα της ΕΡΤ από τις 25 έως τις 31 Ιανουαρίου και μετά στους τηλεοπτικούς δέκτες μας. Η σκηνοθεσία είναι του Γιώργου Γκικαπέππα και το σενάριο της Σοφίας Σωτηρίου και του Νίκου Απειρανθίτη. Τι διαφορετικό όμως έχει να μας δώσει μια ακόμη τηλεοπτική μεταφορά ενός ελληνικού μυθιστορήματος στη μικρή οθόνη;

Για να δώσουμε απάντηση στην ερώτηση αυτή, θα πρέπει να πούμε δύο λόγια για την ιστορία της σειράς. Θα μεταφερθούμε σχεδόν έναν αιώνα πριν, στη Θεσσαλονίκη του 1917, όταν ξέσπασε η Μεγάλη Πυρκαγιά που άλλαξε την ιστορία της συμπρωτεύουσας. Μέσα από την αδιανόητων διαστάσεων πυρκαγιά, η οικογένεια Κοέν θα βρει καταφύγιο σ’ έναν τσιγγάνικο καταυλισμό κι εκεί η μητέρα της οικογένειας, η Μπενούτα Κοέν, μέσα στους καπνούς θα γεννήσει τον γιο της, τον Ιωσήφ. Από την περιπέτειά τους αυτή, το μόνο που θα καταφέρουν να διασώσουν είναι ένα χρυσό βραχιόλι. Η ιστορία ακολουθεί τη ζωή του μικρού Ιωσήφ και παράλληλα παρουσιάζει τα γεγονότα της εποχής, από το Πογκρόμ του Κάμπελ στην Καλαμαριά κι άλλες εξάρσεις του αντισημιτισμού, μέχρι και την πορεία της οικογένειας στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Auschwitz την περίοδο της Κατοχής.

Στη σειρά αυτή πρωταγωνιστούν οι Νίκος Ψαρράς, Ελισάβετ Μουτάφη, Μιχάλης Ταμπακάκης, Νεφέλη Κουρή, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Σπύρος Σταμούλης, Δημήτρης Αριανούτσος,  Γκαλ Ρομπίσα, Αλεξάνδρα Αϊδίνη και ο  Χρήστος Λούλης. Το τραγούδι της σειράς «Το βραχιόλι της φωτιάς» είναι ένα δημιούργημα του Μίνωα Μάτσα –ο οποίος ντύνει μουσικά τη σειρά- κι η ερμηνεία είναι του υπέροχου Γιάννη Πάριου.

Μέσα από τη σειρά θα δούμε την πραγματική εικόνα της Θεσσαλονίκης σε μια άλλη εποχή, όταν η κοινωνία της ξεκίνησε να είναι έντονα πολυφυλετική. Τσιγγάνοι, Εβραίοι, Μουσουλμάνοι, Πόντιοι, Μικρασιάτες, συνέθεταν μια πολυπολιτισμική εικόνα της πρωτεύουσας των Βαλκανίων. Η σειρά λοιπόν θα μας μεταφέρει εκεί, στην καρδιά της φτωχομάνας πόλης, που άνοιξε τις πύλες της στους φτωχούς και στους κατατρεγμένους αλλά και σ’ αυτούς που θέλησαν να την εκμεταλλευτούν και να την κατακτήσουν.  Σε μια φράση στο trailer της σειράς, ο πατέρας Μώης Κοέν –τον υποδύεται ο Νίκος Ψαρράς- χαρακτηρίζει τη Θεσσαλονίκη ως «μάνα του Ισραήλ». Έρωτες, καταστροφές, διωγμοί, εκτελέσεις κι ένας πόλεμος θα στιγματίσουν την πορεία της οικογένειας αυτής, ενώ παράλληλα διαδραματίζονται μεγάλα ιστορικά γεγονότα, που αλλάζουν και διαμορφώνουν όχι μόνο τις ζωές των κατοίκων, αλλά κι ολόκληρη την πόλη.

Μέσα στο καστ των ηθοποιών συμμετέχει κι ο νεαρός Γκαλ Ρομπίσα, Εβραίος με καταγωγή από το Ισραήλ και τη Θεσσαλονίκη. Σε συνέντευξή του σχετικά με τη σειρά δήλωσε ότι η οικογένεια των παππούδων του κι από τις δύο πλευρές εκδιώχθηκε από τους Ναζί κι η συμμετοχή του στη σειρά του είναι μεν γι’ αυτόν κάτι δύσκολο συναισθηματικά, αλλά κι ευχάριστο παράλληλα, καθώς ο ίδιος μαθαίνει για εκείνη την εποχή και θα μάθει και ο κόσμος τι είχε γίνει τότε. Σε αρκετές σκηνές που αφορούσαν την εισβολή των γερμανικών κατοχικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη, δυσκολεύτηκε και συγκινήθηκε αρκετά: «Η μάνα μου με ρώτησε κατευθείαν αν θα πάω κι εγώ στο Auswitz και μου είπε ότι θα της είναι πολύ δύσκολο να δει αυτές τις στιγμές στο πρόσωπό μου» δήλωσε στο ρεπορτάζ του Στούντιο 4.

Πριν από έναν χρόνο, πάλι στην ΕΡΤ, είχε μεταφερθεί τηλεοπτικά ένα διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το «Βαρδιάνος στα Σπόρκα» με πρωταγωνίστρια τη Ρένια Λουιζίδου, όπου μέσα σε 4 επεισόδια είδαμε πώς αντιμετώπιζαν την πανδημία της χολέρας στη χώρα μας το 1893. Ήταν πολλοί οι χρήστες του διαδικτύου που αναγνώρισαν κοινές συμπεριφορές τότε και τώρα. Κοινωνικοί στιγματισμοί, μαύρο εμπόριο, αναζήτηση εύκολου κέρδους, παραπληροφόρηση και χειραγώγηση του κόσμου προς όφελος τρίτων κι άλλα τέτοια περαστικά περιγράφονται όλα μέσα στη φράση της κυρά-Σκεύως «Ο φόβος μας θα γεννήσει τη χολέρα χωρίς τη χολέρα».

Κάτι τέτοιο αναμένουμε να μας δείξει και η νέα αυτή σειρά «Το βραχιόλι της φωτιάς». Γεγονότα που συνέβησαν σε μια άλλη εποχή που όμως τα συναντάμε και στις μέρες μας. Συμπεριφορές και νοοτροπίες που θα έπρεπε να μείνουν απλώς καταγεγραμμένες στα βιβλία της Ιστορίας, τα βρίσκουμε μπροστά μας και σήμερα. Η σειρά αυτή έρχεται να μας υπενθυμίσει πώς κατέληξαν όσοι έβλαψαν τον διπλανό τους με σημαία τη μισαλλοδοξία και σκοπό το κέρδος. «Δε θα πρέπει να μας τρομάζει η Ιστορία» είπε ο Νίκος Ψαρράς στο ρεπορτάζ του Στούντιο 4 για τη σειρά. «Η Ιστορία έχει συμβεί, το παρελθόν δεν αλλάζει. Μπορούμε να το δούμε, να το κρίνουμε και να φροντίσουμε για το πώς είμαστε σήμερα ώστε τα παιδιά μας αύριο να έχουν ένα καλύτερο μέλλον».

Πηγή φωτογραφίας