Psycho· όταν ο Alfred Hitchcock έγραψε ιστορία

Όταν τον Ιούνιο του 1960 προβλήθηκε για πρώτη φορά η ταινία «Psycho» στις κινηματογραφικές αίθουσες, πιθανόν ούτε ο Alfred Hitchcock είχε φανταστεί την ιστορία που θα έγραφε η ταινία αυτή στην 7^η Τέχνη. To Psycho (1960) βασίστηκε στο ομότιτλο βιβλίο του συγγραφέα Robert Bloch και ανέδειξε το κινηματογραφικό ταλέντο του νεαρού τότε ηθοποιού Anthony Perkins. Αν και αρχικά απευθύνθηκε στους λάτρεις των ταινιών τρόμου κατάφερε να κερδίσει θαυμαστές και από άλλα είδη ταινιών και μέχρι σήμερα αποτελεί το σήμα κατατεθέν του Hitchcock.

Η υπόθεση του έργου διαδραματίζεται σε ένα απομονωμένο μοτέλ στην Καλιφόρνια. Ο ιδιοκτήτης και μοναδικός υπάλληλός του, ο Norman Bates (Anthony Perkins), φιλοξενεί τη Marion Crane (Janet Leigh), την οποία και δολοφονεί στη διάσημη σκηνή στο ντους με κουζινομάχαιρο. Στη συνέχεια, θύμα του θα πέσει και ο ντετέκτιβ  Milton Arbogast (Martin Balsam). Όλα αυτά θα τα πράξει ντυμένος με γυναικεία ρούχα και κυριευμένος από την προσωπικότητα της αυταρχικής μητέρας του που ονομάζεται Norma. Στο τέλος της ταινίας, κλείνεται σε ψυχιατρείο, ενώ το μυαλό του έχει κυριευθεί πλήρως από τη «Μητέρα» του.

To Psycho -τόσο το βιβλίο όσο και η ταινία- βασίστηκε στην πραγματική ιστορία του κατά συρροή δολοφόνου, Ed Gein, στο Wisconsin των Η.Π.Α., ο οποίος σύλησε πάνω από 40 τάφους σε 9 τοπικά νεκροταφεία, μαζεύοντας κομμάτια από τα πτώματα, προσπαθώντας να συνθέσει το σώμα και τη φιγούρα της μητέρας του. Τα ευρήματα στο σπίτι του ξεπέρασαν κάθε όριο ανθρώπινης φαντασίας. Ο Σερίφης της περιοχής, στην πρώτη ανάκριση, σοκαρίστηκε τόσο πολύ που έχασε την ψυχραιμία του και του επιτέθηκε. Λίγο καιρό πριν τη δίκη του Gein, πέθανε από καρδιακό επεισόδιο, με τους συναδέλφους του να αναφέρουν ότι ποτέ δεν μπόρεσε να ξεπεράσει το σοκ.

Ο Hitchcock –σε αντίθεση με τον Bloch– θέλησε να γυρίσει αυτή την ταινία σε ασπρόμαυρο φόντο, κυρίως για τη σκηνή στο ντους, με απώτερο στόχο να κάνει το κοινό να δει με συμπάθεια τον ψυχικά διαταραγμένο Norman Bates. Πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα, έβαλε τους βοηθούς του να αγοράσουν όλα τα αντίτυπα του βιβλίου, ώστε να μην μπορεί κάποιος να γνωρίζει το τέλος της ταινίας. Το αρχικό budget δεν ξεπέρασε τα 800.000 δολάρια, καθώς ο σκηνοθέτης ήθελε να δώσει μόνο μία διάσταση, χωρίς πολλές κάμερες και υπερβολικά σκηνικά. Τα σκηνικά χρειάστηκε πολλές φορές να μετακινηθούν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων για να καταγραφεί η οπτική γωνία που ήθελε ο Hitchcock. Αν και η ταινία θεωρείται η πρώτη στην κατηγορία των slasher ταινιών τρόμου, δεν υπάρχει ωμή βία παρά μόνο δημιουργείται η αίσθηση του τρόμου στους θεατές. Επιπλέον, ο Hitchcock στις προβολές της ταινίας παγκοσμίως επέβαλε την «No late admission policy»: απαγορευόταν στους θεατές να μπουν στη μέση της ταινίας με επιγραφές που έγραφαν «Πρέπει να δείτε το Psycho από την αρχή», «Δεν επιτρέπεται η είσοδος στους θεατές μετά την έναρξη του έργου». Αυτό το διαφημιστικό κόλπο του Βρετανού σκηνοθέτη χρησιμοποιήθηκε, προκειμένου να μην απογοητευτούν οι θεατές που η πρωταγωνίστρια Janet Leigh πεθαίνει στα μισά και έφερε ουρές έξω από τους κινηματογράφους.

Σίγουρα αυτό που αποτυπώθηκε στη μνήμη των θεατών είναι η σκηνή της πρώτης δολοφονίας στο ντους. Σύμφωνα με την πλοκή του έργου, η Marion Crane (Janet Leigh) μπαίνει να κάνει μπάνιο και στην κουρτίνα εμφανίζεται μια γυναικεία φιγούρα που υψώνει εναντίον της ένα κουζινομάχαιρο. Ο Hitchcock επέλεξε σιρόπι σοκολάτας για να αποδώσει το αίμα στο ασπρόμαυρο φιλμ, καθώς θα φαινόταν πιο έντονο και ένα συγκεκριμένο είδος πεπονιού που τα καταμαχαίριζε ο βοηθός του για να καταγραφεί ο έντονος ήχος του κουζινομάχαιρου. Το πλάνο του νερού που ρέει στο σιφόνι με το αίμα γυρίστηκε τουλάχιστον 26 φορές και αντικατοπτρίζεται το μάτι της πρωταγωνίστριας, αποτυπώνοντας έτσι την τελευταία ανάσα της ηρωίδας λίγο πριν ξεψυχήσει με άκρως δραματικό τρόπο. Η όλη σκηνή διήρκησε μόλις 45 δευτερόλεπτα και τα γυρίσματά της μία ολόκληρη εβδομάδα. Έγιναν 78 διαφορετικές λήψεις και 52 τροποποιήσεις στο μοντάζ. Αυτά τα νούμερα κράτησε ο σκηνοθέτης Alexander Felipe και το 2017 γύρισε ένα 90λεπτο ντοκιμαντέρ για τη σκηνή στο ντους με τίτλο «78/52». Αυτή η σκηνή αποτελεί ένα δείγμα της τελειομανίας και της πολυπλοκότητας του Hitchcock.

Όπως ήταν αναμενόμενο, μια τόσο «σκληρή» ταινία κρίθηκε, κατακρίθηκε και λογοκρίθηκε. Κάποιες σκηνές θεωρήθηκαν τολμηρές και αφαιρέθηκαν, αλλά αυτό δεν πτόησε το κοινό που την αποθέωσε. Ο τζίρος της ταινίας εκείνη την εποχή άγγιξε τα 40 εκατομμύρια δολάρια και μέχρι σήμερα αποφέρει κέρδη στην παραγωγό εταιρεία. Προτάθηκε για 4 Oscar, αλλά δεν έλαβε κανένα. Παρ’ όλα αυτά δε «θάφτηκε» σε κάποια κινηματογραφική αρχειοθήκη. Αντιθέτως, απέδειξε ότι και χωρίς βραβεία, ιστορία μπορεί να γραφτεί: το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου σε ψηφοφορίες κατά καιρούς τη συμπεριλαμβάνει πάντα στις 20 πρώτες θέσεις των καλύτερων ταινιών όλων των εποχών, ενώ το 2006 η Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου του Σικάγο την κατέταξε ως την πιο τρομακτική ταινία όλων των εποχών, ξεπερνώντας ακόμα και το «Εξορκιστή» (1973). Μετά τον θάνατο του Βρετανού σκηνοθέτη το 1980 γυρίστηκαν άλλες τρεις συνέχειες της ταινίας με τον Anthony Perkins στον πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς επίσης κάποιες spin-off σειρές και ένα remake που όμως δεν είχαν την ίδια απήχηση.

Πλέον η ταινία έχει κατοχυρωθεί ως ένα «παιχνίδι» που κάνει ο δαιμόνιος Hitchcock με το μυαλό του θεατή που ουσιαστικά του εξάπτει τη φαντασία μαζί με την αίσθηση του τρόμου. Στον τέλος τον κάνει να αναρωτιέται αν τελικά μπορεί να δικαιολογήσει την ψυχική ασθένεια του Norman, με τον τρόπο που δικαιολόγησε ο ίδιος τις δολοφονικές τάσεις της μητέρας του: «We all go a little mad sometimes».

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!