Μάστιγα: «μια δυσάρεστη κατάσταση που είτε δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα είτε δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί καθόλου» μας λέει ο κ. Μπαμπινιώτης. Μία λέξη απλή που εκφράζει όμως μια πλειάδα προβλημάτων που η παιδεία, η τεχνολογία κι όσα άλλα έχει επιστρατεύσει η ανθρωπότητα για να γίνει η ζωή της ευκολότερη, δεν μπορούν να τα λύσουν.

Μια μεγάλη μάστιγα της εποχής μας που κοστίζει σε ανθρώπινες ζωές είναι τα ναρκωτικά, μια άλλη είναι ανίατες ασθένειες που η επιστήμη αδυνατεί να θεραπεύσει και σίγουρα αυτή η λίστα θα μπορούσε να αριθμήσει πολλές σελίδες. Υπάρχει, όμως, μία εξ αυτών, μια ασθένεια, που ζει την έξαρση μόνο εδώ στην πατρίδα μας και που δεν προβλέπεται –άμεσα τουλάχιστον– να βρεθεί το αντιβιοτικό της. Δεν αφαιρεί ζωές, αλλά σίγουρα τις φθείρει και πολλάκις τις έχει καταστρέψει κιόλας. Δε μεταδίδεται με την επαφή, το σάλιο ή την αναπνοή αλλά με την ανατροφή. Είναι κατά περιπτώσεις κληρονομική, αν και πλέον όταν ο φορέας διαγιγνώσκεται, αυτή η κληρονομική διαδοχή συνήθως δε συμβαίνει καν.

Καλά κατάλαβες, αν το κατάλαβες. Αν πάλι δεν το κατάλαβες, να στο κάνουμε πιο λιανά. Δεν είναι άλλη απ’ τη μάστιγα του μαμάκια. Χωρίς κανένα ίχνος σεξισμού είναι μια ασθένεια που ναι μεν προσβάλλει άντρες, αλλά σαν ιός έχει εμποτιστεί από γυναίκες. Και το πλέον παράδοξο είναι ότι ενώ ο άντρας είναι αυτός που νοσεί, οι γυναίκες που βρίσκονται γύρω του υποφέρουν απ’ τα συμπτώματα.

Το πρόβλημα ξεκινά πολύ νωρίς κι αυτό γιατί αντιβαίνουμε στη φύση. Βλέποντας όλα τα υπόλοιπα ζώα του βασιλείου μας, παρατηρούμε τη μάνα να γεννά, να προστατεύει τα παιδιά της, να τα θηλάζει όσο αυτά είναι ανίκανα να βρουν τροφή, μετά να τα μαθαίνει να κυνηγούν ή αντίστοιχα αν δεν πρόκειται για θηρευτές, να εντοπίζουν την τροφή τους και κατόπιν απλά να τα διώχνει, αφήνοντάς τα να ζήσουν τη ζωή τους. Δε θα δεις ποτέ μια γριά λύκαινα να κυνηγάει στα Γκράβαρα να φέρει τροφή στον ενήλικα γιο της ο οποίος κάθεται κάτω από ένα δέντρο και γλείφει τα παπάρια του. Στο ανθρώπινο είδος πάλι, τα πράγματα είναι λίγο πιο ελαστικά, αφού το παιδί –αγόρι ή κορίτσι– έχει μια παραπάνω πίστωση χρόνου, συνήθως μέχρι να ενηλικιωθεί, οπότε και τεκμαίρεται ότι μπορεί να συνεχίσει μόνο του και να κάνει συνειδητές επιλογές. Όλα αυτά φυσικά μέχρι να διαβείς τα ελληνικά σύνορα, όπου μπαίνεις σε έναν άλλο κόσμο.

Αν έχεις ζήσει τα 90’s θυμάσαι σίγουρα εκείνη την εποχή της trash tv που η πεθερά τσακωνόταν με τη νύφη κι ο φλούφλης έμπαινε ανάμεσα μαζί με το Μικρούτσικο να τις χωρίσει. Τότε γέλαγες. Πλέον έχεις καταλάβει ότι μόνο αστείο δεν είναι.

Δεν υπάρχει λόγος να αναλυθεί ο μαμάκιας ως συμπεριφορά ή ως υπόσταση. Αν δεν ήταν ήδη τόσο γνωστό και συχνό φαινόμενο, δε θα αποτελούσε μάστιγα. Και δυστυχώς αποτελεί.

