Μυθικά πλάσματα και μια ατελείωτη ελευθερία

Γοργόνες, μονόκεροι, δράκοι και κένταυροι είναι μερικά απ’ τα μυθικά πλάσματα που τα ‘χουμε διαβάσει στα βιβλία και τα αποτυπώνουμε συχνά στις ονειροπολήσεις μας αλλά και κορμί μας σαν τατουάζ ή τα φοράμε σε ρούχα και κοσμήματα. Γιατί, όμως, τόση τρέλα για τα μαγικά αυτά πλάσματα;

Οι γοργόνες θεωρούνται ένα ανθρώπινο πλάσμα με ουρά ψαριού, αμφίβιο και συνήθως σε γυναικεία μορφή. Οι μύθοι κι οι θρύλοι θέλουν να ψάχνει πάντα κάτι, πότε τον αγαπημένο της και πότε τον αδερφό της. Σε αντίθεση με τους Κενταύρους, άνθρωποι με πόδια αλόγου, που έχουν συνήθως αντρική μορφή και συνδέονται με μάχες. Οι γοργόνες λιάζονται στα βράχια και μπουρινιάζουν τη θάλασσα αν κάποιος τους πάει κόντρα κι οι κένταυροι είναι 2 σε 1 στρατιώτες για τη μάχη.

Οι μονόκεροι κι οι δράκοι δεν έχουν φύλο. Είναι πλάσματα της φαντασίας με ιδιαίτερες δυνάμεις κι εντυπωσιακές μορφές. Οι δράκοι συσχετίστηκαν με τους δεινόσαυρους κι οι μονόκεροι με τους ρινόκερους, αλλά η μορφή τους στις ιστορίες απέχει πολύ απ’ την πραγματικότητα. Οι μονόκεροι είναι λευκοί, τέλειοι κι αψεγάδιαστοι, με πολύχρωμη χαίτη κι ένα κέρατο στο μέτωπο που λαμπυρίζει μαγικά. Στις περισσότερες ιστορίες, θεωρείται ιερό ζώο, που δεν πρέπει να το αγγίζει άνθρωπος και ζει ελεύθερο χωρίς δεσμεύσεις και δίχως αναβάτη. Οι δράκοι, απ’ την άλλη πλευρά, είναι τεράστιοι σε όγκο, εξαπολύουν φωτιά απ’ το στόμα τους και παρόλο που δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμοι, γίνονται όπλα στα χέρια κάποιου μεγάλου ηγέτη (βλέπε Game of Thrones κ.ά.)

Όπως και να ‘χει, όλα αυτά τα πλάσματα αποτελούν απατηλά προϊόντα του νου, προερχόμενα από μια εποχή στην οποίο ο άνθρωπος προσπάθησε να εξηγήσει αυτά που δεν μπορούσε επιστημονικά να καταλάβει κι αυτά που δε χωρούσε ο νους του, χρησιμοποιώντας τη φαντασία του. Σήμερα, με την εξέλιξη της τεχνολογίας έχουμε μάθει ότι μπορεί να υπήρξαν αλλά όχι στις μαγικές μορφές που τα ξέρουμε. Οι γοργόνες συνδυάστηκαν με τις γεννήσεις παιδιών με ενωμένα πόδια (Σύνδρομο της γοργόνας ή Σειρηνομελία) που δεν μπορούσε να εξηγηθεί παλιότερα κι οι μονόκεροι ήταν ένα είδος θηλαστικού (προϊστορικός ρινόκερος) που έζησε πριν πολλές χιλιάδες χρόνια και δεν ήταν λευκός αλλά τριχωτός κι άσχημος.

Παρ’ όλα αυτά, τα μαγικά αυτά πλάσματα πέρασαν μέσα από μύθους και θρύλους κι εδραιώθηκαν σαν φυσικοί ήρωες, που όμως δεν υπήρξαν ποτέ. Ο λόγος που μας εξιτάρουν και μας κάνουν να ταυτιζόμαστε μαζί τους είναι κυρίως αυτός: οι μαγικές τους ιδιότητες κι οι υπερφυσικές τους δυνάμεις, στοιχεία που θα θέλαμε να ‘χουμε κι εμείς για να πετύχουμε πράγματα στη ζωή μας.

Τα πλάσματα αυτά, στην πλειοψηφία τους, έχουν μια ατελείωτη –χωρίς δεσμεύσεις κι όρια– ελευθερία, που εμείς στην τωρινή μας ζωή δυσκολευόμαστε να βρούμε. Έχουν δυνάμεις που δεν μπορούμε να έχουμε. Καταφέρνουν να κάνουν πράγματα, χωρίς κόπο και χρόνο, που σε μας φαντάζουν δύσκολα κι ακατόρθωτα, ακόμη κι αν τα προσπαθήσουμε πολλές φορές. Και το βασικότερο: είναι αθάνατα και πολλές φορές άτρωτα, έχοντας καταφέρει μέσω της φαντασίας μας να επιζήσουν μέχρι σήμερα.

Οι συμβολισμοί τους κι οι δυνάμεις τους αποτελούν τα στοιχεία που θα φαντασιωνόμαστε ότι έχουμε στο δικό μας μυαλό, εκεί όπου τα όνειρα κι οι επιθυμίες μας δεν έχουν όρια και φραγμούς. Δεν είναι κακό να τρίψουμε ένα λυχνάρι και να κάνουμε μια ευχή, αλλά σίγουρα αν την καταφέρουμε μόνοι μας, χωρίς να περιμένουμε να βγει ο Γουίλ Σμιθ από μέσα, ε, τότε μπορούμε πολλά περισσότερα από όσα νομίζαμε κι ας μην είμαστε νεράιδες ή μονόκεροι.