Όταν ξεκινάει η σχολική χρονιά, κάθε εκπαιδευτικός έχει να αντιμετωπίσει καινούριες προκλήσεις, προσπαθώντας να διαμορφώσει μια πλήρη εικόνα των προσωπικοτήτων των μαθητών του και να αντιληφθεί το συντομότερο δυνατόν τις ανάγκες, τα ταλέντα και τις ιδιαιτερότητες τους. Κάθε τάξη έχει σχεδόν πάντα έναν άτακτο -μπορεί και περισσότερους- που τρελαίνεται να κάνει όλα αυτά που απαγορεύονται, έναν ευγενικό που θα προθυμοποιηθεί να σε βοηθήσει με ό, τι κι αν επιχειρείς να φτιάξεις μέσα στην τάξη και ίσως έναν που επιλέγει τη μοναξιά του τελευταίου θρανίου. Όσο, όμως, και να χτυπιόμαστε εμείς οι εκπαιδευτικοί ότι δεν ξεχωρίζουμε κανένα από τα «λουλούδια» της τάξης μας, πάντα υπάρχουν ένα ή δύο παιδιά που θα γίνουν οι αγαπημένοι μας μαθητές.
Η δυσάρεστη πλευρά αυτής της επιλογής λέει ότι κάποιες φορές επιλέγουμε να δείξουμε λίγο ενδιαφέρον και λίγη αγάπη παραπάνω στο παιδί που αντιλαμβανόμαστε ότι έχει στερηθεί πολλά πράγματα στη ζωή του. Πολλές φορές αυτό το παιδί κρύβει και μια θλιβερή ιστορία πίσω του. Με τα χρόνια εμπειρίας μπορούμε τις περισσότερες φορές να εντοπίσουμε τις δύσκολες αυτές καταστάσεις που ένα παιδί βιώνει στο οικογενειακό του περιβάλλον. Ίσως παλεύει να ξεπεράσει μια απώλεια ή ένα χωρισμό ή μπορεί και να ‘χει υποστεί οποιαδήποτε κακοποίηση -σωματική ή ψυχική. Αυτό το παιδί αντιμετωπίζει το σχολείο ως μια διέξοδο από τα προβλήματά του, αλλά τις περισσότερες φορές δεν μπορούν να συμβαδίσουν οι σχολικές του επιδόσεις με τη θέληση του να μάθει, λόγω του διαταραγμένου ψυχικού του κόσμου. Και σε αυτό το παιδί επιβάλλεται να δώσουμε όσα περισσότερα μπορούμε για να γνωρίσει ότι υπάρχει και όμορφη πλευρά στη ζωή.
Υπάρχει, από την άλλη πλευρά, και το παιδί που είναι απλώς ζωηρό, μας τρελαίνει με τις ατάκες του -ειδικά πριν πιούμε καφέ- και μας αποζημιώνει με ένα φιλί, ώστε να μη μας οδηγήσει στο τρελοκομείο μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς. Ιδιαίτερο και συχνά πανέξυπνο παιδί που δεν μπορεί να συμβαδίσει εύκολα με τους κανόνες της ομάδας. Είναι το παιδί που θα υπερασπιστεί τους φίλους και μετά από πέντε λεπτά θα παίξει ξύλο μαζί τους. Ή θα είναι το παιδί που θα αποφασίσει να παίξει ταμπούρλο με τα μολύβια στο θρανίο και μετά θα κάνει παρατήρηση στους συμμαθητές, επειδή κάνουν φασαρία! Και εκεί που θα πεις: «φτάνει, δεν αντέχω άλλο», θα έρθει μια μέρα και θα σου πει: «κυρία σήμερα είσαι πανέμορφη», θα σου φύγει το στιλό από το χέρι και άντε μετά να βρεις κουράγιο να το μαλώσεις.
Είναι ο ίδιος μαθητής που μπορεί να είναι διάνοια, μπορεί και όχι. Είναι ο μαθητής που κάνει φασαρία την ώρα του μαθήματος και στο επόμενο πεντάλεπτο φοράει το μπουφάν του και βάζει τα κλάματα, γιατί δε βρίσκει το δεύτερο μανίκι. Είναι ο μαθητής που θα σε ρωτήσει πρωί-πρωί «Κυρία πώς πίνεις τον καφέ σου; Εσπρέσο ή μέτριο;» και δε θα ξέρεις τι να του απαντήσεις. Και όταν μάθει πώς τον πίνεις, είναι αυτός που θα σου φέρει το πλαστικό ποτηράκι από το μαγαζάκι της τάξης και δίπλα θα σου ζωγραφίσει ένα μπισκοτάκι, για να πειστείς πως έχει μαγειρέψει πρωινό.
Πάντα λέμε ότι μακάρι να είχαμε ένα τεφτέρι σε τόμους ολόκληρους -από εκείνα τα παλιά που είχαν οι μπακάληδες- και να καταγράφαμε σε κλίμακα όλα τα «ωραία» που ακούμε μέσα στην τάξη μας, τα λεγόμενα «μαργαριτάρια» των μαθητών μας. Να μπορούσαμε στα τόσα χρόνια που διδάσκουμε να τα καταγράψουμε όλα και κάθε φορά που η υπομονή μας θα οδεύει προς το τέλος, να ρίχνουμε μια ματιά και να φεύγει τόσο η σωματική όσο και η ψυχική μας εξάντληση. Αλλά με τον καιρό αυτά μένουν χαραγμένα στην καρδιά μας και έτσι συνεχίζουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.