Η Ελληνίδα μάνα είναι αυτή που πήγαινε στην πλάτη κιβώτια με πυρομαχικά στην Πίνδο. Ελληνίδα μάνα είναι αυτή που έλεγε στο γιο της να γυρίσει ή νικητής ή νεκρός. Ελληνίδα μάνα είναι αυτή που πάλευε με τα ίδια της τα χέρια στην ύπαιθρο για να μπορέσει να παράσχει μόρφωση στα παιδιά της για να ζήσουν λίγο καλύτερα από αυτή. Αυτή πάλι η αγορομάνα που έχει το δίμετρο ρεμπεσκέ απλωμένο σαν τραχανά όλη μέρα στον καναπέ να παίζει playstation κι αυτή του σιδερώνει τα σώβρακα και του πάει καφέ στο κρεβάτι, είναι απλά ένα διεστραμμένο ρεμίξ της. Μια «μανούλα» που ευνουχίζει αυτό το πράμα που πήγε και μεγάλωσε για άντρα, ρημάζοντας την ερωτική του ζωή και ροκανίζοντας τα παραγωγικά χρόνια του σε μια επανάπαυση της οποίας τις συνέπειες θα ανακαλύψει όταν θα είναι πια αργά.

Δεν είναι καθόλου λεπτή η γραμμή που διαχωρίζει μια σωστή μητέρα απ’ τη «μανούλα». Ίσα-ίσα είναι ολόκληρος κάβος, οφθαλμοφανής και ξεκάθαρη. Μια ατάκα που κατά κόρον ακουγόταν πριν λίγο καιρό ήταν η εξής: «Η Ελληνίδα μεγαλώνει ένα γιο που ποτέ δε θα ήθελε για γκόμενο». Μέσα σε δέκα λέξεις τα είπε όλα.

Ο άνθρωπος έχει την πολυτέλεια της συνείδησης, έχει την πολυτέλεια –αν θέλει– να μαθαίνει απ’ τα λάθη του και να μην τα επαναλαμβάνει. Και για να μάθει, πρέπει να πάθει. Προστατεύοντας το σπλάχνο από το οτιδήποτε θα θεωρήσει η μανούλα λάθος, το εμποδίζει τελικά να μαθαίνει να πατάει στα πόδια του κι εν τέλει προτιμά να έχει έναν τριαντάρη να περπατά ακόμα με τη στράτα, παρά να είναι όρθιος αλλά με μερικές γρατσουνιές στα γόνατα.

Ενώ μπορεί να είναι τα καλύτερα παιδιά, οι καλύτεροι φίλοι, οι πιο πιστοί σύμμαχοι, παρά ταύτα είναι οι χειρότεροι γκόμενοι. Ακόμα και τον τζαναμπέτη, έστω για κάποιο καιρό τον έχεις, άλλο αν τελικά θα τσιλημπουρδίσει. Τον μαμάκια, όμως, θα τον έχεις όσο σου επιτρέψει η ετέρα γυναίκα της ζωής του, η οποία παρεμπιπτόντως εκτός του ότι υπάρχει απ’ την αρχή της σχέσης, παίζει κι εντός έδρας και με όλους τους άσσους στο μανίκι, εφόσον εσύ σχεδόν δεν τον ξέρεις κι αυτή τον ξέρει καλύτερα απ’ τον καθένα. Για την ακρίβεια αυτή τον έχει αναθρέψει, φέρνοντάς τον στα μέτρα της.

Σωτηρία δική του; Χλωμό να υπάρχει. Η μόνη του ελπίδα είναι να βρει κάνα θύμα που να δεχτεί να έχει σχέση με εποπτεία και μάλιστα να βρίσκεται σε μια συνεχή αξιολόγηση και κριτική. Κι αυτό φυσικά δεν είναι καν σωτηρία αλλά συμβιβασμός. Σωτηρία δική σου; Δρόμο όσο είναι νωρίς και είναι κι η μοναδική, για τους λόγους που ανωτέρω αναλύθηκαν. Σωτηρία όλων; Όταν θα γίνεις μάνα, ανάθρεψε έναν άνθρωπο που να μη φοβάται να γκρεμιστεί, να μη φοβάται περισσότερο το ενδεχόμενο να κάνει λάθος απ’ το να δοκιμάσει την επιλογή του. Μάθε τον να λούζεται με τις βλακείες του, να προσπαθεί για το καλύτερο, να μην τα βρίσκει όλα έτοιμα. Μάθε να κάνεις στην πάντα όταν η ώρα έρχεται να ανοίξει μόνος του τα φτερά του.

Δεν υπάρχει βάθρο με πρώτη και δεύτερη θέση εδώ, αγαπητή. Αλλά και να υπήρχε, εσύ μπορεί να καθόσουν στο βάθρο που θες, αυτός όμως –για τον οποίο διακηρύσσεις ότι θες το καλύτερο– δε θα είχε θέση πουθενά, ούτε καν στην καρδιά μιας γυναίκας που θα τον αγαπούσε και θα τον θαύμαζε. Γίνε η έμπνευσή του, όχι το μαξιλαράκι του. Κι ίσως κάποια στιγμή ησυχάσουμε από αυτή τουλάχιστον τη μάστιγα.

 

Συντάκτης: Αλέξης Φαραντούρης
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη