Η πλειοψηφία των ταινιών που μεταφέρονται στη μεγάλη οθόνη ξεκινούν τη διαδρομή τους από κάποιο βιβλίο. Μεγάλες χολιγουντιανές παραγωγές – και όχι μόνο- έχουν δώσει σάρκα και οστά σε μυθιστορηματικούς ήρωες του φυσικού, αλλά και του υπερφυσικού κόσμου. Τι γίνεται όμως με τους αναγνώστες που βλέπουν αγαπημένα τους βιβλία να «βεβηλώνονται» στο κινηματογραφικό πανί; Πώς αντέδρασαν fans των βιβλίων και κριτικοί για κάποιες από τις χειρότερες μεταφορές βιβλίων στη μεγάλη οθόνη;
Harry Potter – 7 βιβλία σε 8 ταινίες
Η αλήθεια είναι ότι ο μικρός μάγος Harry Potter και η παρέα του μεγάλωσαν συγχρόνως με τη δική μας γενιά, καθώς τα βιβλία έβγαιναν ανά 2 με 3 χρόνια μέχρι να ενηλικιωθούν οι ήρωες και εμείς μαζί τους. Παράλληλα με τα βιβλία, ξεκίνησαν και τα γυρίσματα των ταινιών. Με εξαίρεση την πρώτη ταινία, οι 7 επόμενες ήταν μια χολιγουντιανή διαστρέβλωση της ιστορίας του βιβλίου που ξένισε πολλούς από τους fans της J. K. Rowling. Το πρώτο βιβλίο «Ο Harry Potter και η Φιλοσοφική Λίθος» ήταν μικρό σε αριθμό σελίδων –συγκριτικά με τα υπόλοιπα– και η κινηματογραφική του εκδοχή είχε να προσθέσει κι άλλα στην πρώτη ιστορία. Τα επόμενα 6 βιβλία, όμως, δεν είχαν την ίδια τύχη.
Ειδικά το 4ο βιβλίο «Ο Harry Potter και το Κύπελλο της φωτιάς» ξεσήκωσε τη νεαρή γενιά των αναγνωστών, καθώς παραλείφθηκαν πολλές λεπτομέρειες και πολλά κομμάτια της ιστορίας απλά δεν είχαν σχέση με τη γραπτή εκδοχή. Φημολογείται ότι οι έντονες αντιδράσεις, οι οποίες συνεχίστηκαν μέχρι και το 6ο βιβλίο, ανάγκασαν τους παραγωγούς να χωρίσουν την ιστορία του 7ου βιβλίου «Ο Harry Potter και οι Κλήροι του Θανάτου» σε δύο ταινίες, προσπαθώντας να μην παραλείψουν κάτι από τις περίπου 700 σελίδες της φανταστικής αυτής ιστορίας. Όσο, όμως, και αν το προσπάθησαν, οι fans του μικρού Harry ακόμη και σήμερα προτείνουν στους μελλοντικούς θεατές των ταινιών να μην περιμένουν να δούνε τα ίδια με τα βιβλία, ενώ τονίζουν ότι για να καταλάβεις κάποια πράγματα ακατανόητα, πρέπει να ξέρεις την ιστορία από τα βιβλία. Ένα μπέρδεμα δηλαδή που σώζεται από το λαμπρό cast των ηθοποιών, μεγάλων και μικρών.
«Μικρές Κυρίες» – Louisa May Alcott
Όπως πολλά αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, έτσι και οι «Μικρές Κυρίες» πήραν σάρκα και οστά στο κινηματογραφικό πανί. Το βιβλίο εκδόθηκε το 1868 και ήδη από το 1917 έχουμε την πρώτη κινηματογραφική της εκδοχή. Στις ασπρόμαυρες εκδοχές ξεχωρίζουμε την ταινία του 1933 με την Katharine Hepburn στο ρόλο της Jo και την αντίστοιχη του 1949 με την June Allyson, Elizabeth Taylor, Janet Leigh και Margaret O’Brien στους ρόλους των τεσσάρων αδερφών March. Όταν, όμως, άρχισαν να βγαίνουν οι έγχρωμες εκδοχές, οι λάτρεις του βιβλίου περίμεναν ίσως κάτι περισσότερο.
