Στις σχέσεις άλλο το προαίσθημα κι άλλο ο φόβος από παλιές πληγές

Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει αναπτύξει πολλούς μηχανισμούς προστασίας από καταστάσεις που σκοπεύουν να τον βλάψουν. Όπως το ανοσοποιητικό μας σύστημα μας προστατεύει από αρρώστιες, έτσι και οι διάφοροι μηχανισμοί που διαθέτουμε μπορούν να μας προστατεύσουν από επικείμενα λάθη. Όλες οι δυνατότητες του ανθρώπου ξεκινούν από τον εγκέφαλο, ο οποίος ακόμα παραμένει μια αχαρτογράφητη περιοχή προς διερεύνηση για τους επιστήμονες. Παρόλα αυτά όμως έχουν καταφέρει να δώσουν έναν ορισμό στο τι είναι η προαίσθηση και τι η διαίσθηση, καθώς και ποια η σχέση τους με τις επιθυμίες μας.

Η προαίσθηση είναι η ικανότητα πρόβλεψης κάποιου γεγονότος και η διαίσθηση είναι η ενστικτώδης αντίδρασή μας σε αυτό. Ουσιαστικά η πρώτη κάνει μια εκτίμηση των συμβάντων και των ερεθισμάτων, προσδιορίζει αυτό που θα συμβεί κατά ένα μεγάλο ποσοστό και ενεργοποιεί τη δεύτερη, η οποία αντιδράει άμεσα και αναλόγως. Αυτοί οι μηχανισμοί του ψυχολογικού μας συστήματος δε βασίζονται στη λογική αλλά -σύμφωνα με μια τελευταία επιστημονική έρευνα- σε μια περιοχή του εγκεφάλου όπου οι νευρώνες αντιλαμβάνονται το λάθος και το κακό και χτυπάνε το καμπανάκι του κινδύνου.

Στον τομέα των σχέσεων τα πράγματα περιπλέκονται. Στο παιχνίδι μπαίνει η καρδιά, οι επιθυμίες και τα πάθη και τότε το σύστημα γίνεται σύνθετο. Τα λάθη των προηγούμενων σχέσεων και τα αρνητικά κατάλοιπα που έχουν αφήσει όπως ο πόνος, η απώλεια, η απορία κ.α. συσσωρεύονται μέσα στο ψυχολογικό μας σύστημα και όπως με τις ιώσεις έτσι και εδώ, δημιουργούμε δικά μας αντισώματα. Αυτά τα αντισώματα όμως είναι κάτι διαφορετικό από την προαίσθηση. Και δυστυχώς σπάνια τα ξεχωρίζουμε. Ή μήπως μας βολεύει να μην τα ξεχωρίζουμε;

Οι παλιές πληγές χρησιμοποιούν τη λογική, για να σε αποτρέψουν να κάνεις τα ίδια λάθη. Μέχρι εδώ εντάξει. Είναι ταυτόχρονα αυτές όμως που θα γενικεύσουν το πρόβλημα και θα συνδέσουν μεταξύ τους άσχετα χαρακτηριστικά. Οι παλιότερες εμπειρίες είναι αυτές που θα σου ψιθυρίσουν στο αυτί ότι αν π.χ. σε πλήγωσε ένα άτομο ψηλό, ξανθό και γαλανομάτικο, τότε όλοι οι άνθρωποι που είναι ψηλοί με ξανθό μαλλί και γαλάζια μάτια, πληγώνουν. Και εσύ θα τους απορρίπτεις χωρίς δεύτερη σκέψη. Και όταν σε ρωτούν γιατί, εσύ θα επικαλείσαι ένα αρνητικό προαίσθημα που σε απέτρεψε από το να τους πλησιάσεις. Ήταν όμως όντως προαίσθημα;

Ο ψυχολογικός σου κόσμος ναι μεν γνωρίζει τις προηγούμενες εμπειρίες σου, αλλά φιλτράρει τις επιθυμίες σου και τα ερεθίσματα που λαμβάνεις από τον άνθρωπο που έχεις μπροστά σου με ένα δικό του τρόπο. Δε λύνει μαθηματικές πράξεις για να σου δώσει λογικές απαντήσεις, οπότε επιβάλλεται να βάζεις και τη λογική πιο έντονα μπροστά. Σίγουρα ας πούμε γνωρίζει ότι ούτε το ξανθό μαλλί ούτε το γαλανό μάτι παίζει κανένα ρόλο στη συμπεριφορά του κάθε ανθρώπου, αλλά δεν έρχεται να στο πει ξεκάθαρα αυτό. Σε αφήνει να νιώθεις ανασφάλεια απλά και μόνο επειδή συγχέει πληροφορίες. Πρέπει λοιπόν να προσπαθήσεις για να ξεχωρίσεις το πραγματικό προαίσθημα από τις παλιές πληγές που προσπαθούν να σου υπενθυμίζουν στιγμές και λάθη του παρελθόντος. Τα λάθη έγιναν και δεν αλλάζουν. Είναι λίγοι αυτοί που θα κάνουν το ίδιο δεύτερη φορά αλλά πολλοί αυτοί που δεν τολμάνε να προχωρήσουν, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα τις πληγές που άφησε ανοικτές το παρελθόν.

Όλα αυτά τα κατάλοιπα των προηγούμενων σχέσεων σε πηγαίνουν από ένα δρόμο. Εκείνον που δε σε αφήνει να ξεφύγεις και να δώσεις ευκαιρίες στον επόμενο άνθρωπο που θα βρεθεί μπροστά σου γιατί δίπλα στη λογική υπερισχύει η ανάγκη της σιγουριάς και της βεβαιότητας, η οποία αφήνει τις πραγματικές επιθυμίες στο περιθώριο. Όταν οι καταστάσεις γίνονται πιο σύνθετες και μπαίνει η καρδιά στη μέση, η σωστή απάντηση τις περισσότερες φορές είναι αυτή που υπαγορεύει η διαίσθησή μας.

Είμαστε συνδεδεμένοι με τους παλιούς έρωτες και τις προηγούμενές μας σχέσεις, γιατί απλά υπήρξαν. Τις ζήσαμε και αυτό είναι κάτι που δε σβήνεται, ούτε αλλάζει. Πρέπει όμως κάποια στιγμή να αφήσουμε το παρελθόν πίσω μας και να αφήσουμε το σώμα μας να μας πει τι είναι πραγματικά σωστό για εμάς και τι όχι. Και ό,τι μας πει να μην το δεχτούμε αμάσητο. Να το συνδυάσουμε με τη λογική και να δούμε τι μας έφερε τελικά στα συμπεράσματά μας. Το σωστό και το λάθος άλλωστε είναι προσωπική υπόθεση και κάτι που ο καθένας ψάχνει και βρίσκει μόνος του. Όσο πιο νωρίς το καταφέρει τόσο πιο γρήγορα θα βρει αυτό που ψάχνει και στον έρωτα. Και όσο μένει προσκολλημένος στο παρελθόν, χάνει μαζί και το παρόν και το μέλλον.