Στην επέτειο των 150 χρόνων από την έκδοση του βιβλίου, βγήκε η ταινία του 2018 με την ιστορία όμως να εξελίσσεται στην παρούσα εποχή, χάνοντας έτσι την αίγλη του κλασσικού και θυμίζοντας αρκετά κακογυρισμένη teen movie. Οι διασημότερες ταινίες είναι αυτή του 1994 και του 2019. Το 1994 η γενιά των 80s γνώρισε ως Jo March την Winona Ryder στο peak της καριέρας – με τον φακό να τη λατρεύει – αλλά η ιστορία να μένει στάσιμη και ελλιπής σε πολλά σημεία.
Στην εκδοχή του 2019 το μπέρδεμα της ιστορίας με τις χρονικές αλληλουχίες απογοήτευσε τους αναγνώστες. Τη μια έβλεπες το μέλλον και την άλλη το παρελθόν και δεν μπορούσες να καταλαβαίνεις πού είσαι τώρα και τι γίνεται μετά. Σύμφωνα με τους σχολιαστές των ταινιών πρόκειται για μια φεμινιστική εκδοχή της ιστορίας, την οποία όμως δύσκολα εντόπιζες μέσα από τα χρονικά άλματα των σκηνών.
«Εκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες» – Delia Owens
Το βιβλίο που εκδόθηκε το 2019 γνώρισε την παγκόσμια αποθέωση. Χαρακτηρίστηκε ως ένα αριστούργημα που προβάλλει τα προβλήματα της πρωταγωνίστριας και παράλληλα την αναζήτηση του δολοφόνου ενός πτώματος σε ένα σύνολο σελίδων που δε σε αφήνουν να εγκαταλείψεις την ιστορία. Σε συνδυασμό με τις περιγραφές του φυσικού τοπίου και διάφορες κοινωνικές αντιλήψεις, έκαναν το βιβλίο γρήγορα best seller.
Όπως ήταν αναμενόμενο, το 2022 βγήκε η ταινία, η οποία όμως όχι απλά απογοήτευσε τους αναγνώστες του βιβλίου, αλλά και τους κριτικούς, οι οποίοι μίλησαν για μία άνοστη εκδοχή της ιστορίας για την οποία 2 στα 5 αστέρια ήταν αρκετά. Το φινάλε δεν άρεσε στους λάτρεις του βιβλίου, οι οποίοι προτείνουν σε όποιον θέλει να δει την ταινία, απλά να μη διαβάσει το βιβλίο, γιατί θα διαψεύσει κάθε προσδοκία.
«Έγκλημα στο Orient Express» – Agatha Christie
Η Agatha Christie έχει γράψει τόσα πολλά βιβλία, που η βιομηχανία του κινηματογράφου θα έχει υλικό για αιώνες. Η πιο διάσημη ιστορία του Βέλγου Ηρακλή Πουαρό είναι αυτή που διαδραματίστηκε στο βιβλίο που βγήκε στα ράφια των βιβλιοπωλείων την Πρωτοχρονιά του 1934. Μια ιστορία που συνδύαζε πολλές και διαφορετικές προσωπικότητες πάνω στο διασημότερο τρένο όλων των εποχών και είναι ίσως η μόνη στιγμή που ο εκκεντρικός Πουαρό έκανε τα «στραβά μάτια».
Το 1974 βγήκε η ταινία με τον Albert Finney στο ρόλο του δαιμόνιου ντετέκτιβ – ο οποίος προτάθηκε για Oscar Α’ Ανδρικού ρόλου- και η Ingrid Bergman που κέρδισε το Oscar Β’ Γυναικείο ρόλου. Μαζί τους υπήρξε ένα καστ μεγάλων ηθοποιών, όπως η Lauren Bacall, η Jacqueline Bisset, ο Sean Connery, ο Anthony Perkins, η Vanessa Redgrave, o Michael York και ο George Coulouris. Η ταινία αποθεώθηκε από κοινό, κριτικούς και λάτρεις της Agatha και προτάθηκε για συνολικά 7 Oscars. Η ίδια η Christie λίγο πριν φύγει από τη ζωή, είδε την ταινία – την οποία και λάτρεψε- έχοντας μόνο μία ένσταση για το «πουαρικό» μουστάκι του Finney, το οποίο χαρακτήρισε ως «λειψό».
Μέχρι εδώ όλα καλά, για να φτάσουμε στο 2017 και να δούμε μια υπερπαραγωγή με special effects και τον Kenneth Branagh στον ρόλο του Πουαρό σε παραγωγή του Ridley Scott. Το λαμπερό cast πλαισίωσαν η Judi Dench, ο Johnny Depp, η Michelle Pfeiffer, η Penelope Cruz, ο Derek Jacobi, η Olivia Colman και ο Willem Dafoe. Όσοι όμως ήλπιζαν σε μια μεγάλη επιτυχία, όπως αυτή του 1974, διαψεύστηκαν για τα καλά. Σε forum φίλων της Christie, χρήστες έγραψαν πώς είναι δυνατόν ο Branagh και τα άλλα μεγάλα ονόματα του cast να συμμετέχουν σε μία παρωδία, έτη φωτός απομακρυσμένη από τον μυθιστορηματικό κόσμο της συγγραφέα. Επιπλέον, για ποιο λόγο παραποιήθηκε η ιστορία και γιατί χρειάστηκε να χρησιμοποιηθούν special effects για μια ιστορία του προηγούμενου αιώνα ποτέ κανείς δεν κατάλαβε. Το σχόλιο ενός αναγνώστη και θεατή της ταινίας τα λέει όλα: «Παρά το λαμπερό cast, από την ταινία έλειπε η λάμψη».
«Το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι» – Louis de Bernières
Δεν ξέρουμε αν ο Nicholas Cage θα θέλει να θυμάται αυτή του τη δουλειά, οι Έλληνες πάντως δεν μπορούμε να την ξεχάσουμε. Το ομώνυμο βιβλίο του Βρετανού συγγραφέα Louis de Bernières βγήκε στα βιβλιοπωλεία το 1994 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία, καθώς 10 χρόνια μετά συμπεριλήφθηκε στη λίστα των 20 must read βιβλίων του BBC. Το 2001 βγήκε η ομώνυμη ταινία στους κινηματογράφους με ένα μέρος των γυρισμάτων να γίνεται στην πανέμορφη Κεφαλονιά. Και θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα άγρια γαλαζοπράσινα τοπία της ήταν αυτά που έσωσαν την κατάσταση και λίγο την ταινία, βάζοντας τη για τα καλά στον τουριστικό χάρτη.
Το σενάριο της ταινίας απέκλισε τόσο από αυτή του βιβλίου, που δεν μπορείς πλέον να πεις αν λένε την ίδια ιστορία. Αρκεί να πούμε ότι η πρωταγωνίστρια – την ερμήνευσε η Penelope Cruz- στο βιβλίο βιάστηκε από τον αρραβωνιαστικό της – τον ερμηνεύει ο Christian Bale στην ταινία- και ακολουθούν και μια σειρά άλλων γεγονότων που στην ταινία παραβλέφθηκαν. Το μεγάλο φάουλ είναι οι στιχομυθίες Ιταλών, Γερμανών και Ελλήνων στα αγγλικά, οι οποίοι έφταναν να μεταφράζουν τα αγγλικά στα αγγλικά! Ο ίδιος ο συγγραφέας δήλωσε ικανοποιημένος από το μαγευτικό soundtrack αλλά απογοητευμένος από την ταινία, μιλώντας για «κακομεταχείριση της ιστορίας του». Κριτικοί και fans του Imdb με το ζόρι έδωσαν 3 στα 10 αστέρια. Η Κεφαλονιά πάντως πήρε 10/10.
Συντάκτης: Κέλλυ Ιακωβίδου
